Tại sao lại chọn nghề VC? Đây là một trong số câu hỏi tôi hay được hỏi nhiều nhất tới nay và nhận thấy đây cũng là câu hỏi vô cùng quan trọng không thể trả lời qua loa được, nên tôi quyết định dành thời gian trong kỳ nghỉ đặc biệt này, để nhìn lại về những điểm kết nối quan trọng với startup, giúp tôi có được những lý do và động lực sâu sắc để đến với nghề đầu tư khởi nghiệp hiện nay. Xin mời mọi người đọc những dòng chia sẻ tâm huyết này của tôi trong bài Daily Blog ngày hôm nay nhé!
Bắt đầu nhen nhóm đam mê và dấn thân với startup từ thời sinh viên
Điểm kết nối lớn đầu tiên của tôi với startup là khi tôi là sinh viên năm 3 khoa Kinh tế trường Đại học Osaka, Nhật Bản - là nơi tôi được nhận học bổng toàn phần của Chính Phủ Nhật (MEXT). Khi đó, tôi bắt đầu được truyền cảm hứng mạnh mẽ từ trong lớp học khởi tạo kinh doanh tại chính giảng đường Đại học. Ý tưởng kinh doanh của tôi được nhen nhóm, cùng với sự ủng hộ, hỗ trợ của doanh nghiệp địa phương tại Osaka, tôi đã bắt đầu dự án startup của mình. Bắt đầu từ nền tảng thiết kế 3D và mua bán preserve flower (hoa tươi mãi mãi, áp dụng kỹ thuật sản xuất hiện đại giúp hoa giữ được độ tươi lâu ít nhất từ 3-5 năm). Dự án này của tôi cũng có được khách hàng đầu tiên nhờ sự giới thiệu của đối tác, và có được dòng doanh thu đầu tiên. Tuy nhiên, do gặp hạn chế về tiếp cận nguồn cung hoa từ Đà Lạt, phát triển kênh phân phối tại Nhật và hạn chế về năng lực xây dựng team của tôi đã khiến dự án phải dừng lại sau một thời gian. Sau đó, tôi lại tiếp tục loay hoay với dự án về nền tảng kết nối du lịch tên là GSTabi - kết nối người bản địa với người du lịch nước ngoài, với mong muốn khám phá các nét đẹp của Nhật với ít rào cản về ngoại ngữ và văn hoá nhất có thể. Tuy nhiên, không thể kỳ vọng gì hơn ở một cô bé sinh viên năm 3 khi đó, tôi không có gì ngoài nhiệt huyết, nhưng thiếu nhiều kinh nghiệm và năng lực vận hành, dự án sau đó cũng phải đứng trước ngã rẽ quan trọng của tôi. Đó là dừng lại dự án kinh doanh này, để tôi tiếp tục tập trung vào hoàn tất học phần tín chỉ của mình ở năm 4 để tốt nghiệp đại học và để sau đó ra trường đầu quân cho IBM Nhật Bản. Mặc dù 2 dự án startup này không thành công nhưng đó thực sự đã trở thành điểm kết nối đầu tiên, khơi dậy đam mê và nhiệt huyết mạnh mẽ của tôi dấn thân với thế giới startup.
2 năm làm việc tại IBM Nhật Bản để biết rõ mình thực sự muốn làm gì
Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi đã gia nhập IBM Nhật Bản, làm việc với vai trò là Sales Representative với khách hàng là các tổ chức tài chính lớn tại Nhật, sử dụng các hệ thống và giải pháp công nghệ của IBM. Trong thời gian làm việc tại IBM Nhật Bản, bên cạnh công việc chính, tôi lại có cơ hội được tiếp xúc nhiều với các hoạt động liên quan tới startup đổi mới sáng tạo. Đầu tiên, là tôi được tham gia đồng hành hỗ trợ các startup trong khuôn khổ chương trình IBM Blue Hub, nhằm ươm tạo các startup sử dụng hệ sinh thái và giải pháp công nghệ của IBM. Bên cạnh đó, tôi cũng xây dựng nên kênh Zunzun News, là nơi tôi chia sẻ thông tin về các mô hình kinh doanh và công nghệ đổi mới sáng tạo tới các khách hàng đối tác và đồng nghiệp của mình mỗi ngày. Không dừng lại ở đó, sau khi kết thúc công việc của mình tại công ty từ sau 7 giờ tối vào các ngày trong tuần, và thậm chí vào cả cuối tuần, tôi đều dành thời gian tham gia các các sự kiện Startup Pitching Event để giao lưu học hỏi thêm về các ý tưởng, mô hình kinh doanh, và thường xuyên lui tới Startup Hub Tokyo để tự học hay tham gia các workshop về startup ở đó. Từ đây tôi được tiếp xúc nhiều với các anh chị nhà sáng lập startup và các quỹ đầu tư khởi nghiệp, khiến tôi nhận ra rõ ràng hơn mong muốn của mình. Đó là được làm việc gần hơn nữa với startup, để được đóng góp giá trị tích cực cho sự phát triển startup một cách sâu sắc hơn nữa.
Đến lúc hành động và biến mong muốn trên của mình thành hiện thực!
Sau khi đã biết rõ mình muốn làm gì, tiếp theo tôi đã lao vào tìm hiểu về các công việc liên quan. Tôi vẫn còn nhớ như in là mình đã dành rất nhiều thời gian tìm kiếm trên Google khi đó chỉ với 5 từ key words là: Startup, Vietnam, Japan, Invest, Support. Từ đây, tôi tìm thấy “dots” quan trọng tiếp theo từ các kết quả tìm kiếm về VC (Venture Capital: Đầu tư mạo hiểm), và sau đó là quỹ Genesia Ventures xuất hiện với tư cách là một trong những quỹ đầu tư của Nhật hoạt động sôi nổi tại thị trường Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Điều thú vị là, khác với rất nhiều ngành nghề truyền thống tại Nhật, người làm nghề VC tại đây rất cởi mở và nhiệt tình sử dụng mạng xã hội, do đó, tôi cũng nhanh chóng tìm ra được tài khoản Facebook của nhà sáng lập quỹ Genesia Ventures, là anh Soichi Tajima. Thực sự, đúng như phương châm sống “Where there is a will, where there is a way” của tôi, một khi biết rõ mình điều mình mong muốn thực hiện, tôi như được tiếp thêm một sức mạnh rất lớn để tôi chủ động liên lạc trực tiếp tới nhà sáng lập của quỹ, mở ra cánh cửa cơ hội cho tôi được làm việc tại quỹ Genesia Ventures sau đó. Câu chuyện này ấn tượng tới mức, mà tới tận bây giờ sau hơn 4 năm đầu quân cho quỹ, anh Tajima-san mỗi khi gặp tôi, vẫn mở lại phần tin nhắn đầu tiên trên Messenger của Facebook mà tôi gửi anh khi đó. Thậm chí, anh còn nhiệt tình chia sẻ câu chuyện về tin nhắn này tới tận các LPs- đối tác đầu tư của quỹ Genesia Ventures chúng tôi.
Điều tôi mong muốn thực hiện thông qua nghề VC
Tôi vẫn còn nhớ buổi phỏng vấn đầu tiên của tôi với anh Takahiro Suzuki - GP của quỹ Genesia Ventures. Đó là lần đầu tiên tôi được hỏi về lý do tại sao lại chọn nghề VC này. Dù với sự non nớt của tôi khi đó, tôi đã chân thành trả lời với anh rằng, thực sự tôi muốn hỗ trợ được nhiều startup thành công hơn nữa tại Việt Nam.
Bản thân tôi đã lăn xả khởi nghiệp từ khi còn rất trẻ, hơn ai hết tôi đau đáu, nhận thức được rằng chỉ cần những “điểm tựa”, từ hỗ trợ về nguồn lực tài chính, kinh nghiệm kiến thức, đến tiếp cận mạng lưới nhân tài và đối tác kinh doanh, thì cơ hội để startup thành công sẽ được tăng lên rất nhiều. Bản thân tôi sau những thất bại trong khởi nghiệp thời trẻ đó, đã dành nhiều thời gian học hỏi tích luỹ kiến thức sau đó hơn 2 năm, hơn ai hết tôi hiểu được rằng, startup cần được chắp cánh từ những nền tảng kiến thức vững chắc và tinh thần chiến đấu bền bỉ, không chỉ là đam mê nhất thời. Tôi cũng đồng cảm được những khó khăn thách thức của các nhà sáng lập startup, từ đó tôi hiểu được đâu là những giá trị họ cần và mình muốn hỗ trợ để giúp startup gia tăng được tỉ lệ thành công. Tôi tin rằng, với nền tảng nguồn lực từ quỹ Genesia Ventures tại Nhật Bản, tôi có thể hiện thực hoá được mong muốn đó của mình ở Việt Nam.
Giờ nhìn lại hành trình hơn 4 năm thử thách vừa qua làm nghề VC, tôi vẫn luôn khẳng định động lực sâu sắc với nghề là muốn ủng hộ Việt Nam có thật nhiều nhà sáng lập thành công thực sự với khởi nghiệp. Vì tôi tin rằng, nếu Việt Nam chúng ta không có nhiều người thành công với khởi nghiệp, là tấm gương thành công thực sự, thì sẽ không có nhiều người tin vào khởi nghiệp, sẽ không có ai dám dấn thân vào khởi nghiệp, để tạo ra những sản phẩm và dịch vụ đổi mới, để tạo nhiều công ăn việc làm trong xã hội. Tôi cũng tin rằng, tinh thần khởi nghiệp này chính là động lực quan trọng cho phát triển đất nước. Do đó, để nuôi dưỡng tinh thần khởi nghiệp này tại Việt Nam, chúng ta sẽ cần nhiều tấm gương khởi nghiệp thành công thực sự. Mà đường đến thành công thực sự với khởi nghiệp, là những gian nan chồng chất gian nan đối với các nhà sáng lập. Do đó, tôi muốn mình luôn là người ủng hộ, hỗ trợ họ thành công, bằng việc kết nối tất cả những nguồn lực có thể, từ tài chính, network nhân tài và đối tác tiềm năng hợp tác kinh doanh tới thông tin kiến thức về startup… theo đúng tinh thần cổ vũ Keep fighting - đã trở thành “signature” của tôi tới nay.
Trên đây là chia sẻ tâm huyết của tôi về lý do đến với nghề VC từ những điểm kết nối quan trọng, giúp tôi có động sức sâu sắc với nghề này tới nay. Giống như làm startup, nghề VC cũng là một hành trình dài chạy marathon đến ngày thành công nhìn thấy các startup mình đầu tư và các nhà sáng lập ở đó thành công thực sự. Do đó, thực sự rất cần những lý do đủ mạnh mẽ, động lực đủ sâu sắc, và tinh thần đủ bền bỉ để có thể đi đến cùng với nghề VC này. Hi vọng bài viết này sẽ như là một phần trong bộ “FAQ” trên zunzunstartups, giúp tôi có thể chia sẻ lại một cách đầy đủ và tâm huyết nhất, tới bất kỳ ai quan tâm tới lý do tôi chọn nghề VC này, để từ đó mọi người sẽ hiểu rõ tâm huyết của tôi hơn nữa nhé! Yeah, keep fighting!!!