Ngay trong giữa kỳ nghỉ Tết âm lịch vừa qua, một nhà sáng lập startup tại Việt Nam chúng tôi đầu tư, đã gửi tôi những hình ảnh mình đang hoạt động tại nước ngoài, khi đang xúc tiến kế hoạch mở rộng kinh doanh tới thêm một thị trường mới bên cạnh thị trường chính là Việt Nam. Tôi rất bất ngờ và ấn tượng về hình ảnh một nhà sáng lập & CEO, mà đáng lẽ ra lúc đó anh đang phải ở bên gia đình, tận hưởng Tết xum vầy, thì anh lại đang xông pha, lặn lội ở một đất nước khác để triển khai kế hoạch mở rộng thị trường cho startup của mình. Tôi có hỏi anh lý do vì sao anh lại chọn đúng thời điểm này để đi công tác. Anh giải thích đơn giản là lúc này dù ở nước ta mùa thấp điểm vì có Tết, nhưng ở nước bạn thì không phải là Tết, nên mình vẫn cần làm cho xong việc. Thêm nữa, anh chia sẻ về quan ngại người Việt trẻ chúng ta, ngoài gặp hạn chế về rào cản ngoại ngữ là tiếng Anh, thì còn ngại đi, ngại thử thách mình ở ngước ngoài. Do đó, là một nhà sáng lập và CEO, anh muốn đi đầu, làm mẫu cho tinh thần vượt khó xông pha trong bất kỳ hoàn cảnh nào cho các nhân viên trong startup của mình.
Chính những chia sẻ này từ anh, khiến tôi không ngừng đặt câu hỏi, điều gì ở các “nhà điều hành” trong mỗi cuộc đời chúng ta và trong các công ty startup, khiến họ luôn kiên trì, ý chí, kỉ luật, chịu đựng được guồng làm việc cường độ cao không có ngày nghỉ, dũng cảm đối diện với những thách thức. Và tôi đã tìm thấy câu trả lời ở AQ (Adversity Quotient) - là chỉ số vượt khó thường được tìm thấy ở những người thành công. Chỉ số càng cao thì càng cho thấy tinh thần vượt khó, dũng cảm, chăm chỉ, bền bỉ không từ bỏ để đạt được mục tiêu mong muốn của mình. Do đó, AQ được cho là chỉ số không thể thiếu trong mỗi “nhà sáng điều hành” giúp cá nhân mỗi con người chúng ta và các tổ chức mạnh mẽ hơn, tìm ra cơ hội phát triển từ trong khó khăn.
Cá nhân tôi có đồng cảm sâu sắc với tinh thần AQ này của các nhà sáng lập. Vì tôi là người luôn sống vững theo phương châm “Nếu đời cho ta một quả chanh, hãy pha thành ly nước chanh thật ngon” từ trước tới nay. Cụ thể, thời nhỏ đi học, tôi bị bạn bè trêu chọc, coi thường vì hoàn cảnh gia đình và học kém tiếng Anh, thì tôi nỗ lực không ngừng trở thành người học giỏi môn này nhất lớp, thậm chí là được giải trong kỳ thi học sinh giỏi tiếng Anh cấp tỉnh khi đó. Giữ vững đà tinh thần vượt lên mọi khó khăn, tôi cũng lần lượt thi đỗ thủ khoa chuyên ngành tiếng Anh tại trường chuyên cấp 3 tại thành phố địa phương, rồi tiếp theo là thủ khoa chuyên ngành Kinh tế đối ngoại tiếng Nhật Đại học Ngoại Thương sau đó.
Khi vừa mới ra trường và bắt đầu đi làm tại Nhật Bản, tôi bị đồng nghiệp coi thường năng lực, không hợp tác vì tôi vừa là người nước ngoài và là phụ nữ thấp bé, thậm chí không ai tin tôi có thể vượt qua được kỳ sát hạch đào tạo chuyên môn đầu vào. Nhờ đó, tôi đã biến những định kiến đó là động lực để cố gắng, để được lọt vào top 3 những nhân viên kinh doanh xuất sắc nhất trong khoá đào tạo năm ấy. Đặc biệt, khi tôi là người phụ nữ Việt Nam đầu tiên và duy nhất vào làm tại một quỹ tại Nhật, ở thời ban đầu tôi mới vào làm nghề đầu tư mạo hiểm, vượt qua rất nhiều sự nghi ngại về năng lực cũng như khả năng tồn tại của tôi với nghề này, tôi đã vượt lên tất cả, để chứng minh sự nghiêm túc, sự kỉ luật và bền bỉ lần lượt đạt được sự tín nghiệm của mọi người trong quỹ và trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Nhờ đó, rất vui và hạnh phúc cho tôi khi cuối cùng tôi đã được quỹ Genesia Ventures ghi nhận những nỗ lực vượt khó này của mình, là Best Genesian trong năm 2022 vừa qua.
Con người chúng ta khi đối diện với khó khăn, có người thì trốn chạy, đầu hàng, còn có người thì dũng cảm đối diện, cho thấy bản lĩnh của mình bằng việc xoay chuyển cục diện, tìm được lối ra, thậm chí là còn có thể đảo ngược từ khó khăn thành cơ hội cho mình. Đúng vậy, đó chính là tinh thần biến quả chanh chua chát thành cốc nước chanh thơm ngon bổ dưỡng. Mỗi thách thức tới, tôi coi đây là cơ hội để tôi nhân đôi nỗ lực của mình. Nếu có thất bại thì tôi sẽ thử cách làm mới hiệu quả hơn, trau dồi thêm các kỹ năng mới, từ đó thúc đẩy tôi mạnh mẽ hơn, phát triển hơn để vượt lên phía trước. Với startup, thì có lẽ mỗi ngày đều có những thách thức lớn nhỏ, khác nhau, luôn thường trực thách thức bản lĩnh của các nhà sáng lập và đội ngũ của mình. Đặc biệt là trong bối cảnh thị trường cận suy thoái, tiếp cận dòng vốn khó khăn như hiện nay, thì với startup, đây là những khó khăn chồng chất khó khăn.
Tuy nhiên, tôi vẫn luôn có niềm tin mạnh mẽ rằng, điều gì không thể quật ngã chúng ta được thì sẽ khiến chúng ta mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Startup chỉ cần sống sót, vượt qua được giai đoạn thị trường có nhiều khó khăn này, thì họ sẽ là những thế hệ doanh nghiệp phát triển đi đầu bước ra từ cuộc khủng hoảng kinh tế. Như cách mà Slack, Uber, Airbnb đã từng được thành lập và phát triển trong những khó khăn của khủng hoảng tài chính hơn 10 năm về trước. Do đó, hi vọng thông qua bài Daily blog ngày hôm nay, tôi muốn gửi gắm một thông điệp - là lời cổ vũ cho dành tới mọi người, gồm các nhà sáng lập startup, các “nhà điều hành” của cuộc đời mình, và cho chính cả tôi nhiều năm về sau nữa. Đó là, chúng ta sẽ cùng cố gắng, luôn giữ vững tinh thần vượt khó mang tên AQ này, không để bất kỳ khó khăn, thử thách qua đi một cách lãng phí, khiến ta quật ngã, mà thay vào đó, sẽ biến đó thành những cơ hội để ta mạnh mẽ và phát triển hơn nhé! Keep fighting!!!