
Search Results
Tìm thấy kết quả cho nội dung tìm kiếm trống
- CafeF: Từ những bài học kinh nghiệm trong 2 cuộc khủng hoảng trước đây - startup Việt đã sẵn sàng cho những cơ hội mới?
Thế giới chúng ta đã từng bước qua 2 cuộc khủng hoảng: Bong bóng Dotcom (2001-2002) và khủng hoảng Tài chính (2008-2009). Mỗi cuộc khủng hoảng đi qua đều để lại những khó khăn lớn như: mất việc, giảm thu nhập, đời sống đi xuống. Không khó để chúng ta bắt gặp các thông tin về việc nhiều công ty cắt giảm nhân sự - từ các tập đoàn lớn cho tới các công ty startup, gần đây. Những startup sinh ra từ khủng hoảng (recession-based startups) lại mang cho mình thêm một sứ mệnh nữa: tạo ra thêm nhiều việc làm mới, góp phần lấy lại đà tăng tưởng cho nền kinh tế thế giới. P/s: Xin cám ơn quý báo đã đăng bài viết này của tôi. Bài viết này như là lời gợi nhắc tới tất cả chúng ta đừng để bất kì một cuộc khủng hoảng nào đi qua một cách lãng phí! CafeF: Từ những bài học kinh nghiệm trong 2 cuộc khủng hoảng trước đây - startup Việt đã sẵn sàng cho những cơ hội mới? < Back CafeF: Từ những bài học kinh nghiệm trong 2 cuộc khủng hoảng trước đây - startup Việt đã sẵn sàng cho những cơ hội mới? Previous Next
- Suy nghĩ về sứ mệnh tạo ra Success Story cho hệ sinh thái startup tại Việt Nam
Xin chào các bạn! Vừa qua tôi được gặp lại tiền bối làm nghề VC hơn 10 năm tại Việt Nam. Anh đã chia sẻ cho tôi rất nhiều bài học làm nghề của anh tới nay. Đặc biệt, điều làm tôi thấy rất nuối tiếc, là khi anh chia sẻ về quyết định rời bỏ nghề VC sau nhiều năm anh đau đáu về các thách thức làm nghề tại Việt Nam. Hệ sinh thái startup chúng ta đang chứng kiến nhiều người lặng lẽ rời đi. Có những người bất lực, có những người không đủ kiên nhẫn, có những người không đủ niềm tin. Là người tâm huyết với hành trình làm nghề VC của mình tại Việt Nam, đây thực sự là điều tôi cảm thấy trăn trở. Tôi rất muốn ủng hộ anh cũng như thật nhiều nhà sáng lập startup, kiến tạo ra câu chuyện khởi nghiệp thành công bền vững đáng tự hào tại Việt Nam. Suy nghĩ về sứ mệnh tạo ra Success Story cho hệ sinh thái startup tại Việt Nam < Back Suy nghĩ về sứ mệnh tạo ra Success Story cho hệ sinh thái startup tại Việt Nam Xin chào các bạn! Vừa qua tôi được gặp lại tiền bối làm nghề VC hơn 10 năm tại Việt Nam. Anh đã chia sẻ cho tôi rất nhiều bài học làm nghề của anh tới nay. Đặc biệt, điều làm tôi thấy rất nuối tiếc, là khi anh chia sẻ về quyết định rời bỏ nghề VC sau nhiều năm anh đau đáu về các thách thức làm nghề tại Việt Nam. Hệ sinh thái startup chúng ta đang chứng kiến nhiều người lặng lẽ rời đi. Có những người bất lực, có những người không đủ kiên nhẫn, có những người không đủ niềm tin. Là người tâm huyết với hành trình làm nghề VC của mình tại Việt Nam, đây thực sự là điều tôi cảm thấy trăn trở. Tôi rất muốn ủng hộ anh cũng như thật nhiều nhà sáng lập startup, kiến tạo ra câu chuyện khởi nghiệp thành công bền vững đáng tự hào tại Việt Nam. Điều đau đáu đầu tiên mà chúng tôi cùng chia sẻ và đồng cảm, đó là hệ sinh thái startup Việt Nam chúng ta thiếu sự kiện Exit có ý nghĩa của startup . Sự kiện Exit - thoái vốn ở startup, chỉ được diễn ra khi có sự kiện thanh khoản (Liquidity event), cụ thể là thông qua hình thức bán lại cổ phần sở hữu cho bên thứ ba (Secondary Shares Sales), mua bán sáp nhập M&A, hoặc IPO. Thực tế, sự kiện IPO với startup vẫn còn đang là một cánh cửa hẹp với nhiều rào cản cao về tiêu chuẩn lên sàn tại Việt Nam, cũng như rào cản lợi thế chiến lược để lên sàn tại thị trường nước ngoài. Sự kiện Exit thông qua M&A được quan tâm nhiều hơn do sự ra tăng quan tâm từ các doanh nghiệp ngoại đến từ Nhật Bản, Thái Lan, Hàn Quốc, Singapore,… Họ quan tâm M&A mua bán sáp nhập chiến lược nhằm phục vụ cho kế hoạch thâm nhập thị trường hoặc gia tăng thị phần tại thị trường Việt Nam. Tuy nhiên trên thực tế, sự kiện M&A với startup vẫn còn rất hạn chế trên cả số thương vụ, lẫn cả quy mô giá trị thương vụ tại Việt Nam. Với các quỹ đầu tư ở giai đoạn sớm, sự kiện thanh khoản này tới nay, đa số vẫn phụ thuộc nhiều vào hình thức bán lại cổ phần cho bên thứ ba - là các nhà đầu tư tới sau. Nhưng điều cần quan tâm ở đây là, nếu các nhà đầu tư tới sau đó, nhận ra Exit là cánh cửa hẹp với IPO lẫn M&A, thì làm sao họ có động lực tham gia đầu tư? Điều này dẫn đến một kết cục là các nhà đầu tư tiếp theo không tới, startup khó huy động thêm vốn mới từ các nhà đầu tư tiếp theo để phát triển, nhà đầu tư ở giai đoạn sớm không thể Exit - tất cả đều bị kẹt lại. Có thể nói, nếu các quỹ đầu tư sau nhiều năm trời hoạt động đầu tư mà không tạo ra lợi nhuận từ Exit, thì họ sẽ mất đi niềm tin, động lực và khó có thể duy trì đà để tiếp tục hoạt động đầu tư của mình. Điều đau đáu tiếp theo mà chúng tôi cùng chia sẻ và đồng cảm, đó là vấn đề Zero Sum Game trong hệ sinh thái startup tại Việt Nam. Tôi cũng đã từng chia sẻ về điều này trong bài viết trước đây Chiêm nghiệm về Zero-Sum Game và Positive-Sum Game . Cụ thể, Zero-Sum Game, có nghĩa là Trò chơi có tổng bằng không, sự gặt hái thành quả, lợi ích của người ngày lại là sự mất mát của người kia khi tham gia chung một hoạt động nào đó. Tôi hay gọi thị trường này bằng một cái tên đơn giản hơn là, thị trường của “Người được - Kẻ mất”, của “Người cười - Kẻ khóc". Các bạn thử hình dung, cho dù các nhà đầu tư ở giai đoạn sớm có thể Exit tại startup, bằng cách bán được cổ phần cho các nhà đầu tư tiếp theo đi chăng nữa, nếu startup sau đó không phát triển được tốt như kì vọng, không tạo ra được Exit có ý nghĩa có các nhà đầu tư vòng sau, cho các cổ đông ở lại, thì họ chính là người bị mất mát. Đây có thể là ví dụ điển hình cho vấn đề Zero Sum Game. Nếu hệ sinh thái tồn tại vấn đề này với người được kẻ mất, thì thị trường đó theo thời gian sẽ bị suy yếu, các thành phần tham gia sẽ rời bỏ thị thường vì mất niềm tin. Cuối cùng, điều chúng tôi cùng chia sẻ và đồng cảm là vấn đề, thiếu nguồn cung startup chất lượng cao, mà tôi cũng đã từng chia sẻ về vấn đề này trong bài viết Rethink: Suy nghĩ khác về “mùa đông gọi vốn” của startup của mình. Cụ thể, tôi nhận thấy cấu trúc vốn của thị trường startup hiện nay tại Việt Nam, mang đặc điểm của Thiếu Cung - Thừa Cầu, đứng từ góc nhìn của cả hai phía, startup và nhà đầu tư. Có thể nói, nếu với startup là “Mùa đông gọi vốn”, thì với nhà đầu tư startup, chính xác phải là “Mùa đông đầu tư”. Như mọi sự tiến hoá phát triển, sau nhiều bài học đắt giá, trải qua sự mất mát, các quỹ đầu tư cũng trở nên kỉ luật hơn, nâng tiêu chuẩn đầu tư cao hơn. Do đó, để Cung - Startup gặp được Cầu - Nhà đầu tư, thì trong hệ sinh thái startup của Việt Nam chúng ta rất cần gia tăng cả về Chất và Lượng của các công ty startup trong việc cho thấy tiềm năng phát triển bứt phá, quản trị tốt để phát triển bền vững, tạo ra được lộ trình Exit cùng thắng win-win cho mọi người, trong thế Positive-Sum Game thực sự. Cũng ngay trong hôm gặp lại người anh tiền bối VC đó, tôi cũng có một buổi họp khác với một nhà đầu tư nước ngoài. Tại buổi họp này, tôi nhận được vô vàn câu hỏi khó xoay quanh vấn đề Exit của startup tại hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam. Sau rất nhiều nỗ lực giải thích tình hình, chia sẻ thông tin một cách nhiệt huyết của tôi, nhà đầu tư đó chỉ để lại một câu hỏi “Gần đây hệ sinh thái startup Việt Nam có Success Story - câu chuyện thành công đáng kể nào không?”. Đây thực sự là câu hỏi xoáy sâu vào nỗi đau của bất kỳ ai trong hệ sinh thái khởi nghiệp nước nhà chúng ta. Đã tới lúc, hệ sinh thái startup Việt Nam rất cần những câu chuyện startup thành công thực sự để kể, để duy trì niềm tin của các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Hơn nữa, nếu hệ sinh thái không có những tấm gương startup thành công thực sự với khởi nghiệp, thì sẽ không có nhân tài dám dấn thân hết mình với khởi nghiệp, chúng ta sẽ không có những startup chất lượng với tiềm năng phát triển bứt phá. Từ đó dẫn tới kết quả là hệ sinh thái khởi nghiệp sẽ lại thiếu dòng vốn đổ vào từ các nhà đầu tư. Tiếp tục, nó sẽ tạo ra cái vòng luẩn quẩn, bế tắc không thoát ra được. Success Story - là điều kiện cần để quyết liệt bứt phá khỏi cái đà đi vào vòng luẩn quẩn kể trên. Do đó, hi vọng các nhà sáng lập đọc tới bài viết này của tôi, có thể đồng cảm với những chia sẻ này, để mang trong mình sứ mệnh “kép” là tạo ra Success Story cho hệ sinh thái startup tại Việt Nam. Đó là điều kiện cần, còn điều kiện đủ là tất cả các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp, bao gồm các nhà sáng lập, các nhà đầu tư startup và các nhà làm chính sách… sẽ cần mang trong mình tầm nhìn dài hạn, với tinh thần trách nhiệm kiến tạo Positive-Sum Game, cùng tạo ra tính tiếp nối dòng chảy khởi nghiệp qua các thế hệ. Ở đó, thế hệ sau được thừa hưởng những thành tựu của những thế hệ đi trước, là những playbook khởi nghiệp thành công, những bài học được tích luỹ, và đặc biệt là niềm tin đi cùng với nguồn lực tài chính, để tiếp tục thúc đẩy sự phát triển cho các thế hệ tiếp theo. Tôi luôn có sự ngưỡng mộ và tôn kính đặc biệt với những người làm nghề VC hơn 2 thập kỉ, thậm chí tới hơn 30 năm bền bỉ gây dựng sự nghiệp đầu tư thành công không chỉ cho bản thân mình, cho quỹ đầu tư của mình, mà vun đắp thành công cho cả hệ sinh thái khởi nghiệp của quốc gia họ đi qua. Ở đó, điểm chung là họ đều hoạt động trong hệ sinh thái hội tụ được những điều kiện cần và đủ kể trên. Đây cũng chính là điều vô cùng quan trọng, để mỗi thành phần trong hệ sinh thái từ nhà sáng lập startup, nhà đầu tư VC,…có thể Keep Playing - chạy bền với hành trình phát triển sự nghiệp của mình. Chào tạm biệt tiền bối làm nghề VC của tôi, người đã chỉ dạy cho tôi nhiều điều quan trọng, giúp tôi tỏ tường hơn với những điều mình đang nhìn thấy và hành trình mình cần phải hướng tới. Tôi thực sự mong anh thành công với sự lựa chọn mới của mình. Anh đã lựa chọn trở thành doanh nhân như chính các nhà sáng lập startup mà anh đã từng hỗ trợ họ phát triển khi còn làm nghề VC. Tôi mong rằng sau rất nhiều bài học đau đáu của hơn 10 năm qua của anh, anh sẽ tạo ra được Success Story của riêng mình trên hành trình mới này. Tôi rất muốn ủng hộ anh cũng như thật nhiều nhà sáng lập startup, kiến tạo ra câu chuyện khởi nghiệp thành công bền vững đáng tự hào tại Việt Nam. Yeah, chúng ta cùng “Keep Fighting” vì điều này nhé các nhà sáng lập ơi!! Previous Next
- Why VC: Nhìn lại những điểm kết nối sâu sắc đưa tôi tới nghề đầu tư khởi nghiệp
Tại sao lại chọn nghề VC? Đây là một trong số câu hỏi tôi hay được hỏi nhiều nhất tới nay và nhận thấy đây cũng là câu hỏi vô cùng quan trọng không thể trả lời qua loa được, nên tôi quyết định dành thời gian trong kỳ nghỉ đặc biệt này, để nhìn lại về những điểm kết nối quan trọng với startup, giúp tôi có được những lý do và động lực sâu sắc để đến với nghề đầu tư khởi nghiệp hiện nay. Xin mời mọi người đọc những dòng chia sẻ tâm huyết này của tôi trong bài Daily Blog ngày hôm nay nhé! Why VC: Nhìn lại những điểm kết nối sâu sắc đưa tôi tới nghề đầu tư khởi nghiệp < Back Why VC: Nhìn lại những điểm kết nối sâu sắc đưa tôi tới nghề đầu tư khởi nghiệp Tại sao lại chọn nghề VC? Đây là một trong số câu hỏi tôi hay được hỏi nhiều nhất tới nay và nhận thấy đây cũng là câu hỏi vô cùng quan trọng không thể trả lời qua loa được, nên tôi quyết định dành thời gian trong kỳ nghỉ đặc biệt này, để nhìn lại về những điểm kết nối quan trọng với startup, giúp tôi có được những lý do và động lực sâu sắc để đến với nghề đầu tư khởi nghiệp hiện nay. Xin mời mọi người đọc những dòng chia sẻ tâm huyết này của tôi trong bài Daily Blog ngày hôm nay nhé! Bắt đầu nhen nhóm đam mê và dấn thân với startup từ thời sinh viên Điểm kết nối lớn đầu tiên của tôi với startup là khi tôi là sinh viên năm 3 khoa Kinh tế trường Đại học Osaka, Nhật Bản - là nơi tôi được nhận học bổng toàn phần của Chính Phủ Nhật (MEXT). Khi đó, tôi bắt đầu được truyền cảm hứng mạnh mẽ từ trong lớp học khởi tạo kinh doanh tại chính giảng đường Đại học. Ý tưởng kinh doanh của tôi được nhen nhóm, cùng với sự ủng hộ, hỗ trợ của doanh nghiệp địa phương tại Osaka, tôi đã bắt đầu dự án startup của mình. Bắt đầu từ nền tảng thiết kế 3D và mua bán preserve flower (hoa tươi mãi mãi, áp dụng kỹ thuật sản xuất hiện đại giúp hoa giữ được độ tươi lâu ít nhất từ 3-5 năm). Dự án này của tôi cũng có được khách hàng đầu tiên nhờ sự giới thiệu của đối tác, và có được dòng doanh thu đầu tiên. Tuy nhiên, do gặp hạn chế về tiếp cận nguồn cung hoa từ Đà Lạt, phát triển kênh phân phối tại Nhật và hạn chế về năng lực xây dựng team của tôi đã khiến dự án phải dừng lại sau một thời gian. Sau đó, tôi lại tiếp tục loay hoay với dự án về nền tảng kết nối du lịch tên là GSTabi - kết nối người bản địa với người du lịch nước ngoài, với mong muốn khám phá các nét đẹp của Nhật với ít rào cản về ngoại ngữ và văn hoá nhất có thể. Tuy nhiên, không thể kỳ vọng gì hơn ở một cô bé sinh viên năm 3 khi đó, tôi không có gì ngoài nhiệt huyết, nhưng thiếu nhiều kinh nghiệm và năng lực vận hành, dự án sau đó cũng phải đứng trước ngã rẽ quan trọng của tôi. Đó là dừng lại dự án kinh doanh này, để tôi tiếp tục tập trung vào hoàn tất học phần tín chỉ của mình ở năm 4 để tốt nghiệp đại học và để sau đó ra trường đầu quân cho IBM Nhật Bản. Mặc dù 2 dự án startup này không thành công nhưng đó thực sự đã trở thành điểm kết nối đầu tiên, khơi dậy đam mê và nhiệt huyết mạnh mẽ của tôi dấn thân với thế giới startup. 2 năm làm việc tại IBM Nhật Bản để biết rõ mình thực sự muốn làm gì Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi đã gia nhập IBM Nhật Bản, làm việc với vai trò là Sales Representative với khách hàng là các tổ chức tài chính lớn tại Nhật, sử dụng các hệ thống và giải pháp công nghệ của IBM. Trong thời gian làm việc tại IBM Nhật Bản, bên cạnh công việc chính, tôi lại có cơ hội được tiếp xúc nhiều với các hoạt động liên quan tới startup đổi mới sáng tạo. Đầu tiên, là tôi được tham gia đồng hành hỗ trợ các startup trong khuôn khổ chương trình IBM Blue Hub, nhằm ươm tạo các startup sử dụng hệ sinh thái và giải pháp công nghệ của IBM. Bên cạnh đó, tôi cũng xây dựng nên kênh Zunzun News, là nơi tôi chia sẻ thông tin về các mô hình kinh doanh và công nghệ đổi mới sáng tạo tới các khách hàng đối tác và đồng nghiệp của mình mỗi ngày. Không dừng lại ở đó, sau khi kết thúc công việc của mình tại công ty từ sau 7 giờ tối vào các ngày trong tuần, và thậm chí vào cả cuối tuần, tôi đều dành thời gian tham gia các các sự kiện Startup Pitching Event để giao lưu học hỏi thêm về các ý tưởng, mô hình kinh doanh, và thường xuyên lui tới Startup Hub Tokyo để tự học hay tham gia các workshop về startup ở đó. Từ đây tôi được tiếp xúc nhiều với các anh chị nhà sáng lập startup và các quỹ đầu tư khởi nghiệp, khiến tôi nhận ra rõ ràng hơn mong muốn của mình. Đó là được làm việc gần hơn nữa với startup, để được đóng góp giá trị tích cực cho sự phát triển startup một cách sâu sắc hơn nữa. Đến lúc hành động và biến mong muốn trên của mình thành hiện thực! Sau khi đã biết rõ mình muốn làm gì, tiếp theo tôi đã lao vào tìm hiểu về các công việc liên quan. Tôi vẫn còn nhớ như in là mình đã dành rất nhiều thời gian tìm kiếm trên Google khi đó chỉ với 5 từ key words là: Startup, Vietnam, Japan, Invest, Support. Từ đây, tôi tìm thấy “dots” quan trọng tiếp theo từ các kết quả tìm kiếm về VC (Venture Capital: Đầu tư mạo hiểm), và sau đó là quỹ Genesia Ventures xuất hiện với tư cách là một trong những quỹ đầu tư của Nhật hoạt động sôi nổi tại thị trường Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Điều thú vị là, khác với rất nhiều ngành nghề truyền thống tại Nhật, người làm nghề VC tại đây rất cởi mở và nhiệt tình sử dụng mạng xã hội, do đó, tôi cũng nhanh chóng tìm ra được tài khoản Facebook của nhà sáng lập quỹ Genesia Ventures, là anh Soichi Tajima. Thực sự, đúng như phương châm sống “Where there is a will, where there is a way” của tôi, một khi biết rõ mình điều mình mong muốn thực hiện, tôi như được tiếp thêm một sức mạnh rất lớn để tôi chủ động liên lạc trực tiếp tới nhà sáng lập của quỹ, mở ra cánh cửa cơ hội cho tôi được làm việc tại quỹ Genesia Ventures sau đó. Câu chuyện này ấn tượng tới mức, mà tới tận bây giờ sau hơn 4 năm đầu quân cho quỹ, anh Tajima-san mỗi khi gặp tôi, vẫn mở lại phần tin nhắn đầu tiên trên Messenger của Facebook mà tôi gửi anh khi đó. Thậm chí, anh còn nhiệt tình chia sẻ câu chuyện về tin nhắn này tới tận các LPs- đối tác đầu tư của quỹ Genesia Ventures chúng tôi. Điều tôi mong muốn thực hiện thông qua nghề VC Tôi vẫn còn nhớ buổi phỏng vấn đầu tiên của tôi với anh Takahiro Suzuki - GP của quỹ Genesia Ventures. Đó là lần đầu tiên tôi được hỏi về lý do tại sao lại chọn nghề VC này. Dù với sự non nớt của tôi khi đó, tôi đã chân thành trả lời với anh rằng, thực sự tôi muốn hỗ trợ được nhiều startup thành công hơn nữa tại Việt Nam. Bản thân tôi đã lăn xả khởi nghiệp từ khi còn rất trẻ, hơn ai hết tôi đau đáu, nhận thức được rằng chỉ cần những “điểm tựa”, từ hỗ trợ về nguồn lực tài chính, kinh nghiệm kiến thức, đến tiếp cận mạng lưới nhân tài và đối tác kinh doanh, thì cơ hội để startup thành công sẽ được tăng lên rất nhiều. Bản thân tôi sau những thất bại trong khởi nghiệp thời trẻ đó, đã dành nhiều thời gian học hỏi tích luỹ kiến thức sau đó hơn 2 năm, hơn ai hết tôi hiểu được rằng, startup cần được chắp cánh từ những nền tảng kiến thức vững chắc và tinh thần chiến đấu bền bỉ, không chỉ là đam mê nhất thời. Tôi cũng đồng cảm được những khó khăn thách thức của các nhà sáng lập startup, từ đó tôi hiểu được đâu là những giá trị họ cần và mình muốn hỗ trợ để giúp startup gia tăng được tỉ lệ thành công. Tôi tin rằng, với nền tảng nguồn lực từ quỹ Genesia Ventures tại Nhật Bản, tôi có thể hiện thực hoá được mong muốn đó của mình ở Việt Nam. Giờ nhìn lại hành trình hơn 4 năm thử thách vừa qua làm nghề VC, tôi vẫn luôn khẳng định động lực sâu sắc với nghề là muốn ủng hộ Việt Nam có thật nhiều nhà sáng lập thành công thực sự với khởi nghiệp. Vì tôi tin rằng, nếu Việt Nam chúng ta không có nhiều người thành công với khởi nghiệp, là tấm gương thành công thực sự, thì sẽ không có nhiều người tin vào khởi nghiệp, sẽ không có ai dám dấn thân vào khởi nghiệp, để tạo ra những sản phẩm và dịch vụ đổi mới, để tạo nhiều công ăn việc làm trong xã hội. Tôi cũng tin rằng, tinh thần khởi nghiệp này chính là động lực quan trọng cho phát triển đất nước. Do đó, để nuôi dưỡng tinh thần khởi nghiệp này tại Việt Nam, chúng ta sẽ cần nhiều tấm gương khởi nghiệp thành công thực sự. Mà đường đến thành công thực sự với khởi nghiệp, là những gian nan chồng chất gian nan đối với các nhà sáng lập. Do đó, tôi muốn mình luôn là người ủng hộ, hỗ trợ họ thành công, bằng việc kết nối tất cả những nguồn lực có thể, từ tài chính, network nhân tài và đối tác tiềm năng hợp tác kinh doanh tới thông tin kiến thức về startup… theo đúng tinh thần cổ vũ Keep fighting - đã trở thành “signature” của tôi tới nay. Trên đây là chia sẻ tâm huyết của tôi về lý do đến với nghề VC từ những điểm kết nối quan trọng, giúp tôi có động sức sâu sắc với nghề này tới nay. Giống như làm startup, nghề VC cũng là một hành trình dài chạy marathon đến ngày thành công nhìn thấy các startup mình đầu tư và các nhà sáng lập ở đó thành công thực sự. Do đó, thực sự rất cần những lý do đủ mạnh mẽ, động lực đủ sâu sắc, và tinh thần đủ bền bỉ để có thể đi đến cùng với nghề VC này. Hi vọng bài viết này sẽ như là một phần trong bộ “FAQ” trên zunzunstartups, giúp tôi có thể chia sẻ lại một cách đầy đủ và tâm huyết nhất, tới bất kỳ ai quan tâm tới lý do tôi chọn nghề VC này, để từ đó mọi người sẽ hiểu rõ tâm huyết của tôi hơn nữa nhé! Yeah, keep fighting!!! Previous Next
- Vietcetera: Startup “mắc kẹt”, lãnh đạo nên làm gì?
Mượn câu chuyện của Shackleton trên chiếc tàu Endurance cùng 27 đồng đội của mình bị mắc kẹt suốt hai năm trời từ cách đây hơn một thế kỷ, tôi muốn gửi gắm tới các nhà sáng lập startup cũng đang bị “mắc kẹt” thử thách sự tồn tại hiện nay, về 3 bài học quan trọng giúp startup tiếp tục tiến về phía trước: Tạo ra mental medicine - liều thuốc tinh thần cho đồng đội; Thực hiện chiến thuật "Giữ bạn bè gần, giữ kẻ thù gần hơn"; Chọn đồng đội phù hợp tham gia hành trình startup. Nhân dịp gần đây tôi được lắng nghe nhiều chia sẻ từ các nhà sáng lập đang chiến đấu đưa startup mình tiến về phía trước, tôi xin phép được chia sẻ lại bài viết này của tôi được đăng trên Vietcetera 2 năm rưỡi về trước, ở đây nhé! Keep fighting!! Vietcetera: Startup “mắc kẹt”, lãnh đạo nên làm gì? < Back Vietcetera: Startup “mắc kẹt”, lãnh đạo nên làm gì? Previous Next
- Reserved Matters: Điều khoản này có ý nghĩa như thế nào với cả startup và nhà đầu tư?
Hôm nay tôi có dịp được thảo luận sâu sắc cùng với một startup về Reserved Matters dựa trên góc nhìn của cả hai bên - startup và nhà đầu tư. Tôi đã từng chia sẻ về 5 điều khoản quan trọng trong mọi hợp đồng đầu tư startup, trong bài blog của mình hơn một năm rưỡi về trước. Trong 5 điều khoản đầu tư đó, có Reserved Matters. Đây là điều khoản quy định những quyết định quan trọng trong hoạt động của startup cần được sự đồng ý thông qua của nhà đầu tư. Khi hiểu được góc nhìn từ cả hai phía, chúng ta sẽ nhận ra chiều sâu thực sự của Reserved Matters. Reserved Matters: Điều khoản này có ý nghĩa như thế nào với cả startup và nhà đầu tư? < Back Reserved Matters: Điều khoản này có ý nghĩa như thế nào với cả startup và nhà đầu tư? Hôm nay tôi có dịp được thảo luận sâu sắc cùng với một startup về Reserved Matters dựa trên góc nhìn của cả hai bên - startup và nhà đầu tư. Tôi đã từng chia sẻ về 5 điều khoản quan trọng trong mọi hợp đồng đầu tư startup, trong bài blog của mình hơn một năm rưỡi về trước. Trong 5 điều khoản đầu tư đó, có Reserved Matters. Đây là điều khoản quy định những quyết định quan trọng trong hoạt động của startup cần được sự đồng ý thông qua của nhà đầu tư . Khi hiểu được góc nhìn từ cả hai phía, chúng ta sẽ nhận ra chiều sâu thực sự của Reserved Matters. Đầu tiên, đứng từ phía nhà đầu tư, Reserved Matters có vai trò lớn trong việc bảo vệ cổ đông thiểu số tại startup. Thường các quỹ đầu tư VC như chúng tôi, hầu như chỉ sở hữu khoảng trên dưới 10% cổ phần tại startup, nên được coi là cổ đông thiểu số. Như mọi người thường thấy, đã là thiểu số thì sự ảnh hưởng tới quyết định tại công ty vốn không có nhiều. Thực tế theo luật doanh nghiệp nói chung có xu hướng, là cổ đông lớn chiếm đa số, sẽ có nhiều ảnh hưởng trong việc thông qua quyết định tại công ty. Ví dụ như nhóm chiếm đa số tại BOD sẽ thông qua quyết định quan trọng trước, rồi tới các thành viên khác trong ban giám đốc BOD. Rồi các thành viên BOD cũng sẽ là đại diện thông qua các quyết định theo quy định, cho tất cả các cổ đông khác tại công ty. Sẽ có những quyết định còn lại được quy định là cần được thông qua ít nhất bởi % chấp thuận từ tất cả các cổ đông tại công ty, nhưng thường những quyết định đó sẽ bị giới hạn hơn so với các nhóm đa số kể trên. Do đó, Reserved Matters xuất hiện giúp các cổ đông nói chung, và cổ đông thiểu số nói riêng được gia tăng thêm quyền tham gia vào việc ra quyết định quan trọng tại công ty. Có thể nói Reserved Matters có thể làm thay đổi giá trị thực tế của quyền sở hữu cổ phiếu của nhà đầu tư liên quan tới quyền biểu quyết. Mặt khác, đứng từ phía startup, Reserved Matters không nên là “vòng kim cô” làm gò bó, ảnh hưởng tới sự linh hoạt cần có, làm chậm quá trình ra quyết định và đưa vào thực thi triển khai của startup, đặc biệt là với startup luôn bị đặt trong áp lực guồng quay thay đổi nhanh chóng để phát triển của mình. Tuy nhiên, startup cũng cần được đảm bảo việc ra quyết định tại công ty cần có quy trình minh bạch, đảm bảo tính hiệu quả và tính hợp pháp của từng quyết định của mình, nhằm thúc đẩy công ty phát triển. Khi có sự thấu hiểu mong muốn này của cả 2 bên, chúng ta có thể hiểu được sự căng thẳng như “kéo co” của cả hai khi thương lượng, nâng lên đặt xuống các điều khoản nằm trong Reserved Matters này. Tuy nhiên, tôi tin rằng tiền đề quan trọng cho bất kỳ một mối quan hệ đầu tư nào nói chung, đều cần niềm tin. Niềm tin càng mạnh mẽ, với những người tham gia chuyên nghiệp uy tín thì sự “kéo co” thương lượng đó không cần thiết phải căng thẳng. Dựa trên niềm tin đó, cả nhà sáng lập và nhà đầu tư cần phải tìm ra những điểm cân bằng cho mong muốn của cả hai bên - một bên cần sự bảo vệ quyền lợi, một bên cần sự linh hoạt. Thông thường, các hoạt động quy định thường thấy trong Reserved Matters sẽ là: Thực hiện việc áp dụng hoặc sửa đổi điều lệ hiện tại của công ty Thay đổi quyền liên quan đến cổ phiếu, thay đổi cấu trúc vốn của công ty Tuyên bố cổ tức hoặc phân phối lợi nhuận Tham gia vào các liên doanh hoặc hợp tác, hoặc vay tiền với bên thứ ba Thực hiện bất kỳ thay đổi quan trọng nào đối với hoạt động kinh doanh. Thay đổi các điều kiện làm việc của các đội ngũ chủ chốt. Bất kỳ sự thanh lý hoặc giải thể của Công ty. Thay đổi thành viên ban giám đốc trong Hội đồng quản trị BOD Hơn nữa, Reserved Matters về cơ bản được chia ra làm hai tầng cần được thông qua: Tầng BOD và tầng Shareholder - Cổ đông nói chung. Ở mỗi tầng sẽ quy định những quyết định cụ thể nào sẽ cần được thông qua bởi ai, hoặc cần ít nhất bao nhiêu % tỉ lệ chấp thuận để được thông qua. Về cơ bản, sẽ có nhiều điều khoản Reserved Matters hơn ở tầng BOD, bao gồm chi tiết tất cả nội dung liên quan tới các hoạt động quy định ở trên, cần sự đồng thuận (consent) của các thành viên ban giám đốc trong BOD. Còn những quyết định ở tầng cổ đông sẽ thường liên quan tới những điều cơ bản và được lược giản hơn so với ở tầng BOD. Các nhà sáng lập và nhà đầu tư sẽ cần thương lượng cụ thể về những điều khoản này, với sự đồng thuận theo tỉ lệ % bao nhiêu, từ các cổ đông nhà đầu tư tham gia. Trong trường hợp ở vòng gọi vốn đầu tiên của startup có một nhà đầu tư tham gia, thì thường chỉ cần sự đồng thuận của nhà cổ đông là nhà đầu tư đó. Tuy nhiên sau mỗi vòng gọi vốn, có nhiều sự tham gia hơn của các nhà đầu tư, startup sẽ cần thương lượng mức % cụ thể hơn. Đó có thể là 2/3 sự đồng ý của tất cả cổ đông nói chung, hoặc 75% sự đồng ý của cổ đông nhà đầu tư cho Reserved Matters ở tầng cổ đông. Tương tự cũng áp dụng để thương lượng cho Reserved Matters ở tầng BOD. Trên đây là một vài chia sẻ của tôi về Reserved Matters và việc thương lượng điều khoản này ở mức dung hoà cân bằng được mong muốn của cả hai bên quan trọng như thế nào tại startup. Hi vọng, bài viết này có ý nghĩa tham khảo cho các nhà sáng lập và nhà đầu tư trước khi bắt đầu vào cuộc “kéo co” thương lượng hợp đồng đầu tư giữa hai bên nhé! Yeah, just keep fighting!! Previous Next
- 8 điểm chung nhất quán thường tìm thấy ở các nhà sáng lập startup thành công
Vừa qua, để chuẩn bị cho buổi chia sẻ cho các nhà sáng lập startup tại Nhật trong quỹ đầu tư của chúng tôi, tôi có dịp ngồi lại cùng với đồng nghiệp của mình, để chiêm nghiệm ra những yếu tố chung, một cách nhất quán thường được tìm thấy ở các nhà sáng lập startup thành công. Dựa trên thực tế, hoạt động đầu tư vào hơn 130 startup ở nhiều thị trường khác nhau của quỹ đầu tư chúng tôi, cùng với sự đồng hành hỗ trợ và quan sát các startup ở cự ly gần của mình, chúng tôi đã rút ra 8 yếu tố chung một cách nhất quán chúng tôi đều tìm thấy ở nhà sáng lập của các startup thành công.8 điểm chung nhất quán thường tìm thấy ở các nhà sáng lập startup thành công < Back 8 điểm chung nhất quán thường tìm thấy ở các nhà sáng lập startup thành công Vừa qua, để chuẩn bị cho buổi chia sẻ cho các nhà sáng lập startup tại Nhật trong quỹ đầu tư của chúng tôi, tôi có dịp ngồi lại cùng với đồng nghiệp của mình, để chiêm nghiệm ra những yếu tố chung, một cách nhất quán thường được tìm thấy ở các nhà sáng lập startup thành công. Dựa trên thực tế, hoạt động đầu tư vào hơn 130 startup ở nhiều thị trường khác nhau của quỹ đầu tư chúng tôi, cùng với sự đồng hành hỗ trợ và quan sát các startup ở cự ly gần của mình, chúng tôi đã rút ra những yếu tố chung một cách nhất quán chúng tôi đều tìm thấy ở nhà sáng lập của các startup thành công. Nhà sáng lập thành công là người có kết nối sâu sắc với tầm nhìn, sứ mệnh và động lực mạnh mẽ. Nhờ vậy, họ là những người có nhiều năng lượng tích cực và sự cam kết rất lớn với startup của mình Nhà sáng lập thành công là người có sức bền, trong cả tư duy và thể chất, giúp họ đi xa được trong hoạt động điều hành doanh nghiệp của mình. Họ luôn là người làm việc chăm chỉ và lăn sả, bền bỉ và kiên nhẫn với con đường mà mình đã chọn. Nhà sáng lập thành công là người nhạy bén, có sự linh hoạt cần thiết để thích ứng và điều chỉnh phù hợp khi điều kiện thị trường kinh doanh thay đổi. Tuy nhiên, họ là người thông minh để biết cân bằng giữa việc cần bền bỉ và việc cần thay đổi. Nhà sáng lập thành công là người có tư duy Growth Mindset, luôn cởi mở, quan sát, lắng nghe và không ngừng học hỏi phát triển bản thân. Họ là người Grow cùng với công ty của mình. Họ hiểu rõ công ty cần những điều quan trọng gì cho từng giai đoạn phát triển của công ty. Nhà sáng lập thành công là người có sự tập trung vào những điều quan trọng nhất cho startup và cuộc sống của mình. Họ luôn giữ mình tập trung và tỉnh táo trước những “cám dỗ” và “tiếng ồn” xung quanh. Nhà sáng lập thành công là người có khả năng thực thi sắc sảo, quyết đoán, nhanh và hiệu quả. Vì họ hiểu đây là vũ khí giúp họ cạnh tranh trên thị trường. Thực sự, tôi chưa gặp một nhà sáng lập nào chậm chạp mà thành công cả. Nhà sáng lập thành công là người có khả năng giao tiếp thuyết phục, truyền cảm hứng, xây dựng niềm tin và kết nối bền chặt với những người quan trọng xung quanh hoạt động startup của mình, đặc biệt là khách hàng, nhân viên và các cổ đông của mình để nhận được nhiều sự đồng hành ủng hộ. Đây cũng là kỹ năng quan trọng giúp họ thu phục người tài và xây dựng đội ngũ hùng mạnh cho startup của mình. Nhà sáng lập thành công là người có một sức mạnh nội tại, tham vọng rất lớn đi cùng đạo đức và kỷ luật. Họ không dễ dàng hài lòng và ngủ quên trên những chiến thắng nhỏ hiện tại. Tham vọng của của họ đã vượt qua cả những những mong muốn giàu có về vật chất đơn thuần. Điều này, giúp họ luôn tiếp tục phát triển và đạt được những thành tựu lớn tiếp theo. Trên đây là những chia sẻ tóm tắt lại những chiêm nghiệm đúc kết của tôi, về những điểm chung nhất quan chúng tôi tìm thấy được ở các nhà sáng lập của các startup thành công. Đây cũng chính là những tố chất ở những nhà sáng lập startup mà tôi luôn tìm kiếm cho những cơ hội đầu tư và đồng hành ở Việt Nam. Yeah, Keep fighting!!! Previous Next
- Key takeaways: Những chia sẻ về cách tiếp cận “nhỏ mà có võ” của startup với ngân hàng, từ buổi workshop tại Genesia Orbit HCMC
Xin chào các bạn! Vừa qua, tại Genesia Orbit HCMC chúng tôi đã tổ chức một buổi workshop nho nhỏ ấm áp, với sự tham dự của 7 đại diện đến từ 2 ngân hàng, một trong nước và một nước ngoài, với các nhà sáng lập và nhân sự cấp cao chịu trách nhiệm mảng tài chính của 7 startup mà quỹ Genesia Ventures chúng tôi đầu tư, đồng hành phát triển tại Việt Nam. Tại workshop này, các đại diện đến từ ngân hàng đã chia sẻ cách tiếp cận hiệu quả, để có thể tiếp cận các đối tác ngân hàng, tìm kiếm cơ hội hợp tác đi cùng với startup, dù ở giai đoạn sớm. Tôi xin phép được chia sẻ một vài key takeaways từ buổi workshop trong bài blog này nhé! Key takeaways: Những chia sẻ về cách tiếp cận “nhỏ mà có võ” của startup với ngân hàng, từ buổi workshop tại Genesia Orbit HCMC < Back Key takeaways: Những chia sẻ về cách tiếp cận “nhỏ mà có võ” của startup với ngân hàng, từ buổi workshop tại Genesia Orbit HCMC Xin chào các bạn! Vừa qua, tại Genesia Orbit HCMC chúng tôi đã tổ chức một buổi workshop nho nhỏ ấm áp, với sự tham dự của 7 đại diện đến từ 2 ngân hàng, một trong nước và một nước ngoài, với các nhà sáng lập và nhân sự cấp cao chịu trách nhiệm mảng tài chính của 7 startup mà quỹ Genesia Ventures chúng tôi đầu tư, đồng hành phát triển tại Việt Nam. Tại workshop này, các đại diện đến từ ngân hàng đã chia sẻ cách tiếp cận hiệu quả, để có thể tiếp cận các đối tác ngân hàng, tìm kiếm cơ hội hợp tác đi cùng với startup, dù ở giai đoạn sớm. Tôi xin phép được chia sẻ một vài key takeaways từ buổi workshop trong bài blog này nhé! Đầu tiên, startup có thể từng bước xây dựng lịch sử tín dụng với ngân hàng , bắt đầu từ những giao dịch tiền gửi dù là nhỏ cũng được, miễn là xây dựng trước được những “điểm chạm” hình thành dữ liệu lịch sử giao dịch với ngân hàng. BuyMed - startup cung cấp nền tảng B2B giao dịch dược phẩm và thiết bị y tế cho các nhà thuốc, mà quỹ chúng tôi đầu tư tại Việt Nam, đã tận dụng rất tốt lợi thế vòng xoay dòng tiền tích cực của mình , để tiếp cận những khoản vay vốn lưu động từ ngân hàng, khi startup này còn ở giai đoạn sớm. Ban đầu, BuyMed đã nỗ lực chú tâm xây dựng mối quan hệ với các ngân hàng, bằng những khoản tiền gửi được chia nhỏ, gửi vào các ngân hàng là đối tác tiềm năng có thể cho BuyMed vay vốn sau này. Từ đó, startup này đã bắt đầu đăng kí những khoản vay nhỏ, dùng chính những khoản tiền gửi đó để làm tài sản đảm bảo, rồi hoàn thành nghĩa vụ trả nợ đúng kỳ hạn, đảm bảo uy tín. Cứ như vậy, BuyMed sau khi đã tích luỹ được lịch sử tín dụng một cách tích cực với ngân hàng, theo thời gian startup này có thể tiếp cận được những khoản vay vốn lưu động lớn, với điều kiện tốt hơn, giảm đi tỉ lệ phải đặt cọc khi có thể tận dụng được các “tài sản đảm bảo thay thế” bằng chính dòng tiền hoạt động kinh doanh tốt của mình. Không dừng lại ở đó, đại diện từ phía ngân hàng còn chia sẻ thêm tại buổi workshop một bài học quan trọng về việc, đó là quản trị tốt, từ cá nhân tới doanh nghiệp, từ những việc nhỏ nhất ở giai đoạn sớm , để mình có được tâm thế tốt khi tiếp xúc với ngân hàng. Cụ thể, là các nhà sáng lập - đại diện pháp luật của startup, cần tránh để mình có điểm tín dụng xấu, bằng việc cẩn thận khi dùng thẻ tín dụng hoặc vay trả góp. Với startup, những điều cơ bản trong quản trị tài chính và quản trị doanh nghiệp cần được làm đúng, ví dụ như luôn có sẵn báo cáo tài chính các năm gần nhất, minh bạch dòng tiền, lưu trữ hợp đồng, hoá đơn, biên bản giao nhận, quyết toán thuế,…Các nhà sáng lập có tin được không? Trước khi ngân hàng tới gặp bạn, thì phía ngân hàng đã quét hết các dữ liệu, và đã có thể sơ bộ đánh giá “mức độ uy tín” của nhà sáng lập và startup của mình. Đồng thời, bất kì những “điểm chạm” sau đó, cũng sẽ giúp ngân hàng update - cập nhật “mức độ uy tín” này. Từ việc nhỏ như startup có chuẩn bị sẵn các thông tin cơ bản hay không, bằng việc startup có thể chia sẻ nhanh chóng và chính xác tới mức nào, cho tới việc lớn hơn như nhà sáng lập startup cho thấy năng lực quản trị, phát triển startup trong tương lai tới đâu. Trên đây là một vài key takeaways là những cách tiếp cận “nhỏ mà có võ” mà startup ở giai đoạn sớm có thể thực hiện tốt, để từng bước xây dựng mối quan hệ ý nghĩa với ngân hàng để tiếp cận khoản vay tài chính giúp startup phát triển sau này. Hi vọng, thông qua bài viết này, các nhà sáng lập có thể tìm thấy những gợi ý nho nhỏ giúp startup có thể chủ động hơn trong việc hoạch định lộ trình tiếp cận vốn vay từ ngân hàng, giúp startup tối ưu chu kỳ vốn lưu động, tối ưu chi phí vốn, thúc đẩy đầu tư hiệu quả vào cơ sở hạ tầng phục vụ hoạt động mở rộng phát triển kinh doanh của startup sau này. Yeah, just keep fighting vì điều này nhé, các nhà sáng lập ơi!! Previous Next
- Keep Fighting – Tinh thần bền bỉ chinh phục những đỉnh cao của nhà sáng lập VNG - Lê Hồng Minh
Vừa qua, chúng tôi đã có một trong những hoạt động đặc biệt nhất từ trước đến nay — Genesia Global Founders Gathering in HCMC 2025. Ở đó, lần đầu tiên, các nhà sáng lập startup từ 4 thị trường trọng điểm của quỹ – Nhật Bản, Indonesia, Ấn Độ và Việt Nam – cùng quy tụ về thành phố Hồ Chí Minh để kết nối, chia sẻ, học hỏi. Trong chuỗi hoạt động dày đặc xuyên suốt trong một ngày rưỡi đó, có một khoảnh khắc mà có lẽ tất cả chúng tôi sẽ mãi nhớ: chia sẻ từ anh Lê Hồng Minh – nhà sáng lập của VNG. Các nhà sáng lập startup chúng tôi có thể hiểu sâu sắc được chính tinh thần Keep Fighting ở anh đã tạo nên một con người có tầm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của Internet tại Việt Nam trong hai thập kỷ qua.Keep Fighting – Tinh thần bền bỉ chinh phục những đỉnh cao của nhà sáng lập VNG - Lê Hồng Minh < Back Keep Fighting – Tinh thần bền bỉ chinh phục những đỉnh cao của nhà sáng lập VNG - Lê Hồng Minh Vừa qua, chúng tôi đã có một trong những hoạt động đặc biệt nhất từ trước đến nay — Genesia Global Founders Gathering in HCMC 2025 . Ở đó, lần đầu tiên, các nhà sáng lập startup từ 4 thị trường trọng điểm của quỹ – Nhật Bản, Indonesia, Ấn Độ và Việt Nam – cùng quy tụ về thành phố Hồ Chí Minh để kết nối, chia sẻ, học hỏi. Trong chuỗi hoạt động dày đặc xuyên suốt trong một ngày rưỡi đó, có một khoảnh khắc mà có lẽ tất cả chúng tôi sẽ mãi nhớ: chia sẻ từ anh Lê Hồng Minh – nhà sáng lập của VNG. Các nhà sáng lập startup chúng tôi có thể hiểu sâu sắc được chính tinh thần Keep Fighting ở anh đã tạo nên một con người có tầm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của Internet tại Việt Nam trong hai thập kỷ qua. Ngày hôm đó, anh Minh đã tới với chúng tôi, chia sẻ với một năng lượng thật sự đặc biệt — khiến cả một khán phòng im lặng tập trung nghe anh chia sẻ. Ở anh, một ánh mắt "có lửa", một tinh thần chiến binh bền bỉ, và một tình yêu với đồng đội, với việc xây dựng phát triển sản phẩm. Thực sự những chia sẻ của anh ám ảnh chúng tôi suốt sau đó, về một hành trình phát triển VNG hơn 20 năm qua, vượt qua bao nhiêu biến động với nhiều thăng trầm, ở nhà sáng lập này vẫn giữ lửa với tinh thần "Just Keep Fighting" như ngày đầu mới khởi nghiệp. Chúng tôi vừa lắng nghe anh chia sẻ đầy lôi cuốn, vừa liên tục đặt ra câu hỏi cho mình:” Điều gì khiến một nhà sáng lập có thể giữ được lửa đó, đi suốt một hành trình dài đến vậy?” Cho tới khi kết thúc phần chia sẻ của anh, chúng tôi đã thực sự tìm ra được câu trả lời, có thể áp dụng cho chính mình ở đó. Đầu tiên là trên hành trình khởi nghiệp, luôn mang trong mình một tầm nhìn lớn, coi đó như là một cuộc chinh phục “đỉnh Everest”. Trong cuộc hành trình đó, nhà sáng lập sẽ cần tập hợp được đội ngũ mạnh cùng mình chinh phục, và đặc biệt là có thể sẵn sàng coi mục tiêu đó là của chính họ. Từ chia sẻ của anh Minh, chúng tôi vô cùng thấm thía một điều rằng, để đi được một hành trình dài hơn hai thập kỷ, đó là quá trình liên tục chinh phục từ đỉnh cao này sang đỉnh cao - mục tiêu lớn tiếp theo, mà không vội thoả mãn, hài lòng với thực tại để dậm chân tại chỗ. Tiếp theo là, để có thể Keep Fighting - chạy bền đường dài chinh phục những đỉnh cao phát triển startup mình, các nhà sáng lập như anh Minh đã xây dựng hệ thống thói quen sống kỷ luật, để giữ được thể chất và tinh thần khoẻ khoắn minh mẫn, sáng suốt trong công việc. Anh Minh đã chia sẻ về thói quen dậy sớm 5am Chủ nhật hàng tuần để chạy bộ, và anh duy trì sở thích, thói quen chạy bộ này từ rất nhiều năm rồi. Không dừng lại ở đó, anh Minh đã giúp các nhà sáng lập chúng tôi được chiêm nghiệm sâu sắc về việc lựa chọn trở thành một nhà khởi nghiệp, cũng có nghĩa là đã bước vào một hành trình vô cùng đặc biệt – nơi không có sẵn con đường đi, mà các nhà sáng lập phải tự vạch ra con đường của riêng mình. Ở trên đó, mỗi quyết định, mỗi hành động của các nhà sáng lập, đều cần có sự chủ đích gắn liền một cách nhất quán với mục tiêu rõ ràng. Mỗi chặng đường đều đòi hỏi không chỉ tầm nhìn mà còn cả động lực bền bỉ. Động lực là thứ không ai có thể tạo ra thay nhà sáng lập, hay đi vay mượn cảm hứng từ ai khác, mà phải xuất phát từ bên trong mỗi người. Một khi các nhà sáng lập thật sự có động lực mạnh mẽ để phát triển doanh nghiệp, họ sẽ luôn tìm ra cách để tiến về phía trước. Trên đây là những takeaways chiêm nghiệm của chúng tôi sau khi được lắng nghe chia sẻ nhiều lửa, tâm huyết của nhà sáng lập Lê Hồng Minh - VNG, trong khuôn khổ hoạt động của Genesia Global Founders Gathering in HCMC 2025. Chúng tôi tin rằng, nội dung quý giá như vậy không nên chỉ dành riêng cho các founder của Genesia Ventures, mà nên được lan toả rộng rãi hơn tới các nhà sáng lập trong và ngoài nước. Vì vậy, chúng tôi đã phối hợp với team Vietcetera để ghi lại buổi chia sẻ này, giúp biên tập thành podcast Vietnam Innovators song ngữ (Anh – Việt) đặc biệt. Thực sự, tôi đã phải nghe đi nghe lại podcast này ít nhất 5 lần, và mỗi lần đều tìm thấy thêm một tầng nghĩa sâu hơn của những chiêm nghiệm đầy ý nghĩa từ nhà sáng lập Lê Hồng Minh. Cám ơn anh Minh vì một trái tim nóng và một tinh thần “Keep Fighting” hơn 2 thập kỷ kiến tạo những đỉnh cao của VNG! Xin mời các bạn hãy nghe và cảm nhận tập Podcast đặc biệt này dưới đây nhé! 🎧 Podcast: https://www.youtube.com/watch?v=lp5EFv9ktJY Previous Next
- Niềm tin quan trọng như thế nào trong đầu tư startup ở giai đoạn sớm?
Tôi vẫn thường được nhận câu hỏi đâu là yếu tố quan trọng nhất trong quyết định đầu tư vào startup ở giai đoạn sớm - giai đoạn mà startup ngoài đội ngũ sáng lập ra thì hầu như chưa có gì từ sản phẩm, tới doanh thu, thậm chí là đội ngũ cốt cán. Tôi vẫn thường trả lời là con người - nằm ở đội ngũ sáng lập. Tuy nhiên yếu tố này thực sự cũng còn có nhiều biến số, đòi hỏi một điều quan trọng hơn cả, đó là niềm tin ở con người. Niềm tin quan trọng như thế nào trong đầu tư startup ở giai đoạn sớm? < Back Niềm tin quan trọng như thế nào trong đầu tư startup ở giai đoạn sớm? Tôi vẫn thường được nhận câu hỏi đâu là yếu tố quan trọng nhất trong quyết định đầu tư vào startup ở giai đoạn sớm - giai đoạn mà startup ngoài đội ngũ sáng lập ra thì hầu như chưa có gì từ sản phẩm, tới doanh thu, thậm chí là đội ngũ cốt cán. Tôi vẫn thường trả lời là con người - nằm ở đội ngũ sáng lập. Tuy nhiên yếu tố này thực sự cũng còn có nhiều biến số, đòi hỏi một điều quan trọng hơn cả, đó là niềm tin ở con người. Niềm tin này nghe có vẻ mơ hồ và thiếu tính logic trong hoạt động đầu tư, nhưng tôi tin đây là điều quan trọng nhất cần có trong mỗi nhà đầu tư vào các công ty startup ở giai đoạn sớm. Cụ thể là cần tin rằng các nhà sáng lập đã có động lực sâu sắc với startup của mình, từ cách họ chia sẻ lý do và mục tiêu muốn đạt được trong khởi nghiệp của mình. Cần tin vào tầm nhìn của nhà sáng lập, nhìn thấy được những tiềm năng như họ đang nhìn thấy. Cần tin vào bản lĩnh của họ có thể thu hút được nhiều người ủng hộ mình như đội ngũ nhân tài, các khách hàng đối tác, các nhà đầu tư như cách họ đã thuyết phục nhà đầu tư chúng tôi. Cần tin vào đạo đức và triết lý kinh doanh của họ để đưa công ty phát triển bền vững nhất. Cần tin rằng dù có những đoạn đường gập ghềnh, công ty không đạt được tăng trưởng như kỳ vọng, nhưng nhà sáng lập không sa đà vào đổ lỗi lấy lý do, mà tập trung vào việc nhanh chóng để tìm ra cách khắc phục, điều chỉnh lại chiến lược của mình. Cuối cùng là cần tin vào sự không từ bỏ và trách nghiệm của họ, để kiên trì đưa doanh nghiệp phát triển tới bến đỗ ý nghĩa nhất cho tất cả mọi người đồng hành cùng công ty. Và để nuôi dưỡng được niềm tin này, không chỉ trong một hai buổi gặp ban đầu để ra quyết định đầu tư, mà nó phải là cả một hành trình dài, vun đắp từ những hành động và lời nói dù là nhỏ nhất, một cách nhất quán nhất. Và kể cả sau khi đầu tư vào một round - vòng đầu tư ban đầu, thì việc tiếp tục nuôi dưỡng niềm tin này cũng vô cùng quan trọng với nhà đầu tư trong tiếp tục ra quyết định đầu tư vào các vòng gọi vốn tiếp theo của startup, tiếp tục ủng hộ và đồng hành hỗ trợ startup. Tôi đã từng viết bài blog về đề tài Xây dựng niềm tin và tối ưu hiệu quả giao tiếp giữa nhà sáng lập và nhà đầu tư startup hậu đầu tư. Các bạn có thể đọc thêm chi tiết ở ĐÂY nhé! Tôi đã từng biết có nhiều startup đã không thể tiếp tục gọi được vốn, đã không thể có được nhà đầu tư nào bên cạnh hỗ trợ khi gặp khó khăn nhất. Tôi có thể cảm nhận được sự bất lực, và cô độc của nhà sáng lập trong hoàn cảnh này. Họ đã thực sự bị cô độc trong hành trình đi tìm và giữ lấy niềm tin của mọi người vào mình. Đây là một sự thật rất nghiệt ngã trong hoạt động đầu tư startup: Đến vì niềm tin và ra đi cũng vì niềm tin đó không còn. Do đó, hi vọng chúng ta sẽ cùng keep fighting để tạo và giữ vững những niềm tin một cách thật nhất quán và kỉ luật nhé! Previous Next
- Báo Đầu Tư: Bài học từ vụ Silicon Valley Bank sụp đổ cho startup Việt
Cám ơn Báo Đầu Tư đã chia sẻ lại một phần nội dung quan trọng trong bài Daily Blog gần đây của tôi về vụ sụp đổ của ngân hàng SVB. Trong đó, là những thông điệp quan trọng gửi tới các startup Việt chúng ta, lúc này cần tập trung cao độ vào việc tối ưu dòng tiền, chuẩn bị tất cả các kịch bản kể cả kịch bản xấu như không thể gọi tiếp được vốn đầu tư trong năm nay. Vì do ảnh hưởng từ vụ SVB, có thể khiến các startup toàn cầu nói chung và các start-up Việt Nam chúng ta nói riêng, càng khó khăn hơn trong việc tiếp cận nhiều dòng vốn khác nhau. Trong đó, đặc biệt là dòng vốn từ Venture Debt - Khoản vay mạo hiểm, từ các ngân hàng và tổ chức tài chính phi ngân hàng, có thể sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực. Báo Đầu Tư: Bài học từ vụ Silicon Valley Bank sụp đổ cho startup Việt < Back Báo Đầu Tư: Bài học từ vụ Silicon Valley Bank sụp đổ cho startup Việt Previous Next
- Bài toán Giao tiếp với nhà đầu tư #3: Startup xây dựng niềm tin với nhà đầu tư hậu gọi vốn
Startup sau khi gọi vốn xong, để giao tiếp hiệu quả với nhà đầu tư, nhà sáng lập cần minh bạch chia sẻ cho nhà đầu tư biết, không chỉ về những ý tưởng kinh doanh, mà còn cả những kết quả thực thi cùng với những kế hoạch cụ thể hướng tới hiện thức hoá ý tưởng đó. Càng hiểu rõ quá trình phát triển đó của start-up, nhà đầu tư sẽ càng tin tưởng vào khả năng thực thi của đội ngũ startup, qua đó họ có thể tiếp tục đầu tư, ủng hộ startup ở các vòng gọi vốn tiếp theo. Fundiin luôn là startup làm rất tốt bài toán này. Nhân dịp chuỗi bài viết về đề tài giao tiếp hiệu quả với nhà đầu tư, tôi xin phép được một lần nữa chia sẻ về case study của Fundiin, thông qua bài viết được đăng trên Báo đầu tư của tôi trước đây, trong bài Daily Catchup hôm nay nhé! Yeah, keep fighting!! Bài toán Giao tiếp với nhà đầu tư #3: Startup xây dựng niềm tin với nhà đầu tư hậu gọi vốn < Back Bài toán Giao tiếp với nhà đầu tư #3: Startup xây dựng niềm tin với nhà đầu tư hậu gọi vốn Startup sau khi gọi vốn xong, để giao tiếp hiệu quả với nhà đầu tư, nhà sáng lập cần minh bạch cho nhà đầu tư không chỉ biết về những ý tưởng kinh doanh, mà còn cả những quá trình và hành động hiệu quả cùng với kế hoạch cụ thể tiến đến thực hiện ý tưởng đó. Càng hiểu rõ quá trình phát triển đó của start-up, nhà đầu tư sẽ càng tin tưởng vào khả năng thực thi của đội ngũ startup, qua đó họ có thể tiếp tục ủng hộ, đầu tư ở các vòng gọi vốn tiếp theo. Fundiin luôn là startup làm rất tốt bài toán này, nên một lần nữa tôi xin phép được chia sẻ case study này cụ thể thông qua bài viết được đăng trên Báo đầu tư trước đây, trong bài Daily Catchup hôm nay nhân dịp chuỗi bài viết đặc biệt này nhé! Yeah, keep fighting!! Previous Next
- ByTuanHuynh: Tư duy Less is More trong xây dựng sản phẩm - Chia sẻ từ Co-founder& CTO Rootopia
Đối mặt với thách thức Cung và Cầu không đi cùng nhau, và Cầu thường vượt Cung vào cuối tháng, trong khi Cung lại vượt Cầu những ngày còn lại, đội ngũ của Rootopia đã nỗ lực đi tìm lời giải cho bài toán này bằng tính năng đầu tư tự động được xây dựng trong vòng dưới 2 tuần với team Tech chưa đầy 10 người khi đó. Nhờ đó, kết quả là tỉ lệ lắp đầy (tỉ lệ giải nhân cho vay học phí) luôn được duy trì ở mức 100% qua từng tháng tới nay. Xin mời mọi người đọc bài viết của em Huỳnh Minh Tuấn chia sẻ về chiến lược và tư duy xây dựng sản phẩm rất hay của Rootopia nhé! Yeah, keep fighting!!! ByTuanHuynh: Tư duy Less is More trong xây dựng sản phẩm - Chia sẻ từ Co-founder& CTO Rootopia < Back ByTuanHuynh: Tư duy Less is More trong xây dựng sản phẩm - Chia sẻ từ Co-founder& CTO Rootopia Đối mặt với thách thức Cung và Cầu không đi cùng nhau, và Cầu thường vượt Cung vào cuối tháng, trong khi Cung lại vượt Cầu những ngày còn lại, đội ngũ của Rootopia đã nỗ lực đi tìm lời giải cho bài toán này bằng tính năng đầu tư tự động được xây dựng trong vòng dưới 2 tuần với team Tech chưa đầy 10 người khi đó. Nhờ đó, kết quả là tỉ lệ lắp đầy (tỉ lệ giải nhân cho vay học phí) luôn được duy trì ở mức 100% qua từng tháng tới nay. Xin mời mọi người đọc bài viết của em Huỳnh Minh Tuấn chia sẻ về chiến lược và tư duy xây dựng sản phẩm rất hay của Rootopia nhé! Yeah, keep fighting!!! Xin mời mọi người đọc bài viết chi tiết của em Huỳnh Minh Tuấn cùng với Key takeaways ở dưới đây nhé! Xin cám ơn!! bytuanhuynh.substack.com Series #Tối Ưu Hóa: Tư duy Less is More trong xây dựng sản phẩm - Chia sẻ từ anh Khánh - Co-founder/ CTO ở Rootopia Chào anh chị và các bạn, em là Tuấn - một venture capitalist tại quỹ Genesia. Đây là trang blog em chia sẻ những bài học mà bản thân may mắn học được cũng như những trải nghiệm của bản thân với mong muốn được học hỏi thêm góc nhìn từ anh chị cũng như đóng góp một phần nhỏ bé vào sự phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam. Cái “chua” của mô hình này là phải cân bằng được cung và cầu, nếu một trong hai vế tăng trưởng trong khi vế khi không theo kịp thì mô hình sẽ vỡ. Ở phía cầu, các hồ sơ xin vay (những hồ sơ đã được Rootopia kiểm duyệt và đẩy lên nền tảng để angel đầu tư) không xuất hiện đều đặn vì các trường sẽ có xu hướng “chạy số” vào cuối tháng, nên cầu sẽ đặc biệt tăng đột biến vào cuối tháng. Ngược lại, ở phía cung, các angel thường bỏ tiền vào Root để đầu tư và tích lũy sau khi nhận lương vào đầu tháng. Từ góc nhìn của angel, anh Huy Đường Tăng - CGO - là mội người rất ám ảnh với nỗi đau của khách hàng, tin rằng việc tối đa hóa lợi nhuận đầu tư là một trong những yếu tố quan trọng để Rootopia có thể đạt được Product Market Fit ở đầu angel. Để làm được việc này thì cần phải để “tiền không nhàn rỗi” bằng cách liên tục xoay vòng tiền sau khi nhận lại tiền lãi từ những khoản vay trước và đầu tư vào khoản vay mới. Làm sao để tính năng đầu tư tự động được code trong vòng dưới 2 tuần với tech team chưa đầy 10 người? Anh Khánh (CTO) trong buổi founder gathering vừa qua ở quỹ Genesia chia sẻ về quy tắc của anh trong quá trình xây dựng sản phẩm: “Less is More” (tạm dịch: Ít hơn là Nhiều hơn). Anh chia sẻ rằng, một trong những công việc quan trọng của anh là say NO (nói không) với những thứ không phải là trọng yếu. Diễn giải theo quy luật 80/20, những thứ không thuộc về 20% nguyên nhân tạo nên 80% kết quả, anh ấy đều sẽ say NO. Ở sản phẩm đầu tư tự động, thay vì sử dụng những thuật toán phức tạp với nhiều nguyên tắc khác nhau để xem nhà angel nào được đầu tư tiền vào một hồ sơ, anh ấy chọn thuật toán ngẫu nhiên (random) đơn giản. Không xây dựng giao diện người dùng phức tạp (UI) để vận hành, anh ấy cho phép làm bằng excel. Mục tiêu là cho sản phẩm ra thị trường sớm nhất có thể và sẽ cải thiện và tối ưu hóa dần theo thời gian dựa trên phản hồi của người dùng. Previous Next
- Chiêm nghiệm nghề VC: Chia sẻ về Zunzun Core Values
Xin chào các bạn! Hôm nay, trở về từ một buổi họp với đội ngũ startup quỹ chúng tôi đầu tư và đồng hành, tôi cứ mãi suy nghĩ về bài toán đang cần đi tìm lời giải của startup đó. Điều này nó xâm chiếm trong tâm chí tôi tới mức có thể gọi là "ám ảnh". Nhiều lúc, tôi cũng phải ngạc nhiên tự hỏi bản thân rằng, điều gì đã thực sự thôi thúc tôi mạnh mẽ tới vậy? Thế là tôi quyết định ngồi xuống "ngôn ngữ hoá" bằng việc viết ra những điều đã tạo ra động lực nhất quán này, mà tôi gọi là Giá trị cốt lõi của mình. Viết xong những Core Values này, điều đầu tiên mà tôi làm là chia sẻ với đồng đội của tôi. Từ đây, tôi cũng xin phép được gói ghém chia sẻ với các bạn trong bài Daily Blog ngày hôm nay nhé! Chiêm nghiệm nghề VC: Chia sẻ về Zunzun Core Values < Back Chiêm nghiệm nghề VC: Chia sẻ về Zunzun Core Values Xin chào các bạn! Hôm nay, trở về từ một buổi họp với đội ngũ startup quỹ chúng tôi đầu tư và đồng hành, tôi cứ mãi suy nghĩ về bài toán đang cần đi tìm lời giải của startup đó. Điều này nó xâm chiếm trong tâm chí tôi tới mức có thể gọi là "ám ảnh". Nhiều lúc, tôi cũng phải ngạc nhiên tự hỏi bản thân rằng, điều gì đã thực sự thôi thúc tôi mạnh mẽ tới vậy? Thế là tôi quyết định ngồi xuống "ngôn ngữ hoá" bằng việc viết ra những điều đã tạo ra động lực nhất quán này, mà tôi gọi là Giá trị cốt lõi của mình. Viết xong những Core Values này, điều đầu tiên mà tôi làm là chia sẻ với đồng đội của tôi. Từ đây, tôi cũng xin phép được gói ghém chia sẻ với các bạn trong bài Daily Blog ngày hôm nay nhé! 1/ Startup Obsession : My obsession with helping startups address and overcome challenges drives me to go far in my VC career. It gives me energy, keeps me awake late at night, and wakes me up early in the morning to "run the marathon" with startup founders toward success. My success is only realized by the success of startups. 2/ Efforts Retention with Compound Effect : I will keep fighting to effortlessly deliver value to stakeholders. The compound effect comes from consistent work and value accumulated over a long period of time, which will eventually leverage the road to success. 3/ Scale up Excellence : I will start small, with absolute excellence, to build my playbook for value distribution. Once it works, I will scale it up, making it sharable, repeatable, and scalable. 4/ Run for a Sustainable LTV (Long-term Vision) : The value of a sustainable foundation cannot be built by shortcuts. I will keep running with perseverance, discipline, and consistency in every action and thought to realize our mutual vision. 5/ Turn MOAT-driven Flywheel : I will make my VC flywheel keep spinning and accumulating MOATs over time. Every day, I ask myself: What are my MOATs? Then, I keep building them up. Trên đây là một vài chia sẻ của tôi về những giá trị tôi tâm huyết, trân trọng mà tôi muốn theo đuổi một cách nhất quán trong hành trình làm nghề VC này của mình. Chắc chắn những Zunzun Core Values này sẽ không ngừng được tiến hoá, hoàn thiện và phát triển hơn nữa, đồng bộ cùng với Core Values chung của quỹ Genesia Ventures chúng tôi. Hi vọng, bài viết này có thể mang lại những gợi ý nho nhỏ tới các bạn, những ai đang muốn đi tìm giá trị cốt lõi trong cuộc sống cũng như sự nghiệp của mình, hướng tới mục tiêu và tầm nhìn mà mình muốn theo đuổi thực sự nhé! Yeah, just keep fighting!! Previous Next
- Những điều khoản đầu tư là “lửa thử vàng” cho cam kết “All-in” của nhà sáng lập
Xin chào các bạn! Vừa qua tôi có chia sẻ về tái định nghĩa sự “All-in” của các nhà sáng lập tại Việt Nam, nhận được nhiều sự quan tâm ủng hộ của nhiều nhà sáng lập và các anh chị trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Tuy nhiên, tôi tin rằng chúng ta đều nhận thức được rằng, đó đều là những khái niệm khó có thể đo lường khách quan từ bên ngoài, cũng như cần có cơ chế để đảm bảo sự All-in đó trong thực tế. Sau nhiều ngày đau đáu suy nghĩ, tôi đã tìm ra một cơ chế về mặt pháp lý - là những điều khoản trong hợp đồng đầu tư startup giúp phản ánh và đảm bảo cho cam kết “All-in” của các nhà sáng lập startup. Những điều khoản đầu tư là “lửa thử vàng” cho cam kết “All-in” của nhà sáng lập < Back Những điều khoản đầu tư là “lửa thử vàng” cho cam kết “All-in” của nhà sáng lập Xin chào các bạn! Vừa qua tôi có chia sẻ về tái định nghĩa sự “All-in” của các nhà sáng lập tại Việt Nam , nhận được nhiều sự quan tâm ủng hộ của nhiều nhà sáng lập và các anh chị trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Tuy nhiên, tôi tin rằng chúng ta đều nhận thức được rằng, đó đều là những khái niệm khó có thể đo lường khách quan từ bên ngoài, cũng như cần có cơ chế để đảm bảo sự All-in đó trong thực tế. Sau nhiều ngày đau đáu suy nghĩ, tôi đã tìm ra một cơ chế về mặt pháp lý - là những điều khoản trong hợp đồng đầu tư startup giúp phản ánh và đảm bảo cho cam kết “All-in” của các nhà sáng lập startup. Trong hoạt động đầu tư startup, định giá của doanh nghiệp sẽ theo hình thức forward looking - tức là được định giá dựa trên dự đoán tiềm năng của trong tương lai của startup, với tiền đề là nhà sáng lập sẽ giúp startup đạt được tới tiềm năng đó, giúp phát triển mở rộng startup và từ đó là giúp các cổ đông có thể thoái vốn (exit) thành công tại một thời điểm trong tương lai. Do đó, trong khi nhà đầu tư sẽ cần phải tiến hành mua cổ phần của startup bằng tiền mặt, thì với nhà sáng sẽ được lập sở hữu Sweat Equity - cổ phiếu mồ hôi nước mắt, bằng sự “All-in” hiện thực hoá tầm nhìn mục tiêu startup theo những gì các nhà sáng lập cam kết khi bán cổ phần cho các nhà đầu tư. Vì vậy, trong hợp đồng đầu tư sẽ cần có những cơ chế cần thiết để để đảm bảo cho điều này. Cụ thể, sẽ có 2 điều khoản quan trọng liên quan là: Restrictions on share transfers - Hạn chế chuyển nhượng cổ phần; Leaver Provision- Điều khoản Rút lui. Restrictions on share transfers là điều khoản hạn chế chuyển nhượng cổ phần của các nhà sáng lập. Cụ thể, các nhà sáng sáng lập trong một khoảng thời gian quy định (được gọi giai đoạn lock-up, thường là 3~5 năm) sẽ không được đơn phương tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho các bên thứ ba, nếu không có sự chấp thuận của BOD - Hội đồng quản trị của công ty. Đây là điều khoản hạn chế, không phải là “cấm” hay hoàn toàn không được chuyển nhượng cổ phần của các nhà sáng lập. Trong nhiều trường hợp, vì lý do tài chính cá nhân, các nhà sáng lập có mong muốn chuyển nhượng bằng việc bán một phần nhỏ cổ phần sở hữu của mình cho bên tứ ba, trong giai đoạn lock-up kể trên vẫn có thể thực hiện chuyển nhượng được, khi có sự chấp thuận trong hội đồng quản trị tại startup. Leaver Provision là Điều khoản Rút lui, là điều khoản quy định cách ứng xử với cổ phần của các nhà sáng lập khi rời công ty. Trong trường hợp này, sẽ có 2 hình thức Leaver - là người rời công ty: Good Leaver và Bad Leaver, với định nghĩa như trong bảng dưới đây. Về bản chất đây là điều khoản có ý nghĩa nhằm khuyến khích các nhà sáng lập tốt ở lại công ty tiếp tục cống hiến tới cùng, đồng thời cũng là hình thức phạt các nhà sáng lập nào phải rời công ty với tư cách là Bad Leaver. Cụ thể, trong trường hợp người rời đi là Bad Leaver thì tất cả cổ phần họ có quyền sở hữu (đã được chia - vested và chưa được chia - unvested, dựa trên lịch chia cổ phần - vesting schedule) sẽ được những nhà sáng lập ở lại hoặc công ty đứng ra mua lại ở mức giá danh nghĩa, thường là 1 đô la. Còn trong trường hợp người rời đi là Good Leaver thì thông thường họ có quyền được giữ lại cổ phần đã được chia, hoặc có quyền bán lại cho các cổ đông trong công ty (hoặc cho bên thứ 3 khi có chấp thuận từ Ban giám đốc) với mức giá thị trường, và cổ phần chưa được chia thì có thể được mua lại với mức giá danh nghĩa. Tuy nhiên mức giá chuyển nhượng cổ phần của Leaver trong từng trường hợp kể trên có thể được điều chỉnh dựa trên sự đám phán giữa các nhà sáng lập startup và các nhà đầu tư. Các bạn có thể tham khảo thêm thông tin chi tiết về Điều khoản rút lui này, trong bài blog của đồng nghiệp Huỳnh Minh Tuấn tại ĐÂY nhé! Trên đây là một vài chia sẻ của tôi về hai điều khoản đầu tư quan trọng, đảm bảo về mặt pháp lý phản ánh sự “All-in” của các nhà sáng lập với startup của mình. Trong quá trình thương thảo với các nhà sáng lập, khi đứng trước các đề nghị thay đổi hai điều khoản này, tôi sẽ cố gắng tìm hiểu các lý do đằng sau từ phía các nhà sáng lập, cũng như những rủi ro tiềm năng trong tương lai của startup. Tôi tin rằng, với nhà sáng lập có tinh thần “All-in” với startup của mình, thì họ luôn có một suy nghĩ nhất quán là đi tới cùng với startup của mình. Do đó, có thể nói những điều khoản trên đều mang tính “lửa thử vàng” cho tinh thần này. Yeah, just keep fighting nhé!! Previous Next
- Vietcetera: How To Foster A Successful And Healthy Co-Founder Relationship
According to Noam Wasserman, author of The Founder’s Dilemma, up to 65% of startups fail due to co-founder conflicts. As an early-stage startup investor and companion, I always pay special attention to any symptoms potentially affecting the health of a co-founder relationship that can make or break a startup. Any co-founders should be able to make the right decisions and manage conflicts to accelerate and lead their startups into the future. P/s: Special thanks to Vietcetera for publishing my previous blog post in both Vietnamese and English. Vietcetera: How To Foster A Successful And Healthy Co-Founder Relationship < Back Vietcetera: How To Foster A Successful And Healthy Co-Founder Relationship Previous Next
- Vietnam Investment Review: Startups ponder moves during fundraising scarcity
Difficulties are encircling many tech startups, with capital flows into the field congested and sharply decreasing over the past few months. Nevertheless, some investors are still willing to make a move if they can see the attractiveness and long-term development potential of a project. As Genesia Ventures Vietnam, we can still invest in a scalable startup that demonstrates the founder’s vision for the next decade. Startups need to verify the suitability of their products to the market and find a growth model that can generate sustainable profits. P/s: Special thanks to VIR for mentioning my sharing in the previous Daily Blog on this related matter. Yeah, just keep fighting! Vietnam Investment Review: Startups ponder moves during fundraising scarcity < Back Vietnam Investment Review: Startups ponder moves during fundraising scarcity Difficulties are encircling many tech startups, with capital flows into the field congested and sharply decreasing over the past few months. Nevertheless, some investors are still willing to make a move if they can see the attractiveness and long-term development potential of a project. As Genesia Ventures Vietnam, we can still invest in a scalable startup that demonstrates the founder’s vision for the next decade. Startups need to verify the suitability of their products to the market and find a growth model that can generate sustainable profits. P/s: Special thanks to VIR for mentioning my sharing in the previous Daily Blog on this related matter. Yeah, just keep fighting! Please kindly read the full article and my previous blog about the fundraising trend below: vir.com.vn Startups ponder moves during fundraising scarcity Difficulties are encircling many tech startups, with capital flows into the field congested and sharply decreasing over the past few months. www.zunzunstartups.com Chia sẻ về tình hình và xu hướng gọi vốn startup trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay Gần đây tôi được hỏi nhiều về xu hướng đầu tư startup trong năm 2023, đặc biệt là trong 6 tháng cuối năm này. Thiết nghĩ đây chắc hẳn cũng là mối quan tâm chung của mọi người trong hệ sinh thái startup hiện nay. Với tinh thần mong muốn những chia sẻ của mình là câu trả lời “Sharable - Repeatable - Scalable” cho những câu hỏi quan trọng tôi được nhận nhiều lần, tôi xin phép chia sẻ một vài suy nghĩ của mình về tình hình thực tế và xu hướng gọi vốn startup sắp tới, thông qua bài Daily Blog ngày hôm nay nhé! Chia sẻ về tình hình và xu hướng gọi vốn startup trong bối cảnh kinh tế khó khăn hiện nay Previous Next
- Vietnam Investment Review: Fundiin signs deal with CIMB Bank Vietnam
Vietnam's leading buy now, pay later (BNPL) platform Fundiin has joined forces with CIMB Bank Vietnam, one of ASEAN's top banking institutions, in a clear move to provide customers with advanced financial services in the near future. Both Fundiin and CIMB Bank boast that this partnership represents a step towards transforming Vietnam's financial ecosystem, democratizing credit, and providing a seamless, more affordable way for consumers to access financial services that were once unattainable. P/s: Many thanks to VIR for featuring news about this partnership with our portfolio startup Fundiin. As always, just keep fighting, team Fundiin!!Vietnam Investment Review: Fundiin signs deal with CIMB Bank Vietnam < Back Vietnam Investment Review: Fundiin signs deal with CIMB Bank Vietnam Vietnam's leading buy now, pay later (BNPL) platform Fundiin has joined forces with CIMB Bank Vietnam, one of ASEAN's top banking institutions, in a clear move to provide customers with advanced financial services in the near future. Both Fundiin and CIMB Bank boast that this partnership represents a step towards transforming Vietnam's financial ecosystem, democratizing credit, and providing a seamless, more affordable way for consumers to access financial services that were once unattainable. P/s: Many thanks to VIR for featuring news about this partnership with our portfolio startup Fundiin. As always, just keep fighting, team Fundiin!! For those interested, please read the full article on Vietnam Investment Review and find the key takeaways below: https://vir.com.vn/fundiin-signs-deal-with-cimb-bank-vietnam-123693.html Vietnam's leading buy now, pay later (BNPL) platform Fundiin has joined forces with CIMB Bank Vietnam, one of ASEAN's top banking institutions, in a clear move to provide customers with advanced financial services in the near future. The new offering harnesses cutting-edge data science to improve credit accessibility. By analyzing credit records and transaction data, Fundiin ensures accurate lender matching, optimising both approval rates and loan interest to suit individual customer profiles. Both Fundiin and CIMB Bank boast that this partnership represents a step towards transforming Vietnam's financial ecosystem, democratizing credit, and providing a seamless, more affordable way for consumers to access financial services that were once unattainable. For additional information, please refer to the CafeF article in Vietnamese that also covers this partnership. https://cafef.vn/cimb-viet-nam-hop-tac-cung-fundiin-thuc-day-tiep-can-tai-chinh-so-188250228104410589.chn Previous Next
- Nhịp Cầu Đầu Tư: Sao đổi ngôi trong thu hút dòng vốn công nghệ
Chia sẻ về xu hướng thu hút vốn đầu tư trong bối cảnh hiện nay, các ngành thiết yếu như ăn uống, y tế, giáo dục có thể ít bị ảnh hưởng so với các ngành khác, tổng vốn huy động có giảm nhưng không quá mạnh. Cơ hội vẫn đến với các startup có sản phẩm tốt, có dòng tiền nằm trong nhóm này. Ngược lại, các ngành không thiết yếu như du lịch, giải trí, thời trang, đầu tư, thanh toán, tài chính, hoặc các ngành cần vốn rất nhiều ở thời điểm đầu để đầu tư cơ sở vật chất, thu hút người sử dụng, sẽ khó khăn hơn. Các nhà đầu tư sẽ tìm các startup có thể tạo ra dòng tiền mà không phụ thuộc vào dòng vốn bên ngoài. Xu hướng này có thể kéo dài đến hết năm sau. Xin cám ơn quý báo đã chia sẻ một phần nội dung trong bài Daily Blog trước đó của tôi nhé! Just keep fighting!! Nhịp Cầu Đầu Tư: Sao đổi ngôi trong thu hút dòng vốn công nghệ < Back Nhịp Cầu Đầu Tư: Sao đổi ngôi trong thu hút dòng vốn công nghệ Chia sẻ về xu hướng thu hút vốn đầu tư trong bối cảnh hiện nay, các ngành thiết yếu như ăn uống, y tế, giáo dục có thể ít bị ảnh hưởng so với các ngành khác, tổng vốn huy động có giảm nhưng không quá mạnh. Cơ hội vẫn đến với các startup có sản phẩm tốt, có dòng tiền nằm trong nhóm này. Ngược lại, các ngành không thiết yếu như du lịch, giải trí, thời trang, đầu tư, thanh toán, tài chính... hoặc các ngành cần vốn rất nhiều ở thời điểm đầu để đầu tư cơ sở vật chất, thu hút người sử dụng... sẽ khó khăn hơn. Các nhà đầu tư sẽ tìm các startup có thể tạo ra dòng tiền mà không phụ thuộc vào dòng vốn bên ngoài. Xu hướng này có thể kéo dài đến hết năm sau. Xin cám ơn quý báo đã chia sẻ một phần nội dung trong bài Daily Blog trước đó của tôi nhé! Just keep fighting!! Xin mời mọi người quan tâm đọc trọn vẹn bài báo trên Nhịp Cầu Đầu Tư dưới đây nhé! nhipcaudautu.vn Sao đổi ngôi trong thu hút dòng vốn công nghệ Giáo dục, y tế, chứ không phải fintech, đang là các lĩnh vực thu hút dòng vốn khởi nghiệp nhiều nhất ở Việt Nam. Previous Next
- Bài toán tăng Bottom-line #8: Culture of Discipline - Xây dựng văn hoá kỉ luật tại startup từ giai đoạn sớm, nhìn từ case M Village và Rootopia.
Bền bỉ đi cùng với các nhà sáng lập trên hành trình đi tìm những lời giải quan trọng cho bài toán tăng lợi nhuận Bottom-line trong khi vẫn có thể tăng cường được nội lực cho startup để phát triển bền vững lâu dài, tôi rất vui mừng khi thấy chúng tôi có thể chạm tới bài viết thứ 8 trong chuỗi series này ngày hôm nay. Đây là “trùm cuối” quan trọng nhất, giúp startup tăng “Bottom-line” không chỉ theo nghĩa đen, mà còn theo nghĩa bóng ở tầng sâu sắc hơn. Đó chính là sự Kỉ luật. Tôi xin phép được chia sẻ một vài suy nghĩ của mình ý nghĩa và case về việc xây dựng văn hoá kỉ luật dành cho startup ở giai đoạn sớm trong bài Daily Blog ngày hôm nay nhé! Bài toán tăng Bottom-line #8: Culture of Discipline - Xây dựng văn hoá kỉ luật tại startup từ giai đoạn sớm, nhìn từ case M Village và Rootopia. < Back Bài toán tăng Bottom-line #8: Culture of Discipline - Xây dựng văn hoá kỉ luật tại startup từ giai đoạn sớm, nhìn từ case M Village và Rootopia. Bền bỉ đi cùng với các nhà sáng lập trên hành trình đi tìm những lời giải quan trọng cho bài toán tăng lợi nhuận Bottom-line trong khi vẫn có thể tăng cường được nội lực cho startup để phát triển bền vững lâu dài, tôi rất vui mừng khi thấy chúng tôi có thể chạm tới bài viết thứ 8 trong chuỗi series này ngày hôm nay. Đây là “trùm cuối” quan trọng nhất, giúp startup tăng “Bottom-line” không chỉ theo nghĩa đen, mà còn theo nghĩa bóng ở tầng sâu sắc hơn. Đó chính là sự Kỉ luật. Tôi xin phép được chia sẻ một vài suy nghĩ của mình ý nghĩa và case về việc xây dựng văn hoá kỉ luật dành cho startup ở giai đoạn sớm trong bài Daily Blog ngày hôm nay nhé! Với startup, đặc biệt là startup ở giai đoạn sớm, luôn luôn phải đối mặt với áp lực nguồn lực hạn chế đi cùng với áp lực tăng trưởng nhanh. Điều này, khiến startup không nên và không thể lãng phí nguồn lực và thời gian và những điều mà không tạo ra giá trị cho mục tiêu tăng trưởng của mình. Để làm được vậy, startup luôn cần sự kỉ luật. Sự kỉ luật là cách tốt nhất để tạo ra sự tỉnh táo tập trung . Để tập trung vào những điều thực sự quan trọng với sự phát triển của startup. Đó là tầm nhìn ( Vision ), giá trị cốt lõi ( Core Value ), Cột mốc phát triển theo từng giai đoạn ( Milestone ), là đồng đội ( Team ), sản phẩm ( Product ), là khách hàng ( Customer ) . Sự kỉ luật sẽ giúp startup ra mọi quyết định đều hướng vào những điều quan trọng này của startup. Chính sự kỉ luật giúp startup quản lý thời gian, quản lý tài chính, quản lý nhân lực một cách hiệu quả hơn khi thực thi triển khai bất kì một hoạt động trong tổ chức. Đây cũng chính là KSFs quan trọng giúp công ty có thể tập trung hiệu quả vào mục tiêu là tối ưu lợi nhuận của startup. Tôi đã từng chia sẻ trong bài viết trước đây của mình, về một concept rất ý nghĩa trong cuốn sách Good To Great của Jim Collins như dưới đây. Ở đó, tôi tin rằng concept này có thể áp dụng được cho cả cá nhân và tổ chức, trong đó bao gồm cả các startup ở giai đoạn sớm với nguồn lực hạn chế, trong việc xây dựng sức mạnh nội tại để có thể bứt phá, phát triển trong tầm nhìn dài hạn. Cụ thể, tác giả Jim Collins đã nhấn mạnh vào 3 thành tố quan trọng nhất để xây dựng “Bánh đà” phát triển, đó là: Disciplined people - Con người kỉ luật, Disciplined thought - Suy nghĩ kỷ luật và Disciplined action - Hành động kỷ luật. Tiền đề là xuất phát từ cá nhân. Chỉ những nhà lãnh đạo kỷ luật mới có khả năng tạo ra văn hóa kỉ luật trong công ty của họ . Do đó, bản thân các nhà sáng lập cũng cần là tấm gương với sự kỉ luật nhất quán của mình. Từ đó, để có thể thu hút tuyển dụng được những người cũng có tinh thần kỉ luật, cùng định hình nên một tổ chức là tập thể của những con người kỉ luật. Một khi có được những tiền đề này, startup mới thực sự có thể tăng cường được sự hiệu quả trong việc: Tránh được rủi ro tuyển sai người; Giảm lãng phí nguồn lực vào quản lý con người vì những người kỉ luật sẽ biết họ cần phải làm gì hướng đến cái gì; Tập trung vào những điều quan trọng nhất giúp nâng cao hiệu suất, hướng tới đạt được mục tiêu của startup. Tiếp theo, startup với những nhà sáng lập, đội ngũ lãnh đạo trong một tập thể chung có sự kỉ luật, sẽ mang theo suy nghĩ kỉ luật nhất quán với mục tiêu của mình, để sẵn sàng đối mặt với thực tế dù là khốc liệt nhất, trong khi không đánh mất niềm tin và tầm nhìn của mình. Giống như một chú Nhím, có thể làm tốt một điều - cuộn tròn như một quả bóng để tự bảo vệ mình. Nhím không để mình sa lầy vào sự phức tạp. Tất cả những gì Nhím thấy là một mục tiêu duy nhất và họ tập trung thực hiện để đạt được mục tiêu đó. Startup cũng vậy, là tập trung những điều quan trọng nhất của mình. Cuối cùng, những nhà sáng lập có kỉ luật với những đồng đội kỉ luật, có những suy nghĩ kỉ luật sẽ hướng tới những hành động kỉ luật nhất quán, cùng nhau định hình nên một văn hoá tổ chức có kỷ luật tại startup . Tất cả những điều này sẽ thúc đẩy hiệu suất cấp số nhân startup có thể tận dụng thế mạnh công nghệ của mình làm đòn bẩy, giúp công ty có thể liên tục tập trung mở rộng hiệu quả để phát triển. Trên đây, chính là 3 sự kỉ luật cần có, là động lực quan trọng để tạo ra hiệu ứng “Bánh đà” (Flywheel), đưa công ty xây dựng và duy trì được nội lực mạnh mẽ, tập trung vào những điều quan trọng để phát triển bứt phá. Có thể startup sẽ cần nhiều năm bền bỉ, nhất quán để đưa bánh đà tăng tốc, nhưng một khi bánh đà đã quay và tăng tốc, thì không có có điều gì cản được sự phát triển mạnh mẽ của startup. Trong nhiều nhà sáng lập, có lẽ có 2 nhà sáng lập có sự kỉ luật một cách ấn tượng mà tôi may mắn có cơ hội được đầu tư và đồng hành phát triển tới nay. Đó là Anh Nguyễn Hải Ninh - Cofounder & CEO của M Village, anh Trường Bomi - Cofounder & CEO của Rootopia. Cả hai nhà sáng lập này đều giữ tinh thần kỉ luật từ lối sống tới phong cách lãnh đạo của mình một cách nhất quán. Ở anh Nguyễn Hải Ninh, anh là một người rất kỉ luật với thời gian. Anh chưa bao giờ tới muộn bất kỳ một buổi họp nào với chúng tôi. Thậm chí anh còn tới sớm hơn thời gian bắt đầu buổi họp. Từ lời nói, tư duy, tới hành động đều rất nhất quán, nhanh nhẹn, hiệu quả. Mà tôi tin rằng, để được như vậy, anh luôn có sự kỉ luật với những mục tiêu hướng đến tầm nhìn của M Village. Sự kỉ luật này giúp anh luôn giữ chứ tín, sẵn sàng làm việc, với tinh thần trách nhiệm và sự tập trung tuyết đối với những cam kết của mình. Anh nói A thì sẽ làm A. Không lan man sa đà. Và một khi anh làm A thì anh sẽ luôn tập trung làm cho tới, một cách thuyết phục. Xuất phát từ nhà sáng lập làm gương, tôi tin rằng tinh thần kỉ luật này của anh lan toả tới các đồng đội nhân viên trong tổ chức, hình thành nên văn hoá kỉ luật, giúp công ty luôn tập trung vào đúng những điều quan trọng nhất, mà theo anh đã từng chia sẻ rằng, tầm nhìn M Village là 10, 20 năm - mà một thứ tồn tại được trong khoảng thời gian đó chắc chắn phải bền vững . Còn ở anh Trường Bomi, anh là một người kỉ luật với lối sống lành mạnh. Anh nổi tiếng trong cộng đồng khởi nghiệp bởi tinh thần khoẻ mạnh bền bỉ của một vận động viên chạy chuyên nghiệp. Anh duy trì lối sống, ăn uống, vận động lành mạnh để luôn có thể tập trung tuyệt đối vào điều quan trọng nhất tại Rootopia. Chính từ lối sống kỉ luật này, đã truyền cảm hứng rất nhiều tới các nhân viên khác, thậm chí tới cả những nhà đầu tư đồng hành như chúng tôi. Mỗi thứ 3 và thứ 5 hàng tuần sau giờ làm việc, anh và đồng đội của mình sẽ cùng nhau chạy tại khu gần văn phòng startup này. Thậm chí, khi tổ chức hoạt động team building xa khỏi thành phố, anh cũng sẽ khéo léo sẽ kết hợp luôn chương trình chạy marathon cho đồng đội của mình cùng tham gia. Chính việc xây dựng văn hoá kỉ luật lành mạnh thế này, giúp mọi người luôn có nhiều năng lượng tích cực hoàn thành công việc trước mắt, mà còn giúp duy trì sự sáng suốt, sức bền để tập trung vào việc xây dựng giá trị lâu dài cho Rootopia trong tầm nhìn dài hạn. Trên đây là một vài chia sẻ của tôi về KSF “trùm cuối” là sự Kỉ luật, để giúp startup tăng "Bottom-line” không chỉ theo nghĩa đen, mà còn theo nghĩa bóng ở tầng sâu sắc hơn, đó là tập trung đạt được mục tiêu phát triển bền vững lâu dài cho doanh nghiệp. Hi vọng, bài viết này có thể là gợi ý nho nhỏ cho các nhà sáng lập startup trong việc xây dựng sức mạnh nội tại cho startup của mình. Yeah, chúng ta cùng keep fighting cho điều này nhé!! Previous Next
- Bài toán Gọi vốn #6: Vì sao vốn huy động từ VC phải cần sử dụng cho thật ĐÁNG?
Xin chào các bạn! Gần đây, trong một buổi họp với một nhà sáng lập startup đang đi gọi vốn, tôi được chia sẻ rằng startup muốn dùng hơn 60% số tiền gọi được làm vốn lưu động. Là người đồng hành luôn đau đáu về thách thức gọi vốn của startup, lời chia sẻ đó khiến tôi suy nghĩ rất nhiều. Thực sự, tôi nhận ra một điều quan trọng rằng: Đã không gọi vốn VC thì thôi, nhưng nếu gọi thì phải sử dụng vốn đó thật ĐÁNG. Bởi vì, gọi vốn VC thật ra vô cùng đắt đỏ với nhiều đánh đổi. Tôi xin phép được chia sẻ một vài suy nghĩ của mình về điều này, trong bài Daily blog ngày hôm nay nhé! Bài toán Gọi vốn #6: Vì sao vốn huy động từ VC phải cần sử dụng cho thật ĐÁNG? < Back Bài toán Gọi vốn #6: Vì sao vốn huy động từ VC phải cần sử dụng cho thật ĐÁNG? Xin chào các bạn! Gần đây, trong một buổi họp với một nhà sáng lập startup đang đi gọi vốn, tôi được chia sẻ rằng startup muốn dùng hơn 60% số tiền gọi được làm vốn lưu động. Là người đồng hành luôn đau đáu về thách thức gọi vốn của startup, lời chia sẻ đó khiến tôi suy nghĩ rất nhiều. Thực sự, tôi nhận ra một điều quan trọng rằng: Đã không gọi vốn VC thì thôi, nhưng nếu gọi thì phải sử dụng vốn đó thật ĐÁNG. Bởi vì, gọi vốn VC thật ra vô cùng đắt đỏ với nhiều đánh đổi. Tôi xin phép được chia sẻ một vài suy nghĩ của mình về điều này, trong bài Daily blog ngày hôm nay nhé! Tôi đã từng chia sẻ trong bài viết gần 2 năm về trước của mình về những cái giá startup phải trả khi gọi vốn. Đầu tiên là sự đánh đổi thời gian và sự tập trung . Các nhà sáng lập sẽ phải đánh đổi một khoảng thời gian vô cùng quan trọng, để hầu như dành cho gọi vốn, mà đáng ra nên tập trung vào hoạt động kinh doanh của mình. Thực sự, gọi vốn "ngốn" rất nhiều thời gian của nhà sáng lập, thách thức họ phải chu toàn cả hai việc hoặc hơn cùng một lúc, đó là: làm hài lòng khách hàng của mình bằng việc tập trung vào hoạt động kinh doanh của công ty, và làm hài lòng nhà đầu tư bằng việc giải đáp hết những thắc mắc từ buổi họp này qua những buổi họp khác. Tiếp theo, là sự đánh đổi cho cổ phần và sự kiểm soát. Khi có thêm nhà đầu tư, theo nghĩa tích cực là startup có thêm người đồng hành ủng hộ, theo nghĩa hạn chế, thì phòng họp hội đồng quản trị trở nên chật trội hơn, nghĩa là quyền ra các quyết định quan trọng, kiểm soát công ty sẽ được chia nhỏ ra hơn, với nhiều phần được chia thêm cho các nhà đầu tư. Bình thường, sau mỗi vòng gọi vốn, startup có thể phải đánh đổi khoảng 10% ~ 30% cổ phần của họ, cho những nhà đầu tư mới. Hơn nữa, là cái giá phải gánh những áp lực lớn về tăng trưởng . Nhà sáng lập thuyết phục nhà đầu tư đồng ý rót vốn, bằng lời hứa sẽ hiện thực hoá những mục tiêu và kế hoạch tăng trưởng của startup, sau khi nhận vốn đầu tư. Do đó, họ sẽ có những áp lực đè nặng là phải giữ lời hứa với quyết tâm đó, để đạt được những mục tiêu đã đề ra. Không dừng lại ở đó, còn có cái giá phải chịu những áp lực về valuation (định giá) ở vòng tiếp theo và áp lực Exit (thoái vốn) cho các cổ đông . Đừng vội mừng với vòng gọi vốn vừa qua, khi startup gọi được nhiều tiền, với định giá cao, vì khó khăn sẽ ở phía trước, khi startup tiến tới vòng gọi vốn tiếp theo sẽ có áp lực định giá phải cao hơn định giá ở vòng trước. Vì trong bất cứ hợp đồng đầu tư nào cũng có điều khoản Anti-Dilution (chống pha loãng ), để bảo vệ nhà đầu tư ở các vòng trước đó, trong trường hợp giá trị của công ty bị giảm ở vòng gọi vốn, hay còn gọi là vòng "down round". Khi đó, nhà đầu tư đó có quyền được được nhận thêm cổ phần để bù đắp lại việc giá trị cổ phần nắm giữ bị giảm. Trong trường hợp startup phát triển không như kì vọng, thì điều khoản Redemption rights (nếu có) trong hợp đồng đầu tư có thể giúp các nhà đầu tư Exit, bằng việc thu hồi lại khoản tiền đã đầu tư, sau một khoảng thời gian nhất định nếu nhà đầu tư yêu cầu thì startup có nghĩa vụ phải mua lại một phần hoặc tất cả số cổ phần của nhà đầu tư nắm giữ. Đọc tới đây, chắc hẳn các nhà s áng lập cũng có thể nhận ra được toàn bộ bức tranh về “cái giá đắt đỏ” nhà sáng lập và startup phải đánh đổi để gọi vốn từ VC. Đặc biệt trong bối cảnh khó khăn trên thị trường hiện nay, việc gọi vốn từ VC vốn đã “đắt đỏ” lại càng trở nên “đắt đỏ” hơn. Dựa trên sự nhận thức đầy đủ về “sự đắt đỏ” đó, nếu startup không sử dụng hiệu quả số vốn huy động được từ VC, thì quả thực rất lãng phí. Do đó, tôi có suy nghĩ thẳng thắn thế này: Đã không gọi vốn VC thì thôi, nhưng nếu gọi thì phải sử dụng vốn đó thật (xứng) ĐÁNG . Nguyên tắc sử dụng vốn ở đây đơn giản, chỉ có một: Vốn huy động được từ VC cần được dùng vào các hoạt động trực tiếp tạo ra tăng trưởng bền vững có tính Reproducibility - tái lập và mở rộng cho startup . Vốn lưu động quan trọng cho sự vận hành mỗi ngày của startup, nhưng tôi tin rằng chỉ đó là không ĐÁNG để d ùng hơn 60% vốn huy động từ VC. Vì để trực tiếp tạo ra sự tăng trưởng có tính tái lập và mở rộng ý nghĩa cho startup, các nhà sáng lập sẽ cần tỉnh táo và chiến lược đầu tư vào tuyển dụng những “nhân thực sự tài” có thể hiện thực hoá mục tiêu tăng trưởng với nhà sáng lập; đầu tư vào nghiên cứu phát triển sản phẩm dịch vụ tiến tới đạt được PMF (sản phẩm phù hợp với thị trường), hoàn thiện mô hình kinh doanh và quy trình có thể nhân rộng, mở rộng sang thị trường/phân khúc tiềm năng mới,… Nhân tiện đây, Cofounder & CFO của M Village - anh Nguyễn Quốc Phương từng chia sẻ trong bài viết trước đây của tôi, về tư duy startup nên phân bổ dòng tiền từ vốn huy động của mình. Cụ thể, có hai kênh huy động dòng tiền chảy vào doanh nghiệp (1) Vốn góp và (2) Nợ vay. Với dòng tiền từ Vốn góp, đến từ việc huy động vốn từ các nhà đầu tư, sẽ cần được chi tiêu cho các hoạt động mang tính chiến lược, tạo ra kết quả kinh doanh tích cực, tạo đà tăng trưởng cho startup hướng tới mục tiêu đề ra. Trong khi đó dòng tiền từ Nợ vay là chi cho các hoạt động cố định trong kinh doanh, như mua hàng (theo hợp đồng đã có), lương nhân viên, tiền thuê văn phòng,...Startup cần linh hoạt, nhạy bén, sáng tạo tìm ra kênh tiếp cận Nợ vay đó với chi phí rẻ nhất có thể. Nếu không, việc nhầm lẫn sử dụng 2 nguồn tiền này có thế sẽ đưa startup vào khủng hoảng dòng tiền, mất tính thanh khoản dẫn tới phá sản. Tưởng tượng bạn gọi vốn để chỉ để có vốn lưu động, để kéo dài runway bằng cách trả lương, tiền thuê văn phòng,… đây được coi là những hoạt động không trực tiếp tạo ra dòng doanh thu mới cho công ty, trong khi đáng lẽ số tiền đó nên được đầu tư một cách chiến lược cho việc phát triển mở rộng hoàn thiện sản phẩm, xây dựng kênh phân phối, tập khách hàng....Các nhà sáng lập cần tỉnh táo nhận ra vấn đề này, trước khi quá muộn. Trên đây là một vài suy nghĩ của tôi về tư duy sử dụng vốn đầu tư của VC một cách chiến lược, thông minh, hiệu quả, xứng ĐÁNG với “cái giá đắt đỏ” mà các nhà sáng lập và startup phải đánh đổi khi gọi vốn từ VC. Giống như hai mặt của một đồng tiền xu, việc gọi được vốn từ VC, không phải chỉ có màu hồng, không bảo chứng cho thành công, không hề dễ dãi một chút nào, do đó, hi vọng các nhà sáng lập sẽ luôn tỉnh táo, sáng suốt, chiến lược sử dụng dòng một này một cách “đáng đồng tiền bát gạo, cho bõ công” nhé! Yeah, keep fighting vì điều này nhé, các nhà sáng lập ơi!! Previous Next






















