ZUNZUNSTARTUPS
Trong quá trình gọi vốn của startup, chắc hẳn các nhà sáng lập sẽ cảm thấy choáng ngợp, mệt mỏi, thậm chí còn có chút "tẻ nhạt" khi phải họp với hết quỹ đầu tư này tới các quỹ đầu tư khác, trong đó gặp phải rất nhiều câu hỏi trùng lặp? Tôi hoàn toàn đồng cảm với các nhà sáng lập về điều này. Do đó, trong quá trình đồng hành với các startup mình đầu tư, tôi luôn cổ cũ các nhà sáng lập xây dựng bộ FAQ (Frequently Asked Questions) với 3 điều đạt được là “Shareable - Repeatable - Scalable”, giúp tối ưu hiệu suất giao tiếp với các nhà đầu tư. Tôi xin phép được chia sẻ một vài suy nghĩ của mình về tư duy này trong bài Daily Catchup hôm nay nhé!
Tôi tin rằng FAQ - Bộ câu hỏi thường gặp, thực sự có vai trò chiến lược “1 mũi tên trúng 3 đích” trong việc tối ưu hiệu suất gọi vốn cho startup.
Đầu tiên là Shareable - Có thể chia sẻ trước một cách dễ dàng và hiệu quả với các nhà đầu tư quan tâm. Là nhà đầu tư khởi nghiệp, có nhiều buổi họp với các startup mỗi ngày, mang trong mình sự nghiêm túc và trân trọng thời gian của các nhà sáng lập, tôi luôn có những nguyên tắc của mình là chuẩn bị kỹ trước mỗi buổi họp với họ. Cụ thể, tôi sẽ nhận được Pitch Deck (Tài liệu gọi vốn) để đọc tìm hiểu trước, và chuẩn bị những câu hỏi quan trọng sẽ hỏi các nhà sáng lập trong buổi họp. Nhưng tôi hiểu được rằng, trong những câu hỏi mà tôi chuẩn bị này, có thể cũng bao gồm những câu hỏi trùng lặp mà các nhà sáng lập đã từng được hỏi rất nhiều lần bởi các nhà đầu tư khác trước đó. Vì vậy, nếu nhà sáng lập tổng hợp các câu hỏi đó FAQ để gửi trước kèm theo Pitch Deck, thì buổi họp sẽ thực sự trở nên vô cùng chất lượng khi các nhà sáng lập có thể được nhận những câu hỏi khác nhau, hướng đến nội dung thảo luận giữa hai bên sẽ có chiều sâu hơn từ những buổi đầu tiên.
Tiếp theo, là Repeatable - Có thể giúp các nhà sáng lập tiết kiệm thời gian khi phải liên tục trả lời các câu hỏi được lặp đi lặp lại từ nhiều nhà đầu tư khác nhau. Đặc biệt trong trường hợp nhà sáng lập người Việt chúng ta phải nói chuyện với nhà đầu tư ngoại, thì thường sẽ gặp một thách thức mang tên rào cản ngoại ngữ, khiến hiệu quả truyền đạt không cao trong khi lại mất thời gian để trao đổi qua lại. Do đó, việc chủ động viết ra trước FAQ bằng ngôn ngữ chung là tiếng Anh (hiện nay có rất nhiều công cụ tiện lợi có thể giúp startup tiết kiệm thời gian viết ra, sau đó là dịch từ tiếng Việt sang tiếng Anh, ví dụ như Notion) và liên tục chia sẻ nó với các nhà đầu tư quan tâm, sẽ giúp họ dễ dàng đọc hiểu hơn. Đồng thời, có thể giúp các nhà sáng lập tiết kiệm được rất nhiều thời gian giao tiếp với nhiều nhà đầu tư cùng một lúc trong quá trình gọi vốn, trong khi vẫn đảm bảo hiệu suất truyền đạt những điều quan trọng cơ bản cần được các nhà đầu tư hiểu rõ.
Cuối cùng, mũi tên FAQ hướng tới đích thứ ba là Scalable. Với nguyên lý cơ bản là, các nhà sáng lập càng gặp nhiều nhà đầu tư, họ càng nhận được thêm nhiều câu hỏi chung để đưa vào FAQ, càng có cơ hội chia sẻ và dựa trên feedback của nhà đầu tư, họ lại càng có cơ hội được điều chỉnh và hoàn thiện bộ câu trả lời của mình, để từ đó gia tăng sự thuyết phục của mình hơn nữa. Đây cũng giống như nguyên lý Scale của startup, nhờ có chu trình và nền tảng công nghệ giúp mở rộng hiệu quả, khiến việc gia tăng về số lượng khách hàng phục vụ, mà không kéo theo gia tăng tuyến tính về số lượng nhân viên chăm sóc khách hàng, trong khi vẫn đảm bảo được chất lượng dịch vụ và hiệu suất phục vụ trên mỗi khách hàng.
Chia sẻ về case study startup đã xây dựng hệ thống FAQ khiến tối ấn tượng nhất tới nay, có lẽ là Fundiin - nền tảng mua trước trả sau thân thiện với người tiêu dùng tại Việt Nam. Năm ngoái 2022, Fundiin đã lên kế hoạch gọi vốn vòng series A nhiều tham vọng dù trong bối cảnh cả hệ sinh thái startup bước vào “mùa đông gọi vốn” khắc nghiệt. Trước khi bắt đầu gọi vốn, team Fundiin đã soạn một CUỐN FAQ - với khoảng hơn 40 trang trả lời một cách chi tiết, dễ hiểu những câu hỏi mà Fundiin thường xuyên nhận được từ các nhà đầu tư trước đó. Đây là cách Fundiin giúp các nhà đầu tư thực sự quan tâm tới cơ hội đầu tư vào Fundiin, sẽ dành thời gian đọc hiểu cuốn FAQ đó trước khi bước vào buổi họp chính thức với đội ngũ sáng lập, đồng thời sẽ rút ngắn khoảng cách về thông tin giữa họ, khiến buổi họp diễn ra với những câu hỏi có chiều sâu hơn rất nhiều, gia tăng hiệu suất một buổi họp giữa các bên. Bên cạnh đó, qua mỗi buổi họp với các nhà đầu tư, nhà sáng lập và đội ngũ của mình lại cập nhật lại FAQ, hoàn thiện bộ câu hỏi và câu trả lời hơn nữa để có thể thuyết phục được các nhà đầu tư tiềm năng đang cân nhắc vào Fundiin. Nhờ những nỗ lực tối ưu hiệu suất giao tiếp với nhà đầu tư thông qua FAQ như vậy, mà Fundiin có thể hoàn thành vòng gọi vốn 5 triệu USD theo đúng kế hoạch của mình.
Trên đây là một vài chia sẻ của tôi về 3 “cái đích” chiến lược từ bộ FAQ giúp startup có thể gia tăng hiệu suất giao tiếp với các nhà đầu tư trong quá trình gọi vốn của mình. Tôi tin rằng, trong giai đoạn khó khăn gọi vốn hiện nay, đặc biệt sẽ rất cần những các làm thông minh và hiệu quả hơn nữa, giúp gia tăng sự thuyết phục của startup trong mắt các nhà đầu tư. Hi vọng những chia sẻ về FAQ này của tôi, có thể là một gợi ý nho nhỏ giúp startup có thể tham khảo cho hoạt động gọi vốn của mình nhé! Yeah, keep fighting!!