ZUNZUNSTARTUPS
Vừa qua, có dịp ngồi xem lại tài liệu gọi vốn Pitch deck của Facebook vào năm 2004 và của Uber vào năm 2008 - tức là hơn 15~18 năm về trước. Thực sự, Facebook và Uber đã có những bước tiến quá xa so với những tiềm năng được đề cập trong Pitch Deck những ngày đầu của các startup này. Theo thời gian, công nghệ không ngừng được cải tiến, thị trường với nhiều cơ hội mới không ngừng được tạo ra, liệu startup có thể nhạy bén để tận dụng được những cơ hội quan trọng đó, để mở rộng phát triển và giúp startup xây dựng được vị thế của người dẫn đầu không? Liệu ai có thể làm được những điều này? Đây là những suy nghĩ đau đáu của tôi sau khi đọc lại hết các tài liệu gọi vốn của các công ty này.
Pitch Deck của startup chỉ là “bánh vẽ” hay có thể “vẽ nên miếng bánh lớn”? Đối với tôi - là nhà đầu tư vào startup ở giai đoạn sớm, tôi có niềm tin mạnh mẽ về điều thực sự quan trọng nhất khi nhìn vào Pitch Deck, sẽ không phải là quy mô thị trường, không phải là những con số trong kế hoạch tài chính “được kéo excel” trong 3~5 năm tới, thậm chí không phải là sản phẩm tại thời điểm đó, mà chính là đội ngũ sáng lập của startup. Đúng, đó chính là slide “WHY US” của startup, được truyền tải trong slide Pitch Deck - mà đối với tôi đó là slide quan trọng nhất để dành thời gian tìm hiểu về startup ở giai đoạn sớm.
Từ slide này, tôi sẽ liên tục đặt ra câu hỏi quan trọng cho nhà sáng lập để xem thực sự họ có thể là là một đội ngũ phù hợp, có năng lực cốt lõi mạnh, vượt qua được những thách thức của thị trường và nội bộ tổ chức, để linh hoạt thích ứng, để phát triển và bứt phá trở thành Winner - Người chiến thắng trong tương lai được không. Cụ thể, những câu hỏi đặt ra sẽ là, nhà sáng lập và các thành viên cốt cán trong đội ngũ (Core team) có nền tảng kinh nghiệm liên quan một cách sâu sắc với mảng kinh doanh này không? Họ có những “unique insights” - những góc nhìn, sự thấu hiểu khách hàng và thị trường một cách đặc biết, giúp họ tìm ra được những cơ hội trong thị trường mà không phải ai cũng có thể nhìn ra hay không? Đội ngũ đồng sáng lập có từng tương tác hay làm việc với nhau trước đó hay không? Sao họ tìm được nhau và điều gì là kết nối sâu sắc giúp họ đồng hành sáng lập nên startup này? Họ có phải là người có nền tảng giáo dục, tố chất thông minh, nhạy bén, để luôn học hỏi những điều mới và làm việc một cách nhanh, hiệu quả hay không? Mỗi thành viên trong Core Team có phải là những mảnh ghép mạnh mẽ nhất với đa dạng chuyên môn từ Công nghệ phát triển sản phẩm, Phát triển thị trường và Bán hàng, Marketing, tới quản lý Tài chính,… là những chuyên môn liên quan cần thiết cho sự cất cánh phát triển của startup này hay không?
Trên đây là một loạt các câu hỏi quan trọng tôi luôn mong muốn đào sâu, tìm thấy câu trả lời, trong quá trình đọc Pitch Deck với slide quan trọng nhất - Why Us, chuẩn bị trước và trong mỗi buổi họp với các nhà sáng lập startup của tôi. Do đó, sẽ thật là tiếc khi các startup đã bỏ qua hoặc đề cập thông tin một cách hời hợt trong slide này trong Pitch Deck đi gọi vốn của mình. Hi vọng thông qua bài viết này, với sự chia sẻ thẳng thắn và cởi mở của tôi về kỳ vọng và quan tâm dành cho đội ngũ của startup trong slide WHY US, tôi có thể được nhận những Pitch Deck có chiều sâu, giúp tôi có nhiều cơ sở để tin tưởng và chọn được RIGHT TEAM để đầu tư. Yeah, mình cùng keep fighting nhé!
Thông tin tham khảo:
Dưới đây, là tài liệu gọi vốn ban đầu vào năm 2004 của Facebook, và của Uber vào năm 2008, với 2 slide cho thấy Facebook và Uber đã vươn mình phát triển bứt phá vượt xa hơn cả những gì có thể hình dung được trong mấy trang Pitch Deck này.
