Search Results

Hi vọng những chia sẻ tâm huyết này của tôi, có thể san sẻ phần nào Pain của các bạn - những người hàng ngày tham gia rất nhiều các buổi họp, cuộc thảo luận trên mọi quy mô khác nhau, từ đó là có thể chia sẻ góc nhìn trải nghiệm của tôi về vai trò của Input cơ bản cần có trước mỗi buổi họp. Tôi tin rằng, bản thân việc chia sẻ dựa trên sự thấu hiểu và tôn trọng thông qua bài viết này, cũng có thể là một trong những input cơ bản ban đầu để chúng ta hiểu được nguyên tắc của nhau hơn, trước khi bước vào bất kỳ một cuộc đối thoại ý nghĩa nào với nhau. Yeah, mình cùng keep fighting nhé!!! Input: Suy nghĩ về tiền đề quan trọng cho một cuộc thảo luận ý nghĩa < Back Input: Suy nghĩ về tiền đề quan trọng cho một cuộc thảo luận ý nghĩa Vừa qua tôi được một nhà sáng lập startup quỹ chúng tôi đầu tư và đồng hành tại Việt Nam, chia sẻ tài liệu họp team leader meeting định kỳ tuần vào mỗi sáng thứ 2 của startup này. Điều đầu tiên khiến tôi ấn tượng nhất khi lật mở những trang tài liệu này đó là, ở ngay trang đầu tiên startup có ghi rõ bộ nguyên tắc cần có để vận hành buổi họp này hiệu quả trong đúng 1 tiếng 15 phút của buổi sáng đầu tuần bận rộn. Một trong số bộ nguyên tắc này, có bao gồm việc tất cả các thành viên tham gia đều dành 15 phút đầu tiên của buổi họp để cùng đọc tài liệu trước khi đi vào việc thảo luận trong 60 phút sau đó. Là một người kỷ luật với việc đọc trước tài liệu trước khi vào bất kỳ một buổi họp nào, tôi vô cùng hiểu được vai trò quan trọng của input trong việc nâng cao chất lượng của cuộc thảo luận và từ đó là đưa ra quyết định trong mỗi buổi họp. Chúng ta đều làm việc trong một guồng quay bận rộn, thời gian của mỗi người đều là vàng và cần được trân trọng, tối ưu hiệu quả nhất. Do đó, việc tham gia vào bất kỳ một cuộc thảo luận nào, dù là buổi họp đông người, hay buổi họp 1-on-1 mà không có sự input thông tin cơ bản trước đó nào, sẽ khiến hàng loạt những câu hỏi đơn giản được đặt ra để có được sự input cơ bản đó, trong khi vốn dĩ bạn đã có thể có được những input đó từ trước buổi họp. Điều này sẽ cướp đi cơ hội cho những người tham gia khác được thảo luận ý nghĩa hơn và khai thác thông tin có chiều sâu hơn trong khoảng thời gian hữu hạn của buổi họp. Đặc biệt, khi người tham gia đã cất công soạn tài liệu, viết ra và chia sẻ thông tin, tạo cơ hội giúp cho những người khác input thông tin trước buổi họp, mà những người còn lại tham gia họp thậm chí còn không đọc, thì tôi cho rằng đây là sự thiếu tôn trọng. Họ thiếu tôn trọng công sức nỗ lực tâm huyết của người giúp họ input trước buổi họp. Họ thiếu tôn trọng thời gian của mọi người trong buổi họp, chỉ để trả lời những câu hỏi cơ bản, với cuộc Q&A thiếu chất lượng chỉ để “thoả mãn trí tò mò bất tận” của họ cho những điều cơ bản. Tôi đã từng tham gia chứng kiến những buổi họp quan trọng với startup, ở đó có một số người luôn tỏ ra “thông minh” và “hoạt ngôn”, bằng việc đặt ra rất nhiều câu hỏi, và đó đều là những câu hỏi cơ bản đã có trong tài liệu được gửi trước buổi họp. Tôi đã từng rất thất vọng, bước ra khỏi buổi họp 1-on-1, dù tôi đã tâm huyết ngồi xuống viết chia sẻ cho họ đọc hiểu thông tin cơ bản trước và dù chỉ mất 3~5 phút đọc, nhưng họ từ chối đọc, để rồi bước vào một cuộc thảo luận vô nghĩa hơn 30 phút, tranh luận không dựa trên ngôn ngữ và sự hiểu biết chung cần có đó. Từ những trải nghiệm này, dù là người tham gia buổi họp hay là người dẫn dắt buổi họp, tôi hiểu được pain - nỗi đau của những cuộc thảo luận hiệu suất thấp thiếu chất lượng, lấy đi thời gian của mọi người nếu như không có nỗ lực input - thông tin cơ bản cần có ban đầu của những người tham gia. Do đó, tôi cũng đặt ra nguyên tắc của riêng mình, dựa trên sự tôn trọng thời gian của mọi người, là không tham gia các buổi họp mà mình chưa (được) input trước. Việc này đòi hỏi tôi phải nỗ lực dành thời gian ra trước buổi họp để input các thông tin cơ bản liên quan. Và việc này cũng đòi hỏi những người tham gia khác cũng vậy. Hi vọng những chia sẻ tâm huyết trên đây, có thể san sẻ phần nào Pain của các bạn - những người hàng ngày tham gia rất nhiều các buổi họp, cuộc thảo luận trên mọi quy mô khác nhau, từ đó là có thể chia sẻ góc nhìn trải nghiệm của tôi về vai trò của Input cơ bản cần có trước mỗi buổi họp. Tôi tin rằng, bản thân việc chia sẻ dựa trên sự thấu hiểu và tôn trọng thông qua bài viết này, cũng có thể là một trong những input cơ bản ban đầu để chúng ta hiểu được nguyên tắc của nhau hơn, trước khi bước vào bất kỳ một cuộc đối thoại ý nghĩa nào với nhau. Yeah, mình cùng keep fighting nhé!!! Previous Next

Nhân dịp gần đây, tôi có nhiều trải nghiệm liên quan tới các đồng sáng lập trong startup, là động lực quan trọng để tôi muốn bắt đầu chuỗi bài series về đề tài này! Đầu tiên, tôi luôn tin rằng, mọi thứ đều bắt đầu tư việc ta lựa chọn. Vì chọn đúng luôn là cách tránh sai hiệu quả nhất. Vậy làm sao để chọn đúng đồng sáng lập? chắc hẳn là câu hỏi luôn thường trực trong mỗi nhà sáng lập startup. Do đó, tôi xin được chia sẻ lại một phần nội dung trong bài blog tâm huyết “Co-Founders: Nguyên nhân và cách vượt qua những căng thẳng giữa các đồng sáng lập Startup” trước đó của tôi, trong bài Daily Catchup hôm nay nhé! Bài toán Đồng sáng lập #1: Làm thế nào để lựa chọn đồng sáng lập phù hợp nhất với startup bạn < Back Bài toán Đồng sáng lập #1: Làm thế nào để lựa chọn đồng sáng lập phù hợp nhất với startup bạn Nhân dịp gần đây, tôi có nhiều trải nghiệm liên quan tới các đồng sáng lập trong startup, là động lực quan trọng để tôi muốn bắt đầu chuỗi bài series về đề tài này! Đầu tiên, tôi luôn tin rằng, mọi thứ đều bắt đầu tư việc ta lựa chọn. Vì chọn đúng luôn là cách tránh sai hiệu quả nhất. Vậy làm sao để chọn đúng đồng sáng lập? chắc hẳn là câu hỏi luôn thường trực trong mỗi nhà sáng lập startup. Do đó, tôi xin được chia sẻ lại một phần nội dung trong bài blog tâm huyết “ Co-Founders: Nguyên nhân và cách vượt qua những căng thẳng giữa các đồng sáng lập Startup ” trước đó của tôi, trong bài Daily Catchup hôm nay nhé! Chắc hẳn bất kỳ một nhà sáng lập nào khi tìm đồng sáng lập cho mình, họ sẽ có những tiêu chuẩn cơ bản như: Kỹ năng của người đó phải bổ sung được cho mình, người đáng tin cậy và có trách nhiệm, người mình thấy có “cảm hứng hoá học" phù hợp về tính cách và tinh thần khi làm việc. Đó là những tiêu chuẩn vô cùng quan trọng trong việc chọn đồng sáng lập. Để chắc chắn việc mình hiểu được đối phương thực sự là người phù hợp, thì có lẽ những câu hỏi đặt ra cho đối phương như dưới đây, có thể sẽ giúp các nhà sáng lập tham khảo và áp dụng được ít nhiều: Đâu là những giá trị bạn muốn theo đuổi trong cuộc đời? (Ví dụ như danh tiếng, thành công, giàu có, hạnh phúc, sự nổi tiếng, tạo ra giá trị, được xã hội ghi nhận?…) Khi làm việc bạn sẽ là người như thế nào? Bạn sẽ không bao giờ thoả hiệp với những điều gì? Bạn đối mặt với stress trong công việc và cuộc sống như thế nào? Nếu là đồng sáng lập, bạn muốn cùng xây dựng tầm nhìn để công ty cùng hướng tới, cũng như muốn xây dựng văn hoá công ty như thế nào? Bạn có thể dành được bao nhiêu thời gian cho công ty này? (Tốt nhất nhà sáng lập nên ưu tiên tìm người “đồng sáng lập” theo đúng nghĩa, không phải là người được “tuyển dụng" nhận công ăn lương, người mang tâm lý “đi làm thêm" hay tham gia “dự án ngoài" công việc chính) Trong trường hợp, bạn không thể đồng cảm, tìm được tiếng nói chung thuyết phục từ những câu trả lời của đối phương cho những câu hỏi trên, thì có thể người đó chưa phù hợp với bạn để cùng trở thành đồng sáng lập. Một khi chưa thể tìm được người phù hợp, thì bạn cũng không cần vội tìm người chỉ để lấp đầy đội hình. Làm Solo-Founder chắc chắn vẫn sẽ tốt hơn là chọn sai. Nhưng Solo-founder sẽ không thành công với một mình họ, mà cần những “ Co-Creators " - Những công thần cùng xây dựng startup với mình. Họ có thể là những nhân viên tham gia vào những ngày đầu tiên, những nhà đầu tư, những đối tác kinh doanh ủng hộ mình. Họ đều là những người tuy không được ghi nhận là những “đồng sáng lập" trên danh nghĩa, nhưng thực sự họ có thể mang lại những nguồn lực, network, ý tưởng quan trọng không kém các đồng sáng lập ở giai đoạn sớm của startup. Ví dụ, có thể chúng ta chỉ biết Jeff Bezos là nhà sáng lập duy nhất của Amazon, nhưng Shel Kaphan - người nhân viên đầu tiên tham gia Amazon vào năm 1994 ngay sau khi công ty được thành lập, với vai trò chịu trách nghiệm về công nghệ cho Amazon. Ông được coi là “forgotten founder” (nhà sáng lập bị lãng quên) vì thường không được nhắc tên trên truyền thông nhiều, không được nhận Founder’s Stock (cổ phiếu dành cho nhà sáng lập), nhưng ông luôn được Jeff Bezos ghi nhận là công thần - đặc biệt ông còn chia sẻ là “anh ấy là người quan trọng nhất trong lịch sử của Amazon”. Trên đây, là một vài chia sẻ của tôi về một trong những vấn đề quan trọng và kinh điển trong mọi startup, đó là chọn đồng sáng lập. Sự lựa chọn đúng đắn sẽ giúp công ty phát triển, còn sự lựa chọn sai lầm thì sẽ phải trả giả rất đắt. Tôi sẽ chia sẻ về những điều quan trọng tiếp theo để giữ được sự lựa chọn đúng đắn luôn ĐÚNG đắn. Tuy nhiên, như câu nói “sông có khúc, con người có lúc”, không phải ai cũng có thể phù hợp mãi mãi. Sẽ có lúc có người phải xuống con tàu startup sớm hơn. Và khi đó, cách các nhà sáng lập nên đối diện với đó như thế nào? tôi cũng xin phép được chia sẻ một vài suy nghĩ của mình về đề tài này trong các bài Daily Catchup tiếp theo của tôi nhé! Yeah, keep fighting nhé!! Previous Next

Xin chào các bạn! Trăn trở với bài toán nâng cao nhận thức về xây dựng lộ trình Exit rõ ràng, có trách nhiệm với cổ đông của startup, gần đây tôi có cơ hội được trao đổi vô cùng sâu sắc với một nhà sáng lập startup đáng kính tại Việt Nam. Anh là một nhà sáng lập có tư duy win-win, khi chủ động hỏi tôi về kỳ vọng exit tại startup đầu tư. Từ buổi trao đổi này, vốn là một nhà đầu tư không thích điều khoản Redemption Rights, anh đã khiến tôi thay đổi suy nghĩ về vai trò của quyền thu hồi này, theo một cách tích cực hơn. Tôi xin phép được chia sẻ về điều này trong bài Daily Blog ngày hôm nay của tôi nhé! Redemption Rights: Thay đổi suy nghĩ về quyền thu hồi khoản đầu tư đối với startup < Back Redemption Rights: Thay đổi suy nghĩ về quyền thu hồi khoản đầu tư đối với startup Xin chào các bạn! Trăn trở với bài toán nâng cao nhận thức về xây dựng lộ trình Exit rõ ràng, có trách nhiệm với cổ đông của startup, gần đây tôi có cơ hội được trao đổi vô cùng sâu sắc với một nhà sáng lập startup đáng kính tại Việt Nam. Anh là một nhà sáng lập có tư duy win-win, khi chủ động hỏi tôi về kỳ vọng exit tại startup đầu tư. Từ buổi trao đổi này, vốn là một nhà đầu tư không thích điều khoản Redemption Rights, anh đã khiến tôi thay đổi suy nghĩ về vai trò của quyền thu hồi này, theo một cách tích cực hơn. Tôi xin phép được chia sẻ về điều này trong bài Daily Blog ngày hôm nay của tôi nhé! Tôi đã từng trong bài viết trước đây của mình về vấn đề Exit của startup tại Việt Nam, rằng điều hệ sinh thái chúng ta đang thiếu không phải là những Unicorn - kỳ lân, mà là những sự kiện Exit thành công của startup. Chúng ta rất cần những startup có thể phát triển với mô hình kinh doanh tạo ra lợi nhuận bền vững hơn, và lộ trình Exit rõ ràng hơn so với hiện nay. Nếu chúng ta không tạo ra được exit thành công, tôi e rằng chúng ta sẽ mãi tắc ở bài toán “con gà - quả trứng” - "Exit - Vốn” cho hệ sinh thái startup. Cụ thể là, nếu không có startup exit thành công, thì sẽ không có nhân tài dám dấn thân hết mình với khởi nghiệp, chúng ta sẽ không có những startup chất lượng với tiềm năng phát triển lớn, từ đó kết quả là sẽ không có niềm tin và dòng vốn đổ vào từ các nhà đầu tư. Tiếp tục, nó sẽ tạo ra cái vòng luẩn quẩn, bế tắc không thoát ra được. Để được vậy, các nhà sáng lập từ những ngày đầu tiên sẽ cần có tư duy, nhận thức, từ đó là trách nhiệm trong việc hoạch định lộ trình Exit rõ ràng cho các cổ đông startup của mình. Đây đều là những điều quan trọng, không thể thiếu để hiện thực hoá việc gia tăng Exit thành công cho startup tại Việt Nam. Trong áp lực phải gọi vốn nhanh chóng bằng mọi giá, để rồi phải vội vàng chấp nhận các điều khoản đầu tư, sau đó lại quay cuồng trong bài toán áp lực không có điểm dừng về tăng trưởng của startup, khiến cho các nhà sáng lập startup đôi khi bỏ quên suy nghĩ, hoặc sao lãng khỏi việc hoạch định có trách nghiệm lộ trình Exit thành công cho startup của mình sau đó. Vì vậy, thiết nghĩ để nâng cao nhận thức mạnh mẽ hơn nữa về trách nghiệm này của startup, chúng ta sẽ cần những biện pháp mạnh và hiệu quả hơn . Trong buổi trao đổi với nhà sáng lập startup đề cập ở đầu bài viết này, tôi nhận ra có thể việc cài đặt điều khoản Redemption Rights có thể là một trong những cách như vậy, nhưng sẽ cần làm một cách tinh tế, khéo léo, và founder-friendly (thân thiện với nhà sáng lập) nhất có thể. Redemption Rights, trực dịch là quyền thu hồi đầu tư dành cho các cổ đông, yêu cầu công ty sẽ mua lại cổ phần của họ trong một khoảng thời gian và mức giá quy định trong trường hợp công ty phát triển không như kì vọng cam kết. Thú thực, là một nhà đầu tư thân thiện với startup, ban đầu tôi không thích điều khoản này, với 3 lý do cơ bản sau đây: Thường điều khoản thu hồi đầu tư này sẽ được thực hiện khi startup không phát triển theo kỳ vọng của nhà đầu tư theo như đã cam kết KPIs khi gọi vốn trước đó. Đây có thể là tiền đề gây mất lòng tin của nhà đầu tư với nhà sáng lập khi đã “Overcommitted - Underdelivered”, từ đó là gây mất niềm tin về khả năng tiếp tục tăng trưởng của startup. Một khi đã mất niềm tin này, thì nhà đầu tư sẽ không còn lý do để tiếp tục đồng hành ủng hộ startup nữa. Trong trường hợp này, khi đã không thể phát triển theo kỳ vọng của nhà đầu tư, với startup vốn đã gặp áp lực về dòng tiền để tăng trưởng, nay lại phải thực thi nghĩa vụ mua lại cổ phần từ nhà đầu tư muốn thu hồi khoản đầu tư, sẽ khiến startup gặp khó khăn về tài chính. Trường hợp xấu hơn là startup khi startup không còn đủ tiền để mua lại cổ phần đó theo mức giá quy định. Dù công ty có kế hoạch gọi vốn tiếp để có thêm dòng tiền, thì điều này cũng tạo ra ấn tượng không tốt trong mắt các nhà đầu tư tiềm năng. Thậm chí đó còn là “red flag”, khi các nhà đầu tư tiềm năng quan ngại rằng, nếu họ đầu tư thì có thể một phần trong số tiền đó, sẽ phải trả lại cho nhà đầu tư, thay vì có thể đưa vào đầu tư cho công ty tăng trưởng. Mối quan ngại này, có thể khiến startup khó có thể thu hút được các nhà đầu tư mới tham gia, hoặc khó có thể duy trì được lợi thế thương lượng đủ tốt với họ, khiến startup phải chấp nhận những điều khoản không thuận lợi cho mình. Đó là 3 hệ luỵ của điều khoản Redemption Rights này khi bị thực thi một cách thông thường thường. Tuy nhiên, tôi đã có suy nghĩ khác đi về điều khoản này, trong việc tạo ra nhận thức và động lực mạnh mẽ của nhà sáng lập trong việc phát triển doanh nghiệp theo lộ trình tiến tới Exit thành công, nếu được sử dụng một cách kéo léo, nhân văn, tích cực như sau: Đặt ra mục tiêu phát triển thực tế, trong khả năng thực hiện được dựa trên nguyện vọng của nhà sáng lập. Đây cũng là cách nhà đầu tư có thể nhìn thấy được sự tự tin, và sự thành thực của nhà sáng lập. Nhà sáng lập cần có cả 2 điều này, để đặt ra mục tiêu. Thời gian quy định thực thi quyền thu hồi này, nên ít nhất trong khoảng 4~5 năm, để startup có đủ thời gian và không gian thử sai, và tìm hướng phát triển theo kỳ vọng cam kết. Trong trường hợp startup không đạt được mục tiêu đầu tư, cả hai bên cần phải ngồi lại review lại tiến trình phát triển của startup, tìm tiếng nói đồng thuận xây dựng kế hoạch cải thiện, tạo điều kiện ra hạn thời gian thực thi quyền thu hồi này để startup có được cơ hội cố gắng lần thứ hai. Trong trường hợp cả hai bên không tìm thấy tiếng nói đồng thuận để đi tiếp với nhau nữa, thì nhà đầu tư chỉ nên thu hồi bằng đúng số tiền họ đã đầu tư. Không nên nhiều hơn mức này. Trong trường hợp startup chưa có đủ tài chính khi đó để hoàn trả lại khoản đầu tư thì cần tạo điều kiện cho startup giãn lịch trả phù hợp, và vì đã không thể đi tiếp với nhau nữa, thì cũng không nên "phạt" startup bằng việc yêu cầu phát hành thêm cổ phần cho nhà đầu tư. Trên đây là chia sẻ của tôi về những suy nghĩ khác về việc nếu áp dụng điều khoản Redemption Rights một cách đúng đắn, chiến lược, tinh tế, thì có thể gia tăng được tinh thần trách nhiệm với mục tiêu tăng trưởng của nhà sáng lập startup, mà sau đó, chính là trách nhiệm trong việc hoạch định lộ trình Exit thành công hơn cho startup. Tôi tin rằng điều khoản này, có thể là một thách thức “lửa thử vàng” có ý nghĩa dành cho nhà sáng lập startup vừa có đủ sự tự tin và sự thành thực, từ đó là tinh thần trách nghiệm với những cam kết của mình. Yeah, chúng ta cùng just keep fighting vì điều này nhé! Previous Next

Buymed was born out of a vision to turn mom-and-pop pharmacies into primary care. Doing this would provide residents in rural areas access to basic medical services. Buymed now has 1,000 suppliers on the platform serving 30,000 pharmacies across the country’s 63 provinces and 12,000 communes. Buymed has expanded into a franchising model to optimize drugstores’ bottom lines and increase their sales. It supplies the inventory to these small pharmacies, which, in return, act as mini fulfillment centers. Buymed will be linking these drugstores with other stakeholders across the healthcare system, such as clinics, hospitals, and insurance providers. P/s: Thanks TechinAsia for sharing Buymed’s growth journey. TechinAsia: How this UOB-backed startup disrupts Vietnam’s retail pharmacy < Back TechinAsia: How this UOB-backed startup disrupts Vietnam’s retail pharmacy Buymed was born out of a vision to turn mom-and-pop pharmacies into primary care. Doing this would provide residents in rural areas access to basic medical services. To date, the startup now claims to have 1,000 suppliers on the platform serving 30,000 pharmacies across the country’s 63 provinces and 12,000 communes. Buymed has ventured into the B2B2C (or franchising) segment. By helping startups optimize drugstores’ bottom lines and increase their sales, the company can earn additional revenue. It also supplies the inventory to these small pharmacies, which, in return, act as mini fulfillment centers. The next step for Buymed will be linking these drugstores with other stakeholders across the healthcare system, such as clinics, hospitals, and insurance providers. P/s: Thanks TechinAsia for sharing about our Buymed’s meaningful growth journey. Yeah, just keep fighting!! Please kindly find the full article on TechInAsia for your reading below. Thank you so much!! https://www.techinasia.com/how-this-uob-backed-startup-disrupts-vietnams-retail-pharmacy Previous Next

Vừa qua tôi có cơ hội được gặp một đội ngũ nhà sáng lập startup, mà tôi tin là họ đang giải quyết một bài toán rất quan trọng tại Việt Nam. Tuy nhiên điều làm tôi đau đáu mãi sau buổi họp với câu hỏi là liệu startup có đang thực sự gia nhập thị trường đúng thời điểm? Thời điểm quá sớm hay quá muộn đều có thể sẽ đưa startup vào thế khó bứt phá được. Startup được đặt trong một cuộc đua mà ở đó, kẻ thắng cuộc lại là người biết đặt mình trong đúng thị trường vào đúng thời điểm. Market Timing: Startup thắng cuộc luôn biết đặt mình trong đúng thị trường vào đúng thời điểm. < Back Market Timing: Startup thắng cuộc luôn biết đặt mình trong đúng thị trường vào đúng thời điểm. Vừa qua tôi có cơ hội được gặp một đội ngũ nhà sáng lập startup, mà tôi tin là họ đang giải quyết một bài toán rất quan trọng tại Việt Nam. Tuy nhiên điều làm tôi đau đáu mãi sau buổi họp với câu hỏi là liệu startup có đang thực sự gia nhập thị trường đúng thời điểm? Thời điểm quá sớm hay quá muộn đều có thể sẽ đưa startup vào thế khó bứt phá được. Startup được đặt trong một cuộc đua mà ở đó, kẻ thắng cuộc lại là người biết đặt mình trong đúng thị trường vào đúng thời điểm. Trong bài viết Why Startup Timing is Everything của anh Pete Flint - Founder & CEO của Trulia trên NfX, anh có chia sẻ về 3 điều kiện cần có để startup đón lấy cơ hội cho Critical Mass - Khối lượng tới hạn, là điểm mà tại đó một công ty đang phát triển có thể tự duy trì và không còn cần đầu tư bổ sung để tiếp tục hoạt động. Đầu tiên, là sự tiến bộ về công nghệ giúp giải quyết vấn đề trong thị trường mục tiêu hiệu quả hơn; Tiếp theo là, động lực kinh tế giúp giá thành sản phẩm rẻ hơn, hoặc đắt đỏ hơn, hoặc suy thoái kinh thế khiến chuyển dịch hành vi và nhu cầu của khách hàng rõ rệt; Cuối cùng là, sự thay đổi trong văn hoá, nhận thức và hành vi của người dùng chấp nhận sản phẩm hoặc dịch vụ hơn, từ đó có thể dẫn đến sự thay đổi tích cực trong quy định và pháp luật giúp sản phẩm của bạn được chấp nhận rộng rãi hơn nữa. Nếu thiếu 3 điều kiện tiền đề quan trọng này, startup gia nhập thị trường với “lợi thế là người đi đầu” nhưng đơn giản là trong một thị trường còn quá sớm nên chưa có ai tham gia. Cụ thể đây là những dấu hiệu các nhà sáng lập có thể nhận ra sản phẩm của mình liệu có qua sớm hay không? trong quá trình nói chuyện với mọi người, đặc biệt là với khách hàng tiềm năng. Họ có cảm thấy hào hứng khi nghe bạn giới thiệu về sản phẩm hoặc dịch vụ của mình không? Có vấn đề, nút thắt cổ chai trong quá trình sản xuất, đảm bảo trải nghiệm sử dụng vượt trội, hay phân phối sản phẩm hoặc dịch vụ đó tới tay khách hàng không? Khách hàng có thể hiểu về sản phẩm, dịch vụ đó không? Họ có sẵn sàng trả tiền để sử dụng không? Nếu như bạn nhận được rất nhiều câu trả lời là Không, thì rất tiếc có thể là bạn đang trong một thị trường còn hơi sớm. Thêm nữa, trong bài viết gần đây về Lực quán tính: Suy nghĩ về đối thủ lớn nhất của startup , tôi cũng có đề cập về “sức ì” của khách hàng ngại đổi mới, duy trì thói quen cũ sẽ càng khiến bạn vất vả và tốn kém hơn nữa để đưa sản phẩm tới khách hàng của mình trong một thị trường còn quá sớm. Tuy thiên, vẫn sẽ tốt thôi nếu như bạn đủ đam mê quyết tâm, sự lì lợm, và đủ nguồn vốn để có đủ runway để chạy bền lâu tới ngày thị trường trở nên thuận lợi hơn cho sản phẩm và dịch vụ của bạn được khách hàng chấp nhận rộng rãi hơn. Mặc khác, khi startup bạn xuất hiện trên thị trường giữa thời điểm mà cả 3 điều kiện kể trên đều được thoả mãn một cách rõ ràng, và đã xuất hiện rất nhiều đối thủ cung cấp những sản phẩm và giải pháp tương tự, tới mức người tiêu dùng không còn có thể phân biệt được nữa thì, cũng rất tiếc bạn có lẽ cũng đã tham gia thị trường quá muộn rồi. Trong một thị trường quá đông đúc, ít lợi thế cạnh tranh và giá trị khác biệt, thì startup sẽ phải tham gia một cuộc cạnh tranh “đẫm máu” đổ nhiều tiền và nguồn lực vào tranh dành thị phần, với biên lợi nhuận ngày càng bào mòn, khiến công ty khó tiếp tục phát triển được. Tuy nhiên, nếu như bạn vẫn có đủ đam mê quyết tâm, sự lì lợm, và đủ nguồn vốn để chạy đua trong thị trường này, thì hãy đảm bảo mình có sản phẩm và dịch vụ có lợi thế cạnh tranh vượt trội thực sự, vượt xa khỏi các đối thủ trên thị trường. Do đó, trong một thị trường còn có quá sớm, hay quá muộn, thì dường như cơ hội để thắng của startup vốn ít lại càng ít hơn. Đòi hỏi các nhà sáng lập startup luôn cần phải tỉnh táo, nhạy bén nắm bắt được thời điểm phù hợp gia nhập thị trường, với những nguồn lực và lợi thế cần thiết. Tuy nhiên, để trở thành người thắng cuộc cuối cùng, thì startup luôn cần thức thời, liên tục hoàn thiện, hiểu rõ thị trường và nhu cầu của khách hàng thay đổi, để có sự thay đổi phù hợp, đảm bảo sản phẩm, và dịch vụ của mình luôn đặt được trong đúng thời điểm với đúng nhu cầu lớn của khách hàng. Yeah, keep fighting!!! Previous Next

Với mong muốn góp phần thay đổi ngành ẩm thực, giúp cho các nhà hàng, khách sạn, hệ thống siêu thị cửa hàng..., tìm kiếm và thu mua nguyên liệu thực phẩm hiệu quả, nhà sáng lập Taku Tanaka đã lựa chọn Việt Nam để khởi nghiệp với startup Kamereo. Hôm nay, nhân ngày tôi ghé vào cửa hàng tiện lợi Ministop, mua rau củ quả ưa thích của mình, được phân phối bởi Kamereo, tôi đã tìm đọc lại bài phỏng vấn trên Báo Đầu Tư này của nhà sáng lập Taku. Với anh, là muốn thế giới thấy Việt Nam rất tiềm năng, thì với tôi là thực sự muốn ủng hộ Kamereo cho thấy được điều đó - rằng khởi nghiệp ở Việt Nam kiên trì ắt sẽ thành công. Yeah, just keep fighting nhé, Kamereo!! Taku Tanaka, sáng lập Kamereo: Muốn thế giới thấy Việt Nam rất tiềm năng < Back Taku Tanaka, sáng lập Kamereo: Muốn thế giới thấy Việt Nam rất tiềm năng Với mong muốn góp phần thay đổi ngành ẩm thực, giúp cho các nhà hàng, khách sạn, hệ thống siêu thị cửa hàng..., tìm kiếm và thu mua nguyên liệu thực phẩm hiệu quả, nhà sáng lập Taku Tanaka đã lựa chọn Việt Nam để khởi nghiệp với startup Kamereo . Hôm nay, nhân ngày tôi ghé vào cửa hàng tiện lợi Ministop, mua rau củ quả ưa thích của mình, được phân phối bởi Kamereo, tôi đã tìm đọc lại bài phỏng vấn trên Báo Đầu Tư này của nhà sáng lập Taku. Với anh, là muốn thế giới thấy Việt Nam rất tiềm năng, thì với tôi là thực sự muốn ủng hộ Kamereo cho thấy được điều đó - rằng khởi nghiệp ở Việt Nam kiên trì ắt sẽ thành công. Yeah, just keep fighting nhé, Kamereo!! Xin mời mọi người quan tâm đón đọc bài phỏng vấn trên Báo Đầu Tư ở dưới đây nhé! Xin cám ơn!! https://baodautu.vn/taku-tanaka-sang-lap-kamereo-muon-the-gioi-thay-viet-nam-rat-tiem-nang-d165587.html Previous Next

Dòng vốn FDI vào Việt Nam trong nhiều năm qua đã và đang “tạo lập” xu hướng mới, đó là tập trung vào các công nghệ xanh, sạch, những lĩnh vực có hàm lượng công nghệ cao. Không chỉ những dự án khởi nghiệp (startup) về công nghệ tài chính, giáo dục, trí tuệ nhân tạo hút vốn tới hàng chục triệu USD, Việt Nam còn đang trở thành “điểm hội tụ” của những “ông lớn” công nghệ thế giới với những dự án hàng trăm triệu USD, thậm chí cả tỷ USD. Đâu là những thách thức và lời giải quan trọng để dòng vốn FDI này có ý nghĩa thúc đẩy phát triển bền vững? Xin cám ơn quý báo đã đăng lại một phần nội dung chia sẻ của tôi nhé! Yeah, keep fighting!! VnEconomy: Rộng mở vốn FDI vào lĩnh vực công nghệ cao < Back VnEconomy: Rộng mở vốn FDI vào lĩnh vực công nghệ cao Dòng vốn FDI vào Việt Nam trong nhiều năm qua đã và đang “tạo lập” xu hướng mới, đó là tập trung vào các công nghệ xanh, sạch, những lĩnh vực có hàm lượng công nghệ cao. Không chỉ những dự án khởi nghiệp (startup) về công nghệ tài chính, giáo dục, trí tuệ nhân tạo hút vốn tới hàng chục triệu USD, Việt Nam còn đang trở thành “điểm hội tụ” của những “ông lớn” công nghệ thế giới với những dự án hàng trăm triệu USD, thậm chí cả tỷ USD. Đâu là những thách thức và lời giải quan trọng để dòng vốn FDI này có ý nghĩa thúc đẩy phát triển bền vững? Xin cám ơn quý báo đã đăng lại một phần nội dung chia sẻ của tôi nhé! Yeah, keep fighting!! Xin mời các bạn quan tâm có thể đọc trọn vẹn bài báo và nội dung key takeaways ở dưới đây nhé! vneconomy.vn Rộng mở vốn FDI vào lĩnh vực công nghệ cao Việt Nam đang trở thành “điểm hội tụ” của những “ông lớn” công nghệ thế giới với những dự án hàng trăm triệu USD, thậm chí cả tỷ USD... Hoạt động huy động vốn từ các nhà đầu tư của các startup trong năm 2024 từ các quỹ ngoại vẫn có thể đối mặt với nhiều khó khăn. Bà Hoàng Thị Kim Dung, Giám đốc Quốc gia của Genesia Ventures Vietnam, hy vọng các startup sẽ “tập trung hơn vào bên trong” để tồn tại, nghĩa là phải tối ưu chi phí và đa dạng hóa các nguồn thu, để đảm bảo dòng tiền của doanh nghiệp. “Startup sẽ cần tập trung vào sản phẩm cốt lõi, mang lại giá trị thực sự để thuyết phục khách hàng tới và ở lại sử dụng, thay vì theo đuổi chiến lược “đốt tiền” để có được khách hàng bằng mọi giá”, bà Dung chia sẻ. Nhiều chuyên gia cho rằng từ thực tiễn dòng vốn FDI đầu tư vào Việt Nam trong thời gian qua, có thể thấy đã xuất hiện xu thế mới, theo đó vốn FDI tập trung vào các lĩnh vực công nghệ xanh, sạch và đi vào những lĩnh vực có hàm lượng công nghệ cao như sản xuất chip, chất bán dẫn. Đây chính là những điểm tích cực của dòng vốn FDI vào Việt Nam trong những năm gần đây. Mặc dù vậy, những dấu hiệu trên cũng đặt ra cho Việt Nam những yêu cầu mới về vấn đề nhân sự trong lĩnh vực công nghệ cao, công nghiệp bán dẫn, đòi hỏi phải có giải pháp thích ứng để hấp thụ dòng vốn đầu tư chất lượng cao từ các tập đoàn nước ngoài. Ngoài ra, các chuyên gia cũng cho rằng để giữ chân được những tập đoàn công nghệ lớn, ngoài việc giữ ổn định kinh tế vĩ mô, chính sách ưu đãi thuế, phí, đất đai phù hợp, Việt Nam cần chuẩn bị đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệp, nhà xưởng, điện, nước, hạ tầng xã hội và đặc biệt là nhân lực nội địa chất lượng cao. Previous Next

Pitch Deck của startup chỉ là “bánh vẽ” hay có thể “vẽ nên miếng bánh lớn”? Đối với tôi - là nhà đầu tư vào startup ở giai đoạn sớm, tôi có niềm tin mạnh mẽ về điều thực sự quan trọng nhất khi nhìn vào Pitch Deck, sẽ không phải là quy mô thị trường, không phải là những con số trong kế hoạch tài chính “được kéo excel” trong 3~5 năm tới, thậm chí không phải là sản phẩm tại thời điểm đó, mà chính là đội ngũ sáng lập của startup. Đúng, đó chính là slide “WHY US” của startup, được truyền tải trong slide Pitch Deck - mà đối với tôi đó là slide quan trọng nhất để dành thời gian tìm hiểu về startup ở giai đoạn sớm. Why Us: Suy nghĩ về slide quan trọng nhất đối với tôi trong Pitch Deck của startup < Back Why Us: Suy nghĩ về slide quan trọng nhất đối với tôi trong Pitch Deck của startup Vừa qua, có dịp ngồi xem lại tài liệu gọi vốn Pitch deck của Facebook vào năm 2004 và của Uber vào năm 2008 - tức là hơn 15~18 năm về trước. Thực sự, Facebook và Uber đã có những bước tiến quá xa so với những tiềm năng được đề cập trong Pitch Deck những ngày đầu của các startup này. Theo thời gian, công nghệ không ngừng được cải tiến, thị trường với nhiều cơ hội mới không ngừng được tạo ra, liệu startup có thể nhạy bén để tận dụng được những cơ hội quan trọng đó, để mở rộng phát triển và giúp startup xây dựng được vị thế của người dẫn đầu không? Liệu ai có thể làm được những điều này? Đây là những suy nghĩ đau đáu của tôi sau khi đọc lại hết các tài liệu gọi vốn của các công ty này. Pitch Deck của startup chỉ là “bánh vẽ” hay có thể “vẽ nên miếng bánh lớn”? Đối với tôi - là nhà đầu tư vào startup ở giai đoạn sớm, tôi có niềm tin mạnh mẽ về điều thực sự quan trọng nhất khi nhìn vào Pitch Deck, sẽ không phải là quy mô thị trường, không phải là những con số trong kế hoạch tài chính “được kéo excel” trong 3~5 năm tới, thậm chí không phải là sản phẩm tại thời điểm đó, mà chính là đội ngũ sáng lập của startup. Đúng, đó chính là slide “WHY US” của startup, được truyền tải trong slide Pitch Deck - mà đối với tôi đó là slide quan trọng nhất để dành thời gian tìm hiểu về startup ở giai đoạn sớm. Từ slide này, tôi sẽ liên tục đặt ra câu hỏi quan trọng cho nhà sáng lập để xem thực sự họ có thể là là một đội ngũ phù hợp, có năng lực cốt lõi mạnh, vượt qua được những thách thức của thị trường và nội bộ tổ chức, để linh hoạt thích ứng, để phát triển và bứt phá trở thành Winner - Người chiến thắng trong tương lai được không. Cụ thể, những câu hỏi đặt ra sẽ là, nhà sáng lập và các thành viên cốt cán trong đội ngũ (Core team) có nền tảng kinh nghiệm liên quan một cách sâu sắc với mảng kinh doanh này không? Họ có những “unique insights” - những góc nhìn, sự thấu hiểu khách hàng và thị trường một cách đặc biết, giúp họ tìm ra được những cơ hội trong thị trường mà không phải ai cũng có thể nhìn ra hay không? Đội ngũ đồng sáng lập có từng tương tác hay làm việc với nhau trước đó hay không? Sao họ tìm được nhau và điều gì là kết nối sâu sắc giúp họ đồng hành sáng lập nên startup này? Họ có phải là người có nền tảng giáo dục, tố chất thông minh, nhạy bén, để luôn học hỏi những điều mới và làm việc một cách nhanh, hiệu quả hay không? Mỗi thành viên trong Core Team có phải là những mảnh ghép mạnh mẽ nhất với đa dạng chuyên môn từ Công nghệ phát triển sản phẩm, Phát triển thị trường và Bán hàng, Marketing, tới quản lý Tài chính,… là những chuyên môn liên quan cần thiết cho sự cất cánh phát triển của startup này hay không? Trên đây là một loạt các câu hỏi quan trọng tôi luôn mong muốn đào sâu, tìm thấy câu trả lời, trong quá trình đọc Pitch Deck với slide quan trọng nhất - Why Us, chuẩn bị trước và trong mỗi buổi họp với các nhà sáng lập startup của tôi. Do đó, sẽ thật là tiếc khi các startup đã bỏ qua hoặc đề cập thông tin một cách hời hợt trong slide này trong Pitch Deck đi gọi vốn của mình. Hi vọng thông qua bài viết này, với sự chia sẻ thẳng thắn và cởi mở của tôi về kỳ vọng và quan tâm dành cho đội ngũ của startup trong slide WHY US, tôi có thể được nhận những Pitch Deck có chiều sâu, giúp tôi có nhiều cơ sở để tin tưởng và chọn được RIGHT TEAM để đầu tư. Yeah, mình cùng keep fighting nhé! Thông tin tham khảo: Dưới đây, là tài liệu gọi vốn ban đầu vào năm 2004 của Facebook, và của Uber vào năm 2008, với 2 slide cho thấy Facebook và Uber đã vươn mình phát triển bứt phá vượt xa hơn cả những gì có thể hình dung được trong mấy trang Pitch Deck này. Nguồn: https://www.slideshare.net/startuphome/facebook-pitch-deck-87761364 Nguồn: https://www.slideshare.net/startuphome/uber-pitch-deck-87832684 Online Pitching Meeting 60 Đặt ngay Previous Next

Hôm nay tôi vừa kết thúc buổi họp IC - Hội đồng đầu tư đầu tiên trong năm 2023, và kết quả là được quỹ quyết định cho tôi dẫn dắt đầu tư một startup tiếp theo tại Việt Nam. Đây sẽ là deal lớn nhất của tôi trong sự nghiệp đầu tư tới nay.Suy nghĩ về trách nhiệm làm nghề đầu tư VC < Back Suy nghĩ về trách nhiệm làm nghề đầu tư VC Hôm nay tôi vừa kết thúc buổi họp IC - Hội đồng đầu tư đầu tiên trong năm 2023, và kết quả là được quỹ quyết định cho tôi dẫn dắt đầu tư một startup tiếp theo tại Việt Nam. Đây sẽ là deal lớn nhất của tôi trong sự nghiệp đầu tư tới nay. Có một điều tôi luôn cảm thấy thách thức và ý nghĩa khi hoạt động tại quỹ Genesia Ventures, với tư cách là Venture Capitalist. Đó là, Để được chọn là người dẫn dắt deal đầu tư, tôi sẽ phải làm mọi thứ từ đầu tới cuối với tất cả trách nhiệm, từ việc sourcing deal tới đồng hành hỗ trợ startup tới exit hậu đầu tư. Đặc biệt, trong buổi IC meeting tại quỹ tôi, với các founder ở thị trường nước ngoài (ngoài thị trường Nhật), sẽ không phải tham gia IC meeting, mà chỉ cần các founder tham gia tới buổi họp với GP chúng tôi trước đó, dưới sự hỗ trợ của tôi. Phần còn lại, thì người dẫn dắt deal sẽ đi tiếp, hỗ trợ bảo vệ thành công deal đầu tư của mình tại buổi họp IC meeting thay cho nhà sáng lập. Thách thức là tôi sẽ phải thực sự hiểu chi tiết, truyền đạt lại một cách dễ hiểu, thuyết phục và nhận lấy trách nhiệm mà nhà sáng lập gửi gắm để bảo vệ thành công deal. Ý nghĩa là tôi sẽ phải thực sự có niềm tin và tâm huyết rất lớn với startup đó. Bên cạnh đó, bản thân Venture Capitalist là tôi cũng phải luôn liên tục gây dựng niềm tin, uy tín của mình đối với các thành viên trong hội đồng đầu tư, đồng thời là ý thức được trách nhiệm của mình khi dẫn dắt các thương vụ đầu tư. Quỹ chúng tôi có cơ chế thưởng phát vô cùng rõ ràng và khắt khe, thách thức sự nhẫn và tinh thần trách nhiệm nghiêm túc với mỗi thương vụ đầu tư mình dẫn dắt. Cụ thể, thông qua chính sách - Carried Interest (Lợi tức mang theo) - điều khá phổ biến trong nghề đầu tư VC này. Nhưng quỹ chúng tôi lại có những cách tiếp cận rất khác với hầu hết các VC trên thị trường. Đó là, bên cạnh việc nếu startup đầu tư nào đó có thể thành công exit mang lại lợi nhuận về cho quỹ, nhà đầu tư dẫn dắt đó sẽ được cùng chia lợi tức đó như thường thấy, thì ngược lại, nếu startup đầu tư nào đó không thể exit thành công, mang lại tổn thất cho quỹ thì nhà đầu tư dẫn dắt đó sẽ bị khấu trừ tổng số số tiền quỹ thực tế đầu tư vào thương vụ đó, trong số tiền thưởng có thể được nhận của mình. Mà các bạn cũng biết, trong thị trường đầu tư mạo hiểm nói chung, có thể phải chờ tới cả thập kỷ thì nhà đầu tư dẫn dắt đó mới có thể thể nhìn thấy công ty mình dẫn dắt đầu tư đó có thành công và mang lại lợi nhuận thật sự hay không. Và theo như đúng cái tên nghề ,đó là đầu tư mạo hiểm thì tỉ lệ đầu tư không thành công khá cao, mà theo thống kê, thì con số đó phải tới 75%. Do đó, chính quy chế thưởng - phạt này của quỹ tôi, khiến mỗi nhà đầu tư như chúng tôi, phải vô cùng kỷ luật trong đầu tư, không cho phép chúng tôi đầu tư dễ dãi. Và một khi đã đầu tư, thì chúng tôi phải vô cùng tâm huyết, đồng hành lâu dài cùng phát triển công ty để gia tăng xác suất thành công của startup mình đầu tư. Cũng vì thế, mà sau khi bảo vệ thành công cho startup tại buổi họp IC, nhận được kết được kết quả thông qua đầu tư, thì tôi lại càng cảm thấy trách nhiệm và áp lực tích cực của mình tăng lên. Trách nhiệm đồng hành, hỗ trợ startup đến ngày thành công, khiến quyết định đầu tư của chúng tôi ngày hôm nay là ĐÚNG thực sự. Yeah, keep fighting!! Discuss with me on Facebook: Discuss with me on Linkedin: Online Pitching Meeting 60 Đặt ngay Previous Next

Vừa qua dạo quanh Twitter, tôi bắt gặp bài post này của anh Mike Walsh - là CEO công ty tư vấn tên là Tomorrow, đồng thời là tác giả của 3 cuốn sách bán chạy, người viết đóng góp nội dung cho Harvard Business Review về các chủ đề liên quan tới phong cách lãnh đạo tiên tiến, ra quyết định dựa trên dữ liệu, xây tổ chức tinh gọn…Với những hiểu biết và uy tín của mình trong giới kinh doanh, anh đã có bài post dưới đây, khiến tôi phải dừng lại để suy nghĩ. Bài post của anh mang thông điệp mạnh mẽ là startup không nên nhận vốn từ VC mà chưa từng có kinh nghiệm điều hành công ty trong một vài năm. Nhưng thực sự điều này có đúng và đủ? Suy nghĩ về những điều cần thiết thực sự để phát triển sự nghiệp VC thành công bền vững < Back Suy nghĩ về những điều cần thiết thực sự để phát triển sự nghiệp VC thành công bền vững Vừa qua dạo quanh Twitter, tôi bắt gặp bài post này của anh Mike Walsh - là CEO công ty tư vấn tên là Tomorrow, đồng thời là tác giả của 3 cuốn sách bán chạy, người viết đóng góp nội dung cho Harvard Business Review về các chủ đề liên quan tới phong cách lãnh đạo tiên tiến, ra quyết định dựa trên dữ liệu, xây tổ chức tinh gọn…Với những hiểu biết và uy tín của mình trong giới kinh doanh, anh đã có bài post dưới đây, khiến tôi phải dừng lại để suy nghĩ. Bài post của anh mang thông điệp mạnh mẽ là startup không nên nhận vốn từ VC mà chưa từng có kinh nghiệm điều hành công ty trong một vài năm. Nhưng thực sự điều này có đúng và đủ? Tôi là một người theo đuổi nghiêm túc nghề VC, có mong muốn phát triển sự nghiệp bền vững với tầm nhìn dài hạn, hiện thực hoá tầm nhìn của mình là hỗ trợ thật nhiều doanh nghiệp thành công tại Việt Nam. Tuy nhiên tôi cũng thừa nhận rằng, mình chưa từng là một founder thực thụ, vận hành doanh nghiệp trong vài năm như tác giả đề cập cả. Tôi chỉ dấn thân với startup từ khi là sinh viên năm 3 khoa kinh tế trường ĐH Osaka, Nhật Bản. Khi đó, tôi được bắt đầu truyền cảm hứng mạnh mẽ từ trong lớp học khởi tạo kinh doanh tại giảng đường Đại học. Ý tưởng kinh doanh của tôi được nhen nhóm, cùng với sự ủng hộ hỗ trợ của doanh nghiệp địa phương tại Osaka, tôi đã bắt đầu dự án startup của mình. Bắt đầu từ nền tảng thiết kế hoa 3D và order mua preserve flower (hoa tươi mãi mãi, áp dụng kỹ thuật sản xuất hiện đại giúp hoa giữ được độ tươi lâu ít nhất từ 3-5 năm). Dự án cũng có được khách hàng đầu tiên nhờ sự giới thiệu của đối tác, và cho được dòng doanh thu vô cùng khiêm tốn đầu tiên. Tuy nhiên, sau đó gặp hạn chế về tiếp cận nguồn cung hoa từ Đà Lạt, phát triển kênh phân phối tại Nhật và hạn chế về năng lực xây dựng team của tôi đã khiến dự án phải dừng lại không lâu sau đó. Không từ bỏ, tôi lại tiếp tục loay hoay với dự án về nền tảng kết nối du lịch tên là GSTabi - kết nối người bản địa với người du lịch nước ngoài, với mong muốn khám phá các nét đẹp của Nhật với ít rào cản về ngoại ngữ và văn hoá nhất có thể. Tuy nhiên, không thể kỳ vọng gì hơn ở một cô bé sinh viên năm 3 khi đó không có gì ngoài nhiệt huyết, thiếu nhiều kinh nghiệm và năng lực vận hành, dự án sau đó cũng phải đứng trước ngã rẽ quan trọng của tôi. Đó là dừng lại dự án kinh doanh này, để tôi tiếp tục tập trung vào hoàn tất học phần tín chỉ của mình là sinh viên năm 4 để tốt nghiệp đại học được và sau đó ra trường đầu quân cho IBM Nhật Bản. Thế đó, khởi nghiệp thời sinh viên của tôi khi đó đến như mối tình đầu, như cơn mưa mùa hạ, đầy nhiệt huyết, nhưng sớm đến rồi sớm đi, để lại nhiều bài học quan trọng giúp mình trưởng thành hơn. Nhưng thực sự tôi chưa bao giờ nghĩ mình một founder thực thụ, đã vận hành doanh nghiệp phát triển được trong vài năm cả. Những trải nghiệm với startup thời còn là sinh viên đại học chỉ là một điểm xuất phát nhỏ, kết nối tôi với nghề đầu tư khởi nghiệp hiện nay. Dù là nhỏ bé, nhưng nó đủ để tôi hiểu, thông cảm và san sẻ được những khó khăn luôn thường trực, nhiều lúc là bế tắc của các nhà sáng lập, đủ để tôi nuôi dưỡng động lực mạnh mẽ với nghề này với mong muốn là hỗ trợ các nhà sáng lập hết mình, giúp họ thành công với khởi nghiệp thực sự. Tôi có chia sẻ bài post trên Twitter đó của anh Mike Walsh cho các nhà sáng lập của mình chia sẻ suy nghĩ của họ. Thật may mắn và vui cho tôi khi được các nhà sáng lập chia sẻ thẳng thắn góc nhìn và động viên tôi, qua những dòng tin nhắn như dưới đây. Cám ơn các nhà sáng lập, luôn rất tinh tế ủng hộ và động viên tôi trên hành trình bền bỉ với nghề đầu tư khởi nghiệp này ạ! Tôi luôn cố gắng nuôi dưỡng tinh thần Khiêm tốn một cách tự tin , để có sự khiêm tốn cởi mở để chấp nhận rằng họ có những hạn chế, thiếu sót nhưng có đủ tự tin vào khả năng họ có thể tiếp thu thêm kiến thức, hoàn thiện mình tốt hơn mỗi ngày. Tôi luôn đặt ra những nguyên tắc trong nghề VC này để giúp mình bền bỉ đóng góp giá trị, phát triển bền vững, theo đuổi tầm nhìn trong nghề của mình, như dưới đây: VC là người đáng tin cậy, hợp tác hỗ trợ, nhiều năng lượng, đam mê, là người trung thực, liêm chính. VC là người luôn sát cánh hỗ trợ, động viên, tư vấn các nhà sáng lập, giúp họ nhìn thấy bức tranh lớn hơn, thỉnh thoảng đưa họ ra khỏi những bộn bề, chi tiết trong vận hành hằng ngày. VC là người có kỹ năng nghe hiểu xuất sắc, và đặt những câu hỏi quan trọng cho các nhà sáng lập, nhưng không vội đánh giá, đưa ra quan điểm của mình. Vì VC hiểu rõ “người cầm tay lái” nên là nhà sáng lập của họ. VC có khả năng xây dựng với network các nhân tài và các doanh nghiệp. Từ đó để hỗ trợ tìm và tuyển dụng, xây dựng đội ngũ mạnh cùng với nhà sáng lập của mình. Bên cạnh đó, là hỗ trợ kết nối các đối tác kinh doanh có ý nghĩa tới sự phát triển của startup. VC là người đã nhìn thấy nhiều “hỉ nộ ái ố” trong nhiều startup khác nhau, nhìn thấy patten - điều thường thấy trong các công ty thành công hay công ty thất bại, để từ đó kịp thời đưa ra những lời gợi ý tới các nhà sáng lập, giúp họ giảm đi rủi ro đi vào đường thất bại. Nhưng vẫn chỉ dừng lại là lời góp ý, không được yêu cầu hay ra lệnh cho các nhà sáng lập. VC là người có khả năng tư duy độc lập, khả năng học tập cao, để có thể nhanh chóng hiểu các chiến lược kinh doanh của startup mình đầu tư, từ đó để có thể thảo luận hiệu quả với các nhà sáng lập khi cần. VC là người nghĩ về các công ty startup mình đầu tư mọi lúc mọi nơi, thậm trí cả trong giấc ngủ của họ. VC là người luôn ưu tiên sử dụng, tương tác với sản phẩm của startup mình đầu tư, dù cho những ngày đầu không có ai quan tâm. Từ đó, VC tích cực góp ý giúp startup hoàn thiện sản phẩm hơn nữa. Để từ đó, VC tự tin chia sẻ, quảng bá sản phẩm startup đó trong network của họ. VC là người tích cực chia sẻ, kết nối kiến thức, kinh nghiệm của mình, với những người thông thái xung quanh. Vì họ hiểu được rằng, đây là cách hiệu quả nhất để học hỏi, trưởng thành và xây dựng compound effect theo thời gian từ những bài chia sẻ nho nhỏ đều đặn đó. Vừa qua trong dịp tới thăm văn phòng của BuyMed, tôi rất bất ngờ khi được nhà sáng lập Peter tặng cho tấm thiệp này. Tôi biết anh và team của mình đã rất tinh tế và “hào phóng” tặng tôi những lời ý nghĩa mang tính khích lệ thế này. Nhưng chắc chắn, cả anh và team BuyMed đều hiểu được sự nỗ lực chăm chỉ và lao động cống hiến bền bỉ của tôi trong thời gian vừa qua đi cùng với startup mình. Để xứng đáng với câu cổ vũ “ You are the best VC in Vietnam” tôi sẽ cần phải cố gắng hơn rất nhiều, rất nhiều nữa, một cách bền bỉ. Yeah, keep fighting!! Previous Next

Xin chào các bạn! Hôm nay tôi có nhiều suy nghĩ đau đáu và thấm thía, khi có dịp được trao đổi với một nhà đầu tư trong khu vực. Anh ấy chia sẻ việc mất niềm tin với một startup, khi đã nhiều năm qua anh không được nhận báo cáo kết quả kinh doanh (KPIs) của startup đó. Thế rồi, vào đúng lúc tình hình khó khăn như lúc này, khi startup không thể tự gồng gành được hơn nữa, cũng là lúc startup cần nhà đầu tư của mình cùng vào hỗ trợ tài chính nhất. Tuy nhiên với niềm tin đã không còn đó, thì thực sự quá khó cho nhà đầu tư vào “giải cứu” startup rồi. Qua câu chuyện này, tôi muốn gửi gắm một vài dòng suy nghĩ của mình trong bài Daily Blog ngày hôm nay. Thấm thía câu nói của nhà đầu tư: “Đã nhiều năm qua tôi không được nhận báo cáo đều đặn của startup” < Back Thấm thía câu nói của nhà đầu tư: “Đã nhiều năm qua tôi không được nhận báo cáo đều đặn của startup” Xin chào các bạn! Hôm nay tôi có nhiều suy nghĩ đau đáu và thấm thía, khi có dịp được trao đổi với một nhà đầu tư trong khu vực. Anh ấy chia sẻ việc mất niềm tin với một startup, khi đã nhiều năm qua anh không được nhận báo cáo kết quả kinh doanh (KPIs) của startup đó. Thế rồi, vào đúng lúc tình hình khó khăn như lúc này, khi startup không thể tự gồng gành được hơn nữa, cũng là lúc startup cần nhà đầu tư của mình cùng vào hỗ trợ tài chính nhất. Tuy nhiên với niềm tin đã không còn đó, thì thực sự quá khó cho nhà đầu tư vào “giải cứu” startup rồi. Qua câu chuyện này, tôi muốn gửi gắm một vài dòng suy nghĩ của mình trong bài Daily Blog ngày hôm nay. Trong hơn nửa thế kỷ hình thành tới nay của ngành đầu tư mạo hiểm trên thế giới tới nay, có thể nói ở đây luôn tồn tại vấn đề bất cân xứng thông tin giữa nhà đầu tư và startup. Trong bài nghiên cứu chuyên sâu với đề tài “Entrepreneurial experiences from venture capital funding: exploring two-sided information asymmetry” của Sarah Glücksman, với nhiều cuộc phỏng chuyên sâu với các nhà sáng lập có kinh nghiệm, tác giả có đề cập tới một trong 4 cơ chế quan trọng để giải quyết vấn đề thông tin bất cân xứng, mà tôi hoàn toàn đồng ý, đó là xây dựng niềm tin (Trust-building) giữa nhà sáng lập và nhà đầu tư, thông qua giao tiếp trung thực và hiệu quả. Trong bài viết trước đây về Niềm tin đóng vai trò quan trọng thế nào trong đầu tư startup , đứng từ góc nhìn của nhà đầu tư, tôi tin rằng niềm tin này sẽ không chỉ được xây dựng trong một hai buổi gặp ban đầu để ra quyết định đầu tư, mà nó phải là cả một hành trình dài, vun đắp từ những hành động và lời nói dù là nhỏ nhất, một cách nhất quán nhất. Và kể cả sau khi đầu tư vào một round - vòng đầu tư ban đầu, thì việc tiếp tục nuôi dưỡng niềm tin này cũng vô cùng quan trọng với nhà đầu tư trong tiếp tục ra quyết định đầu tư vào các vòng gọi vốn tiếp theo của startup, tiếp tục ủng hộ và đồng hành hỗ trợ startup. Nói về xây dựng niềm tin, có lẽ Fundiin là một trong những startup mà quỹ Genesia Ventures chúng tôi đầu tư tại Việt Nam, đã và đang làm rất tốt điều đó. Nhà sáng lập của Fundiin - anh Nguyễn Ảnh Cường, luôn cố gắng duy trì mối quan hệ tin tưởng với những nhà đầu tư chúng tôi, thông qua việc anh đều đặn gửi Monthly Investor Report (Báo cáo hàng tháng) của Fundiin qua email một cách vô cùng chỉn chu và giao tiếp với các nhà đầu tư một cách thường xuyên. Từ những ngày đầu tiên, cho tới nay, sau hơn 2 năm đầu tư vào Fundiin, startup này chưa từng thiếu một tháng nào gửi Report cho các nhà đầu tư chúng tôi. Đó cũng là lý do quan trọng vì sao, Fundiin dù đặt trong thị trường tài chính nhiều thách thức tại Việt Nam, nhưng tôi luôn có một niềm tin mạnh mẽ ở startup này. Quay trở lại câu chuyện phần đầu bài viết này, sau nhiều năm không có báo cáo đều đặn và giao tiếp thường xuyên với các nhà đầu tư, startup đó rất tiếc đã không thể tiếp tục gọi được vốn, và cũng không thể có được nhà đầu tư nào bên cạnh tin tưởng, hỗ trợ khi gặp khó khăn nhất. Tôi có thể cảm nhận được sự bất lực, và cô độc của nhà sáng lập trong hoàn cảnh này. Họ đã thực sự bị cô độc trong hành trình đi tìm và giữ lấy niềm tin của mọi người vào mình. Đây là một sự thật rất nghiệt ngã trong hoạt động đầu tư startup: Đến vì niềm tin và ra đi cũng vì niềm tin đó không còn. Do đó, hi vọng chúng ta sẽ cùng keep fighting để tạo và giữ vững những niềm tin một cách thật nhất quán và kỉ luật nhé! Previous Next

“Đã không ít người đặt câu hỏi với Dung vì sao chị lại viết. Câu hỏi đó xuất hiện nhiều tới mức, chị viết luôn một bài giải thích lý do. Nhiều câu hỏi khác về lĩnh vực khởi nghiệp được chị xử lý với công thức tương tự. Mỗi khi đối mặt với một câu hỏi lặp lại, hoặc câu hỏi thú vị, chị sẽ trả lời bằng một bài viết. Tất cả các bài blog được Dung viết đều tuân theo cơ chế: chia sẻ được, nhắc lại được, và mở rộng được. Với Dung, đầu tư mạo hiểm cần nhẫn nại, không có sự dễ dãi, cũng chẳng có đường tắt. Là nhà đầu tư, cần đi đủ dài mới có thể gặt hái được quả ngọt. Viết lách cũng tương tự như vậy”. P/s: Cám ơn em Tín từ quý báo CafeF đã luôn âm thầm theo dõi hành trình viết của chị và nhiệt tình đề xuất chia sẻ lại câu chuyện ý nghĩa này nhé! Yeah, just keep fighting!! CafeF: Chuyện Nhà đầu tư mạo hiểm viết mỗi ngày vì niềm tin biến khởi nghiệp trở thành trụ cột của nền kinh tế Việt Nam < Back CafeF: Chuyện Nhà đầu tư mạo hiểm viết mỗi ngày vì niềm tin biến khởi nghiệp trở thành trụ cột của nền kinh tế Việt Nam “Đã không ít người đặt câu hỏi với Dung vì sao chị lại viết. Câu hỏi đó xuất hiện nhiều tới mức, chị viết luôn một bài giải thích lý do. Nhiều câu hỏi khác về lĩnh vực khởi nghiệp được chị xử lý với công thức tương tự. Mỗi khi đối mặt với một câu hỏi lặp lại, hoặc câu hỏi thú vị, chị sẽ trả lời bằng một bài viết. Tất cả các bài blog được Dung viết đều tuân theo cơ chế: chia sẻ được, nhắc lại được, và mở rộng được. Với Dung, đầu tư mạo hiểm cần nhẫn nại, không có sự dễ dãi, cũng chẳng có đường tắt. Với tư cách là nhà đầu tư, cần đi đủ dài mới có thể gặt hái được quả ngọt. Viết lách cũng tương tự như vậy” . P/s: Cám ơn em Tín từ quý báo CafeF đã luôn âm thầm theo dõi hành trình viết của chị và nhiệt tình đề xuất chia sẻ lại câu chuyện ý nghĩa này nhé! Yeah, just keep fighting!! Xin mời mọi người đọc chi tiết bài viết ở CafeF theo link dưới đây nhé! Xin cám ơn! https://cafef.vn/chuyen-nha-dau-tu-mao-hiem-tap-viet-moi-ngay-vi-niem-tin-bien-khoi-nghiep-tro-thanh-tru-cot-cua-nen-kinh-te-viet-nam-188230608074332922.chn Previous Next

Nhân dịp tuần vừa qua, tôi tiếp tục được một VC hỏi tôi suy nghĩ về tạo nguồn cung khan hiếm trong bài toán thách thức cân bằng Cung - Cầu của startup. Do đó, tôi xin phép được chia sẻ lại bài viết của mình được đăng trên báo CafeBiz, về 2 case study thực tế tôi có dịp chứng kiến và đồng hành. Đó là, MVillage - startup không chỉ dừng lại là tạo Cung đơn thuần mà là nỗ lực sáng tạo ra nguồn Cung độc đáo; nhờ đó công suất cho thuê trên mỗi cơ sở luôn đạt trên mức 90% và tới 80% cư dân tiếp tục ở lại sử dụng dịch vụ. Tiếp theo là, BuyMed đã tham gia làm nguồn Cung từ những ngày đầu tiên, để đáp ứng được Cầu ngày càng gia tăng trên nền tảng phân phối của mình. Xin mời mọi người đọc đọc bài biết chi tiết của tôi trên quý báo CafeBiz nhé! CafeBiz: Lời giải cho bài toán bất cân bằng cung - cầu của startup. Thấy gì từ 2 case study MVillage và BuyMed? < Back CafeBiz: Lời giải cho bài toán bất cân bằng cung - cầu của startup. Thấy gì từ 2 case study MVillage và BuyMed? Previous Next

Đội ngũ không phù hợp là top 3 nguyên nhân phổ biến nhất khiến startup thất bại. Nối tiếp chuỗi bài về Build Team, hôm nay tôi xin phép được chia sẻ lại bài viết cách đây khá lâu của tôi được đăng trên Vietcetera. Bài viết chia sẻ về 3 câu hỏi quan trọng cùng với gợi ý gửi tới các nhà sáng lập nhằm xây dựng một đội ngũ vững mạnh cho startup của mình. Đó là: Làm thế nào để tuyển dụng được người phù hợp vào team?; Làm thế nào để giữ chân những thành viên tốt và tài năng?; Làm thế nào để những người không phù hợp ra đi trong hoà bình? Xin mời mọi người đọc chi tiết bài viết này trên Vietcetera nhé! Vietcetera: 3 Câu hỏi quan trọng trong bài toán nhân tài của các nhà sáng lập startup < Back Vietcetera: 3 Câu hỏi quan trọng trong bài toán nhân tài của các nhà sáng lập startup https://vietcetera.com/vn/bai-toan-nhan-tai-3-cau-hoi-quan-trong-cac-nha-sang-lap-startup-can-suy-ngam Previous Next

Xin chào các bạn! Trong những ngày nghỉ vừa qua, tôi có ghé thăm một vài hiệu sách ở Sài Gòn. Nhận thức được vai trò to lớn trong việc truyền tải trí thức của sách, từ đây, với “bệnh nghề nghiệp” của mình, tôi liên tục đặt cho mình những câu hỏi, làm thế nào để tăng được quy mô thị trường sách, làm sao để tăng Cung, tăng Cầu, giúp cho thị trường sách phát triển hơn nữa tại Việt Nam. Do đó, tôi xin phép được chia sẻ một vài khảo sát của mình về cơ hội và vai trò tham gia của startup trong thị trường này, qua bài Daily Blog hôm nay nhé!Zunzun Brainstorming: Đi tìm cơ hội cho startup tham gia thị trường sách ở Việt Nam < Back Zunzun Brainstorming: Đi tìm cơ hội cho startup tham gia thị trường sách ở Việt Nam Xin chào các bạn! Trong những ngày nghỉ vừa qua, tôi có ghé thăm một vài hiệu sách ở Sài Gòn. Nhận thức được vai trò to lớn trong việc truyền tải trí thức của sách, từ đây, với “bệnh nghề nghiệp” của mình, tôi liên tục đặt cho mình những câu hỏi, làm thế nào để tăng được quy mô thị trường sách, làm sao để tăng Cung, tăng Cầu, giúp cho thị trường sách phát triển hơn nữa tại Việt Nam. Do đó, tôi xin phép được chia sẻ một vài khảo sát của mình về cơ hội và vai trò tham gia của startup trong thị trường này, qua bài Daily Blog hôm nay nhé! Đầu tiên, chúng ta hãy cùng dạo qua một vài vòng tìm hiểu thông tin khái quát của thị trường sách của Việt Nam mình nhé! Trong năm 2022, Việt Nam có tất cả 57 nhà xuất bản, xuất bản gần 600 triệu bản sách. Trong đó, có gần 540 triệu bản là ấn phẩm in, 32 triệu bản ở dạng điện tử. Với sự tham gia của 2000 đơn vị phát hành trên 519 triệu cuốn sách, tại thời điểm đó, tính trên bình quân đầu người, mỗi người Việt Nam đọc khoảng 6 cuốn 1 năm. Đây là một con số rất đáng khích lệ, là mục tiêu lâu năm của ngành Xuất bản lần đầu tiên đạt được. Khi nhìn sang thị trường khác, người Mỹ trung bình đọc 12.6 cuốn trong năm 2021, hay người Nhật đọc trung bình 12~13 cuốn trong 1 năm, thì nhận thấy chúng ta vẫn cần phải cố gắng hơn nữa. Không dừng lại ở đó, tổng quy mô thị trường xuất bản sách của Mỹ đạt được 27.6 tỉ USD, còn của Nhật là 11.1 tỉ USD trong năm 2022, thì của chúng ta thực sự còn rất khiêm tốn. Tổng doanh thu toàn ngành này của Việt Nam chỉ đạt gần 4000 tỉ đồng (khoảng 166 triệu USD). Từ thông tin khảo sát này, với đầu bài là làm sao tăng được số lượng sách đọc mỗi người Việt đọc và từ đó là quy mô thị trường sách hơn nữa, về nguyên tắc chung lời giải sẽ cần được tiếp cận song song 2 cách: Tăng Cung (đầu sách) chất lượng cao với nhiều lựa chọn; Phân phối Cung đó một cách hiệu quả nhất để mọi người dễ tiếp cận. Với bài toán tăng Cung, về cơ bản sẽ có 2 lời giải chính: Tích cực nhập khẩu - dịch ra tiếng Việt các đầu sách chất lượng cao ở nước ngoài; Khuyến khích tạo ra nhiều tác phẩm chất lượng cao được viết trong nước bởi người Việt. Chúng ta hãy cùng xem cách nước Nhật và Hàn, đã tăng Cung đầu sách, bằng cách đầu tiên như thế nào nhé! Từ những năm 60, 70 của thế kỉ trước, hầu hết những tác phẩm kinh điển quan trọng từ tiếng Đức đã được người Hàn dịch sang tiếng Hàn. Còn ở Nhật, những tạp chí khoa học chuyên ngành trên thế giới hầu như lập tức được dịch sang tiếng Nhật. Với lời giải thứ hai, là khuyến khích nhiều tác phẩm chất lượng trong nước. Thì đây là lời giải cần nhiều thời gian hơn để giải thách thức Con Gà - Quả Trứng của việc Cung - Cầu, còn ít số lượng tác giả viết sách vì… sợ viết không nhiều người mua đọc, hay thu nhập chưa đủ để người viết chuyên tâm tạo ra tác phẩm chất lượng cao. Do đó, trong khi cần thời gian để gỡ thách thức Con Gà - Quả Trứng này, thì chúng ta có thể tiến hành song song “bắc cầu” đưa Cung (sách) tìm tới nhiều Cầu (người đọc), để tăng Cầu hơn nữa, thông qua chiến lược phân phối hiệu quả. Chiến lược phân phối ở đây cần theo nguyên tắc: Đa dạng hoá và dễ tiếp cận. Bên cạnh sách giấy truyền thống, tin mừng là các nhà xuất bản đã quan tâm tới việc xuất bản sách điện tử hơn khi có 19/57 nhà xuất bản trong cả nước tham gia đăng ký xuất bản và phát hành ấn phẩm điện tử, tăng 72,7% so với năm 2021. Số xuất bản phẩm điện tử cũng theo đó tăng lên 45,6% trong năm 2022. Bên cạnh đó, mảng sách tinh gọn và sách thường thức cũng được các nhà xuất bản đẩy mạnh, giúp người đọc tiếp cận với sách một cách dễ dàng hơn. Hơn nữa, trong chiến lược phân phối, chúng ta sẽ cần đẩy mạnh nhận thức (awareness) từ đó tạo ra quan tâm hứng thú của người đọc thông qua chiến lược truyền thông phù hợp với những cuốn sách mới chất lượng cao được xuất bản. Tôi thường xuyên theo dõi chương trình Have a Sip của Vietcetera, với những khách mời là người “nhiều chữ” đa phần là người viết sách, họ tới chia sẻ và giới thiệu về những cuốn sách họ viết để mang sách tới gần độc giả hơn. Tôi tin rằng, trong khi chờ kết quả ra trái từ nỗ lực nhiều năm phát triển văn hoá đọc kích Cầu đọc sách, cách tạo Cung (sách) và phân phối Cung đó tới Cầu một cách hiệu quả là lời giải chúng ta có thể thực hiện từng bước được luôn. Dựa trên thông tin khảo sát tìm ra lời giải để phát triển thị trường sách tại Việt Nam, câu hỏi tiếp theo tôi đặt ra là startup có những cơ hội nào, với vai trò tham gia ra sao để góp phần phát triển thị trường này? Góp phần mang tới gợi ý cho những nhà sáng lập nhạy bén tại Việt Nam, tôi đã thử khảo sát một vài startup có sự phát triển ấn tượng ý nghĩa nhất trên thế giới, khu vực, và tại Việt Nam. Perlego là công ty đến từ Anh, cung cấp thư viện trực tuyến, dành cho sinh viên quyền truy cập không giới hạn đến hơn 650.000 sách học thuật với các công cụ học tập tích hợp. Startup này theo đuổi mô hình tạo doanh thu từ subscription, ở đó người dùng trung bình sẽ đăng kí gói sử dụng theo tháng, hoặc năm, với trung bình 8 USD một tháng. Startup này đã huy động được tổng cộng 65,7 triệu USD tới nay. Perlego tham gia với vai trò phân phối Cung (sách học thuật) tới Cầu (học sinh, sinh viên). Wattpad là công ty đến từ Canada, cung cấp nền tảng kết nối người đọc và người viết, tập trung vào nội dung phi học thuật. Cụ thể, nền tảng này khuyến khích người viết sáng tạo ra nội dung và xuất bản sách của mình, từ đó hỗ trợ họ phân phối những cuốn sách đó tới hơn 85 triệu thành viên đăng kí sử dụng trên toàn cầu. Startup cũng theo đuổi mô hình tạo doanh thu chính từ subscription, ở đó người dùng sẽ trả theo các gói sử dụng theo tháng, với mức phí bắt đầu tư gần 5 USD/tháng. Startup này đã huy động tổng cộng 117.8 triệu USD tới nay. Wattpad tham gia với vai trò tạo Cung và phân phối Cung (tăng người viết - tăng đầu sách) tới Cầu (người đọc) trên nền tảng của mình. Ở Việt Nam, chúng ta cũng có nền tảng Waka với hơn 3.5 triệu thành viên sử dụng để đọc và nghe nội dung sách từ hơn 20,000 kho nội dung điện tử đa dạng phong phú, trên nền tảng của mình. Tôi ấn tượng với cách Waka thiết kế chính sách thu phí khá linh hoạt cho người đọc, khi cung cấp gói đọc theo ngày chỉ từ 2,000 vnd, tới đọc theo tuần, theo tháng, theo quý và theo năm. Waka cũng có cộng đồng những người viết nội dung, và hỗ trợ phân phối những cuốn sách chất lượng cao họ tạo ra. Có thể nói Waka đã tham gia với với vai trò Phân phối Cung (sách) tới Cầu (người đọc) và góp phần kiến tạo thêm Cung (tạo ra cộng đồng, sân chơi cho người đam mê viết sách) tại Việt Nam. Trong đó, tôi đặc biệt ấn tượng nhất với Storial . Đây là startup đến từ đất nước láng giềng trong khu vực Đông Nam Á, Indonesia. Startup này cung cấp nền tảng sáng tạo nội dung sách, và phân phối nội dung sách đó tới người đọc của mình. Hiện nay, startup này có ít nhất 500,000 người dùng với hơn 130,000 đầu sách khác nhau. Trung bình mỗi ngày, nền tảng này tạo ra thêm 50~70 đầu sách mới. Indonesia cũng có quy mô thị trường sách còn khiêm tốn khoảng 659 triệu USD. Với quy mô dân số gấp khoảng 2.7 lần Việt Nam, tính trên đầu người chi trả khoảng 2.4 USD cho tiền sách mỗi năm, trong khi Việt Nam là khoảng 1.6 USD. Nói vui thì đều bằng… khoảng 1 cốc trà sữa, tuỳ từng quán ngồi uống. Storial mong muốn tạo ra nền tảng giúp người dân Indonesia của mình, đặc biệt ở các vùng đảo xa, khó kết nối với các trung tâm thành phố chính, có thể dễ dàng tiếp cận sách với chi phí phải chăng hơn. Startup này theo đuổi mô hình kinh doanh tạo doanh thu chính từ subscription trả phí, nhưng theo một cách sáng tạo hơn, để phù hợp với đặc tính thị trường đang phát triển như Indonesia. Cụ thể, bên cạnh nội dung freemium miễn phí, startup này thu phí với phần nội dung premium, cho mỗi chương, người đọc sẽ chỉ cần trả khoảng 0.13 USD (khoảng 3,250 vnd). Thay vì phải bỏ tiền mua cả cuốn sách để đọc, mà hầu như khó đọc hết trọn vẹn, thì người đọc chỉ cần chia ra trả một số tiền nhỏ, để đọc những chương mình muốn đọc. Để tạo thêm doanh thu cho nền tảng, họ cũng bán trọn vẹn cả sách vật lý, hay bán bản quyền tác giả (IP) và chia sẻ lại lợi nhuận (50%) trên mỗi doanh thu có được cho chính tác giả. Nhà sáng lập này cũng chia sẻ kế hoạch mở rộng Storial sang Malaysia, Singapore, Thailand và Philippines trong thời gian sắp tới. Trên đây là một vài khảo sát chia sẻ của tôi, xuất phát từ chuyến đi thăm hiệu sách của mình trong kì nghỉ vừa qua. Hi vọng, những chia sẻ này sẽ là những gợi ý nho nhỏ gửi tới các nhà sáng lập bản lĩnh có mong muốn khởi nghiệp trong lĩnh vực này, để tham gia đóng góp cho sự phát triển chung của thị trường sách tại Việt Nam sắp tới. Yeah, hãy cùng Keep Fighting với Zunzun nhé! Previous Next

Xin chào các bạn! Là một VC, tôi được sống và làm việc trong một thế giới mà ở đó mọi người đều cố gắng cho thấy sự hiểu biết và sự tự tin trong công việc và hoạt động kinh doanh của mình. Thực tế, tôi nhận ra rằng mỗi chúng ta đều có thể đang ở một vị trí nào đó trong đường cong nhận thức của mình, theo hiệu ứng Dunning Kruger. Điều quan trọng là chúng ta cần nhận thức sâu sắc được vị trí của mình, để không bị “ảo tưởng sức mạnh” bởi những tung hô, tập trung vào những điều quan trọng nhất, khiêm tốn học hỏi, tích luỹ kinh nghiệm hơn nữa, để có thể tối ưu được hành trình phát triển của mình.Hiệu ứng Dunning-Kruger: Bạn và startup đang ở đâu trong đường cong nhận thức của mình? < Back Hiệu ứng Dunning-Kruger: Bạn và startup đang ở đâu trong đường cong nhận thức của mình? Xin chào các bạn! Là một VC, tôi được sống và làm việc trong một thế giới mà ở đó mọi người đều cố gắng cho thấy sự hiểu biết và sự tự tin trong công việc và hoạt động kinh doanh của mình. Thực tế, tôi nhận ra rằng mỗi chúng ta đều có thể đang ở một vị trí nào đó trong đường cong nhận thức của mình, theo hiệu ứng Dunning Kruger. Điều quan trọng là chúng ta cần nhận thức sâu sắc được vị trí của mình, để không bị “ảo tưởng sức mạnh” bởi những tung hô, tập trung vào những điều quan trọng nhất, khiêm tốn học hỏi, tích luỹ kinh nghiệm hơn nữa, để có thể tối ưu được hành trình phát triển của mình. Hiệu ứng Dunning–Kruger cho chúng ta thấy mối tương quan giữa kinh nghiệm cùng sự hiểu biết của một người về một lĩnh vực và mức độ tự tin của họ trong lĩnh vực đó. Cụ thể: Khi không có kinh nghiệm gì về lĩnh vực nào đó, sự tự tin của một người bằng 0. Khi bắt đầu có một chút kinh nghiệm, sự tự tin của họ tăng lên đáng kể. Đỉnh cao của giai đoạn này được gọi là Peak of Mount Stupid (tạm dịch: đỉnh cao thiếu hiểu biết) Khi bắt đầu có kinh nghiệm chuyên sâu hơn nữa, họ lại mất đi sự tự tin. Điểm đáy của giai đoạn này là Valley of Despair (tạm dịch: thung lũng thất vọng). Nếu họ vẫn tiếp tục tích luỹ kinh nghiệm, sự hiểu biết và tự tin của họ sẽ dần tăng trở lại. Khi trở thành người có nhiều kinh nghiệm và am hiểu lĩnh vực đó, sự tự tin của họ sẽ tăng đến mức độ ổn định. Tuy nhiên, mức độ tự tin này cũng sẽ không cao được như thời đỉnh cao của thiếu hiểu biết, vì chính kinh nghiệm khiến chúng ta trở nên khiêm tốn hơn. Tôi nhận ra được sự dịch chuyển của đường cong nhận thức này của mình xuyên suốt hành trình làm nghề VC gần 5 năm của mình tới nay. Càng lăn xả trải nghiệm, chứng kiến nhiều thăng trầm của startup, tôi đi từ sự tự tin cao ngất ngưởng, tới việc nhận ra mình đã quá tự tin và ngu ngốc thế nào, rồi nhiều lúc cũng rơi vào trạng thái mất đi tự tin và nghi ngờ khả năng của mình. Rồi lại tiếp tục kiên kì cố gắng tích luỹ thêm kinh nghiệm, theo thời gian tôi lấy lại từng chút sự tự tin. Hành trình này giúp tôi hiểu ra được vị trí của mình và điều mình muốn hướng tới, để luôn cố gắng cân bằng được sự tự tin và sự khiêm tốn cần thiết để tiếp tục học hỏi và hoàn thiện. Do đó, trong thế giới startup - VC nói riêng, thật ra tôi nhận ra mỗi cá nhân chúng ta ai cũng có thể là “nạn nhân” của thiên kiến nhận thức khi mà kinh nghiệm chưa “tới”. Cụ thể với những biểu hiện như: Đánh giá quá cao kỹ năng, năng lực của mình; Tự tin thái quá về bản thân, và không thể nhận ra sự thiếu sót của mình. Không chỉ dừng lại với các cá nhân, bản thân các startup cũng vậy. Ở giai đoạn đầu của một công ty khởi nghiệp, hay đơn giản là khi mới bắt đầu một dự án nào đó, khi chưa có nhiều “dữ liệu kinh nghiệm” tích luỹ để có sự hiểu biết đầy đủ, startup thường có xu hướng rất tự tin, đôi khi là tự tin thái quá, khiến chúng ta dễ đánh giá sai tình hình, đưa ra quyết định thiếu sáng suốt. Tôi đã từng chứng kiến có nhiều startup theo đuổi những dự án tiềm năng. Khi mới chỉ bắt đầu, ai cũng tự tin và kì vọng vào dự án đó sẽ thành công nhanh chóng. Nhưng càng đi sâu vào thực thi, mọi người mới nhận ra nó khó hơn tưởng rất nhiều. Tệ hơn nữa, khi startup với “nguồn lực thì có hạn, nhưng sự tự tin thì có thừa” đã vội vàng đánh giá ra quyết định sai, sa đà đổ rất nhiều nguồn lực và thời gian của mình vào dự án nào đó, nhưng cuối cùng startup đã không thể hoàn thành được như kì vọng. Điều này đã gây ảnh hưởng rất lớn tới tiến trình phát triển của startup đó. Hơn nữa, tôi tin rằng mỗi cá nhân hay startup ở giai đoạn sớm trong hành trình của mình, khi sự tự tin đó bị đẩy lên quá cao, lại kết hợp với sự tung hô lớn từ phía bên ngoài, trong khi năng lực thực tế lại không bằng, thì đó là điều cự kì nguy hiểm. Nó sẽ khiến chúng ta dễ bị “ảo tưởng sức mạnh”, nghĩ mình là giỏi nhất những người khác thì không bằng, ngạo mạn, hài lòng với “đỉnh cao trí tuệ” đó của mình mà không tiếp tục trau dồi hoàn thiện hơn nữa. Do đó, chúng ta phải cự kỳ tỉnh táo, nhanh chóng biết mình đang ở đâu trong đường cong nhận thức từ hiệu ứng Dunning–Kruger, để không bị “cám dỗ” bởi những tung hô, tập trung vào những điều quan trọng nhất, khiêm tốn học hỏi và tích luỹ kinh nghiệm hơn nữa, để có thể tối ưu được hành trình phát triển của mình. Yeah, chúng ta cùng nhau keep fighting vì điều này nhé! Previous Next

Hôm nay, tôi đã có những buổi trò chuyện vô cùng sâu sắc ý nghĩa về sự “All-in” với các nhà sáng lập startup tại Việt Nam. Đây là một đề tài luôn xâm chiếm trong tâm trí tôi lâu nay với tư cách là một nhà đầu tư startup. Tôi luôn mong muốn có thể tìm thấy và đầu tư vào các nhà sáng sáng lập “All-in” vào startup của mình. Nhưng đặt trong bối cảnh ở Việt Nam, việc có thể tìm thấy đúng một “All-in” thực sự là một điều thách thức với các nhà đầu tư chúng tôi. Vì sao vậy? Liệu có định nghĩa “All-in” nào phù hợp cho hơn các nhà sáng lập tại Việt Nam không? Tôi xin chia sẻ một vài suy nghĩ của mình từ sau những buổi trò chuyện ý nghĩa hôm nay nhé!Tái định nghĩa sự “All-in” của các nhà sáng lập startup tại Việt Nam < Back Tái định nghĩa sự “All-in” của các nhà sáng lập startup tại Việt Nam Hôm nay, tôi đã có những buổi trò chuyện vô cùng sâu sắc ý nghĩa về sự “All-in” với các nhà sáng lập startup tại Việt Nam. Đây là một đề tài luôn xâm chiếm trong tâm trí tôi lâu nay với tư cách là một nhà đầu tư startup. Tôi luôn mong muốn có thể tìm thấy và đầu tư vào các nhà sáng sáng lập “All-in” vào startup của mình. Nhưng đặt trong bối cảnh ở Việt Nam, việc có thể tìm thấy đúng một “All-in” thực sự là một điều thách thức với các nhà đầu tư chúng tôi. Vì sao vậy? Liệu có định nghĩa “All-in” nào phù hợp cho hơn các nhà sáng lập tại Việt Nam không? Tôi xin chia sẻ một vài suy nghĩ của mình từ sau những buổi trò chuyện ý nghĩa hôm nay nhé! “All-in” có thể được hiểu đơn giản là bỏ hết cả vào một việc gì đó. Khi từ này được dùng để nói về các nhà sáng lập, thì có nghĩa là họ bỏ hết tất cả tâm huyết, sự tập trung và thời gian của mình vào chỉ một startup của mình cho tới lúc thành công. Đọc tới đây chắc hẳn các bạn cũng hiểu được vì sao điều này lại quan trọng với các nhà đầu tư startup chúng tôi tới vậy? Đúng vậy, nó thực sự vô cùng quan trọng. Vì startup là hành trình đầy rẫy rủi ro và thách thức luôn thường trực từ đến thị trường, sản phẩm, đối thủ, nguồn lực, tới vấn đề nội tại bên trong,… có thể đánh startup gục ngã thất bại bất cứ lúc nào. Điều này đòi hỏi startup luôn cần sự tập trung tuyệt đối để thực thi linh hoạt và sắc sảo, lúc tấn công, lúc phòng thủ, liên tục tìm mọi cách để tiến về phía trước. Trong một thế giới, mà tôi được chứng kiến tỉ lệ thất bại của startup cao tới mức mà dù bạn đã bỏ 99% tâm huyết của mình ra cũng chưa bảo đảm cho thành công. Do đó, nếu không phải là ALL - dành tất cả để tập trung vào một, thì cơ hội vốn ít lại càng ít, thậm chí là không có cơ hội để thành công thực sự với startup. Nhưng đồng hành với nhiều nhà sáng lập startup tại Việt Nam, tôi nhận ra “All-in” lại có một định nghĩa “nâng cấp” hơn để phù hợp với bối cảnh tại thị trường này. Đó là, các nhà sáng lập startup được nhận đầu tư bởi các quỹ thực tế đầu tư có chọn lọc, thì thường là các doanh nhân đã có kinh nghiệm dày dặn có liên quan tới lĩnh vực mà họ đang startup, trong đó có nhiều người đã từng thành công với nhiều doanh nghiệp của mình trước đây. Hơn hết, họ là người có nhiều sự lựa chọn từ thành công của mình trước đó. Bên cạnh kinh nghiệm, họ có tài chính, họ có mối quan hệ, họ có những hoạt động kinh doanh đứng sau. Với những nhà sáng lập này, tôi tin rằng khi họ bắt đầu một công ty startup mới, mọi người sẽ thường đặt câu hỏi về sự “All-in” thực sự của họ. Họ thực sự cần những định nghĩa mới cho khái niệm “All-in” này. Dựa trên những nội dung trao đổi vô cùng sâu sắc với các nhà sáng lập hôm nay của tôi, có thể tái định nghĩa All-in bằng sự Obsession - mong muốn mãnh liệt muốn hiện thực hoá ý tưởng, tầm nhìn và mục tiêu của mình để đưa startup thành công. Mong muốn này mãnh liệt tới mức nó xâm chiếm tâm chí mọi lúc mọi nơi, nó có thể khiến nhà sáng lập không ngủ được thức dậy lúc nửa đêm khi nghĩ ra hướng giải một bài toán khó nào đó của startup mình. Nó mãnh liệt tới mức các nhà sáng lập sẽ hạ cái tôi và vị trí thành công trước đây của mình xuống để khiêm tốn mở lòng học hỏi những điều quan trọng thực sự cho startup của mình. Nó mãnh liệt tới mức, chúng ta luôn có thể tìm thấy họ trong mọi ngóc ngách của startup, sắn tay áo lên, tay lau mồ hôi, lăn xả vào điều hành, đăm chiêu suy nghĩ cách làm tốt hơn nữa cho startup của mình. Nó mãnh liệt tới mức, họ hi sinh quyền lợi, và lùi về phía sau hoạt động của các công ty trước đó của mình trao quyền cho người “All-in” hơn, để họ có thể “All-in” với startup mới hiện tại của mình vì họ hiểu rằng đó là điều tất yếu để thành công thực sự. Nó mãnh liệt tới mức, họ họ thận trọng linh hoạt suy nghĩ cách nâng cao hiệu ứng cộng hưởng của những thứ mình có, nhưng với quyết định rành mạch và thuyết phục, tất cả để làm đòn bẩy tốt nhất cho sự phát triển của startup mới của mình. Nó mãnh liệt tới mức, họ tự đặt ra một sự lựa chọn suy nhất là MUST WIN (Phải Thắng) với startup này, mà không đặt ra cho mình đường lùi, vì họ hiểu rằng họ phải có trách nghiệm, không thể đánh đổi uy tín gây dựng trong nhiều năm của mình. Mong muốn này mãnh liệt tới mức, nó có thể lan toả tới mọi người xung quanh cùng cảm nhận được, từ các khách hàng đối tác, nhân viên, tới các nhà đầu tư, để cùng chung tay ủng hộ nhà sáng lập đó từng bước thành công với startup của mình. Trên đây là một vài chia sẻ của tôi về định nghĩa với cùng với ý nghĩa thực sự của “All-in” dành cho các nhà sáng lập tại Việt Nam, mà tôi luôn tìm kiếm để đầu tư và muốn đồng hành hỗ trợ họ thành công với startup của mình. Hi vọng bài viết này cũng giúp các nhà sáng lập tìm thấy mình hướng tới những điều quan trọng này. Đồng thời hi vọng chúng ta sẽ sớm tìm thấy nhau có chung tư tưởng này để là Founder - Investor- Fit , cùng tập trung vào xây dựng startup thành công thực sự tại Việt Nam nhé! Yeah, just keep fighting nhé! Previous Next

Vừa qua tôi có dịp được ngồi xuống với Luật sư Trương Hữu Ngữ, Managing Partner tại Vilasia. Tại đây, anh Ngữ đã gửi gắm nhiều tâm huyết và tầm nhìn của mình từ trong chính cái tên Vilasia về sự cần thiết của đổi mới sáng tạo linh hoạt trong nghiệp vụ luật sư tư vấn đầu tư M&A. Chúng tôi đã trao đổi về sự sáng tạo trong khuôn khổ luật pháp để đi được xa và bền vững. Về hành trình từ hiểu các điều khoản trong hợp đồng đầu tư, tới việc tuân thủ thực hiện theo cam kết, cùng với đó là vai trò quan trọng luật sư trong việc giải thích kĩ càng trước đầu tư và đồng hành gợi nhắc sau đầu tư. Bên ạnh đó, anh Ngữ cũng đã chia sẻ những case study về việc vi phạm hợp đồng đầu tư, dẫn tới kiện tụng giữa cách bên và cách phòng tránh. Yeah, keep fighting! Vietnam Innovators: Luật sư đồng hành cùng với đổi mới sáng tạo < Back Vietnam Innovators: Luật sư đồng hành cùng với đổi mới sáng tạo Vừa qua tôi có dịp được ngồi xuống với Luật sư Trương Hữu Ngữ, Managing Partner tại Vilasia. Tại đây, anh Ngữ đã gửi gắm nhiều tâm huyết và tầm nhìn của mình từ trong chính cái tên Vilasia về sự cần thiết của đổi mới sáng tạo linh hoạt trong nghiệp vụ luật sư tư vấn đầu tư M&A. Chúng tôi đã trao đổi về sự sáng tạo trong khuôn khổ luật pháp để đi được xa và bền vững. Về hành trình từ hiểu các điều khoản trong hợp đồng đầu tư, tới việc tuân thủ thực hiện theo cam kết, cùng với đó là vai trò quan trọng luật sư trong việc giải thích kĩ càng trước đầu tư và đồng hành gợi nhắc sau đầu tư. Bên ạnh đó, anh Ngữ cũng đã chia sẻ những case study về việc vi phạm hợp đồng đầu tư, dẫn tới kiện tụng giữa cách bên và cách phòng tránh. Yeah, keep fighting! Xin mời mọi người đón xem trên Youtube và nghe Podcast tại Spotify ở đây nhé! Bên cạnh đó các bạn quan tâm có thể đọc tham khảo thêm những bài blog của tôi trước đây liên quan tới pháp lý trong startup nhé! Chia sẻ về 5 mục điều khoản quan trọng trong mọi hợp đồng đầu tư startup Reserved Matters: Điều khoản này có ý nghĩa như thế nào với cả startup và nhà đầu tư? Startup Governance: Suy nghĩ về cái giá phải trả cho sự thiếu kỉ luật trong quản trị startup Xin cám ơn rất nhiều và cùng just keep fighting nhé!! Previous Next

Chắc hẳn, là nhà sáng lập startup, các bạn đã từng trải qua ít nhất một lần cảm giác đau đớn khi phải sa thải những nhân viên yêu quý của mình? Đặc biệt trong giai đoạn khó khăn hiện nay, để tồn tại được tiếp, startup phải đứng trước sự lựa chọn khó khăn, là cắt giảm nhân sự. Đây không phải là vấn đề đuổi việc người không đủ năng lực làm việc, mà là việc cắt giảm nhân viên dù tốt do công ty không đủ nguồn lực để duy trì. Tôi hiểu được cảm giác đau đớn và thất vọng của các nhà sáng lập cũng như bầu không khí căng thẳng trong mỗi văn phòng startup hiện nay. Tuy nhiên, tôi cũng hi vọng mọi người sẽ mạnh mẽ, nhanh chóng đứng dậy, hành động những điều quan trọng dưới đây. Hậu Layoff: Những điều quan trọng nhà sáng lập cần làm đối với những người ở lại startup < Back Hậu Layoff: Những điều quan trọng nhà sáng lập cần làm đối với những người ở lại startup Chắc hẳn, là nhà sáng lập startup, các bạn đã từng trải qua ít nhất một lần cảm giác đau đớn khi phải sa thải những nhân viên yêu quý của mình? Đặc biệt trong giai đoạn khó khăn hiện nay, để tồn tại được tiếp, startup phải đứng trước sự lựa chọn khó khăn, là cắt giảm nhân sự. Đây không phải là vấn đề đuổi việc người không đủ năng lực làm việc, mà là việc cắt giảm nhân viên dù tốt do công ty không đủ nguồn lực để duy trì. Tôi hiểu được cảm giác đau đớn và thất vọng của các nhà sáng lập cũng như bầu không khí căng thẳng trong mỗi văn phòng startup hiện nay. Tuy nhiên, tôi cũng hi vọng mọi người sẽ mạnh mẽ, nhanh chóng đứng dậy, hành động những điều quan trọng dưới đây. Đã có rất nhiều bài viết chia sẻ về gợi ý quy trình tiền hành cắt giảm nhân sự dành cho startup, nhưng tôi nhận thấy còn rất ít sự quan tâm đầy đủ dành cho cả nhà sáng lập và các nhân viên ở lại hậu cắt giảm nhân sự. Cắt giảm nhân sự trong hoàn cảnh hiện nay, thực sự là một việc không hề vui vẻ với bất kỳ ai, gồm cả người ra đi và người ở lại. Người ở lại cũng sẽ rơi vào cảm giác buồn bã vì phải chia tay đồng nghiệp thân thiết của mình, sẽ lo lắng và mất niềm tin vào công ty. Họ sẽ cảm nhận được tín hiệu từ việc sa thải này rằng công ty không đủ nguồn lực, gặp nhiều khó khăn, rằng có thể một ngày nào đó, nếu cứ tiếp diễn thế này mình cũng sẽ bị công ty sa thải, dù có cố gắng làm việc thế nào. Chính những cảm xúc tiêu cực này, khiến tinh thần cố gắng cũng như năng suất làm việc của họ dễ bị giảm đi. Giáo sư Teresa Amabile của Harvard Business School đã có một bài nghiên cứu một doanh nghiệp trong nhóm Fortune 500 sau khi cắt giảm 15% nhân sự, số lượng phát minh cải tiến của công ty này đã giảm 24% sau đó. Do đó, đòi hỏi các nhà sáng lập cần nhận ra hậu quả này, rằng tinh thần lao động sáng tạo sa sút hậu cắt giảm nhân sự có thể diễn ra đối với những nhân sự ở lại của mình. Từ nhận thức được được rủi ro này, các nhà sáng lập sẽ không chỉ cần khích lệ chính bản thần mình, mà quan trọng nữa là cần tập trung khích lệ những nhân viên của mình. Các bạn sẽ cần thường xuyên tổ chức các buổi họp team quản lý, họp toàn bộ nhân viên hơn để tăng kết nối, tăng cơ hội để thấu hiểu và chia sẻ. Đặc biệt giai đoạn này, các nhân viên ở lại luôn muốn được cập nhật thông tin một cách minh bạch, rõ ràng và trực tiếp nhất từ nhà sáng lập. Họ quan tâm về kế hoạch tồn tại và phát triển sắp tới của công ty để thêm niềm tin về tương lai của mình tại đây. Hơn bao giờ hết, họ cần cảm nhận được giá trị tồn tại, được trân trọng và ủng hộ từ nhà sáng lập. Họ cần được truyền cảm hứng, động lực tiếp tục chiến đấu “keep fighting!” mạnh mẽ hơn nữa từ các nhà sáng lập của mình. Bên cạnh đó, các nhà sáng lập cũng cần chủ động quan tâm hỏi han các nhân viên ở lại. Có thể những câu hỏi “Anh/chị biết rằng em có nhiều lo lắng và căng thẳng hiện nay, có gì vướng mắc em cứ thẳng thắn chia sẻ với anh/chị nhé!”, “Anh/chị có thể giúp được gì cho em để hoàn thành nhiệm vụ này, dù em phải lead team với số lượng thành viên ít hơn trước?”. Tôi vẫn nhớ mình đã từng có cảm giác sởn da gà như thế nào khi đọc hết bức tâm thư của nhà sáng lập CEO Brian Chesky của Airbnb vào tháng 5 năm 2020, khi công ty này đối mặt với khó khăn ấp tới từ Covid-19, khi phải cắt giảm 25% nhân sự cùng một lúc . Đặc biệt, điều tôi cảm thấy cảm động nhất khi đọc được 2 phần cuối cùng này trong bức tâm thư đó. Brian trân trọng cả người ra đi và người ở lại, anh liên tục xin lỗi và cám ơn tới họ. Trong đó với những người ở lại, anh trấn an, động viên khích lệ họ cùng tiếp tục cố gắng, và trân quý giữ gìn những di sản mà người ra đi đã cùng xây dựng nên Airbnb. Anh cũng gợi nhắc mọi người về sứ mệnh, tầm nhìn và mục tiêu của công ty, để mọi người tiếp tục tập trung và quyết tâm với những điều quan trọng đó. Trên đây là những suy nghĩ đau đáu của tôi về những điều quan trọng hậu cắt giảm nhân sự mà các startup đang phải trải qua hiện nay. Tuần vừa qua, tôi cũng được một vài nhà sáng lập thân thiết chia sẻ về những khó khăn, căng thẳng họ đang đối mặt với việc này. Tôi tin rằng, chính lúc này, họ cần được nhận và trao đi nhất là “một điểm tựa” khích lệ bản thân họ và những người ở lại tiếp tục cố gắng. Vì chỉ có tiếp tục cố gắng hơn nữa, công ty mới tiếp tục tồn tại và từ đó là cơ hội phát triển bứt phá. Khi đó, họ mới khiến những người ra đi cảm thấy tự hào vì mình đã từng là một phần đã cống hiến cho công ty, và những người ở lại sẽ cảm thấy biết ơn trân quý cơ hội được tiếp tục cố gắng cùng chung tay xây dựng công ty lớn mạnh. Tôi cũng rất hi vọng bài viết nho nhỏ này sẽ là có thể là “một điểm tựa” tinh thần nho nhỏ gửi tới các nhà sáng lập startup! Yeah, mình cùng just keep fighting nhé! Previous Next

Xin chào các bạn! Trong bối cảnh thường xuyên phải đối mặt áp lực tăng trưởng lớn, với kì vọng và cạnh tranh khốc liệt từ nhiều phía, khiến cho startup nói chung, đặc biệt là startup ở giai đoạn sớm, thường có xu hướng đặt nhiệm vụ quản trị doanh nghiệp ở vị trí ưu tiên thấp hơn nhiều nhiệm vụ khác. Tuy nhiên, chứng kiến nhiều startup sao lãng nhiệm vụ này đã gặp phải sự tuột dốc khó có thể cữu vãn được, khiến tôi suy nghĩ nhiều về vai trò quan trọng Must-Have của quản trị. Để mở đầu cho chuỗi bài viết về đề tài này, tôi xin được giới thiệu về các case startup cho thấy cái giá phải trả khi thiếu kỉ luật trong quản trị doanh nghiệp. Bài toán Startup Governance #1: Suy nghĩ về cái giá phải trả cho sự thiếu kỉ luật trong quản trị startup < Back Bài toán Startup Governance #1: Suy nghĩ về cái giá phải trả cho sự thiếu kỉ luật trong quản trị startup Xin chào các bạn! Trong bối cảnh thường xuyên phải đối mặt áp lực tăng trưởng lớn, với kì vọng và cạnh tranh khốc liệt từ nhiều phía, khiến cho startup nói chung, đặc biệt là startup ở giai đoạn sớm, thường có xu hướng đặt nhiệm vụ quản trị doanh nghiệp ở vị trí ưu tiên thấp hơn nhiều nhiệm vụ khác. Tuy nhiên, chứng kiến nhiều startup sao lãng nhiệm vụ này đã gặp phải sự tuột dốc khó có thể cữu vãn được, khiến tôi suy nghĩ nhiều về vai trò quan trọng Must-Have của quản trị. Để mở đầu cho chuỗi bài viết về đề tài này, tôi xin được giới thiệu về các case startup cho thấy cái giá phải trả khi thiếu kỉ luật trong quản trị doanh nghiệp. Tôi đã từng chia sẻ về case Zillingo trong bài viết của mình vào cuối năm 2022 . Vào tháng 3 năm ngoái, Zilingo đã quyết định đình chỉ Nhà sáng lập, CEO Ankiti Bose vì những khiếu nại về bất thường tài chính. Startup này đã huy động được 310 triệu USD từ một số nhà đầu tư nổi tiếng nhất trong khu vực, bao gồm Temasek và Sequoia Capital India. Tuy nhiên, trong 2 năm hoạt động liên tiếp, công ty này đã không nộp báo cáo tài chính hàng năm - đây là yêu cầu cơ bản đối với tất cả các doanh nghiệp startup, thậm chí cả với startup ở giai đoạn sớm. Bên cạnh đó, Zilingo còn bị phát hiện ra các vấn đề về ghi nhận doanh thu, sử dụng vốn không hiệu quả khi đã “đốt tiền” tốn kém cho các hoạt động mở rộng sang các thị trường mới. Tiếp theo sau đó là câu chuyện xoay quanh sự quản lý yếu kém, các vụ quấy rối tình dục trong nội bộ Zilingo. Nhà đồng sáng lập CEO Bose còn bị cáo buộc việc tự ý tăng lương của mình lên 10 lần, mà không thông qua sự chấp thuận của ban giám đốc. Cuối cùng, CEO Bose đã phải rời khởi công ty vào tháng 7 cùng năm, đối mặt với nhiều cáo buộc, kiện tụng từ các nhà đầu tư của startup này. Co-founder còn lại là Kapoor lên làm CEO thay thế, nhưng sau rất nhiều khó khăn duy trì sự tồn tại, doanh nghiệp này đã phải tiến hành thanh lý (liquidate) từ đầu năm nay, kêt thúc 8 năm hoạt động của “Kỳ lân” này. Tôi cũng từng chia sẻ trong bài viết trước của mình, về tin tức về sai phạm tài chính của startup Spenmo có trụ sở Singapore lại tiếp tục là gáo nước lạnh lên niềm tin của mọi người trong hệ sinh thái startup, đặc biệt là các nhà đầu tư khởi nghiệp - những người vốn đã trở nên vô cùng thận trọng “kỉ luật” đầu tư trong giai đoạn thị trường đi xuống như hiện nay. Cụ thể, CPO Andika Prasetya, bị nghi ngờ đã lấy cắp khoảng 1.2 triệu đô la Singapore từ quỹ của startup và khách hàng của mình, khiến cho quỹ đầu tư Insight Partners và Alpha JWC Partners tiến hành một cuộc điều tra nội bộ. Ngoài việc lấy cắp tiền và biển thủ, Spenmo cũng có vấn đề về trách nhiệm và minh bạch trong các chi phí kinh doanh của chính mình. Các chi phí hàng tháng của công ty, do CEO Mohandass Kalaichelvan và CPO Andika Prasetya thực hiện, ít khi được ghi chép hoặc được hỗ trợ bởi biên lai, và thường được chi cho mục đích giải trí cá nhân. Những vụ việc này cũng đã phơi bày ra các vấn đề lớn hơn trong Spenmo, bao gồm sự vắng mặt của các quy trình quản trị tài chính doanh nghiệp cần thiết. Chính thất bại của những startup tiêu biểu này, đã là “gáo nước lạnh”, mang lại nhiều bài học đắt giá cho bất kỳ startup và nhà đầu tư khởi nghiệp nào. Tôi tin rằng với startup, nếu có tầm nhìn phát triển dài hạn bền vững, thì quản trị doanh nghiệp (Corporate Governance), đặc biệt trong đó có kỷ luật trong duy trì những giá trị đạo đức của nhà sáng lập và đội ngũ, kỷ luật quản lý tài chính hiệu quả và minh bạch là những “nền móng” vô cùng quan trọng, ko thể thiếu. Nếu thiếu, thì startup sớm muộn cũng sẽ phải trả giá. Cái giá đắt nhất sẽ là gì? Startup phải dừng cuộc chơi? Nhà sáng lập phải đối mặt với kiện tụng, phơi bày các vấn đề khiến không thể vực dậy được uy tín của mình? Làm mất đi niềm tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước, vào con người của toàn bộ hệ sinh thái startup, và của cả quốc gia? Tôi sẽ để dành sự tưởng tượng về cái giá phải trả này dành cho các nhà sáng lập startup. Hi vọng, bài viết mở đầu này, chúng ta đều hiểu một điều quan trọng rằng: Quản trị startup đúng đắn là một điều Must-Have. Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về các bài toán quản trị doanh nghiệp quan trọng ở các bài viết tiếp theo trong series này nhé! Yeah, just keep fighting!! Previous Next