ZUNZUNSTARTUPS
Xin chào các bạn! Gần đây, tôi đặc biệt suy nghĩ rất nhiều về Growth Mindset – một khái niệm tưởng chừng quen thuộc, nhưng với tôi, nó mang ý nghĩa vô cùng sâu sắc, thậm trí còn là giá trị nền tảng quan trọng, là “la bàn nội tâm” dẫn lối cho mọi hành động, hướng tới mục tiêu, khao khát thành công trong mỗi cá nhân và tổ chức của chúng ta. Trong hành trình sự nghiệp hay startup, chúng ta có thể thiếu nguồn lực, thiếu kinh nghiệm – nhưng nếu thiếu Growth Mindset, bạn sẽ thiếu luôn nền móng để tiến xa. Tại sao, yếu tố này lại quan trọng như vậy? Tôi xin phép được chia sẻ một vài suy nghĩ chiêm nghiệm của mình trong bài viết hôm nay, về đề tài này nhé!
Thông thường, Growth Mindset chỉ được hiểu với khái niệm chung chung, là "tư duy phát triển". Nhưng thực sự, chiều sâu ý nghĩa của Growth Mindset cần được cắt nghĩa, phân tích lý giải cụ thể hơn nữa. Ai cũng có thể dễ dàng nói là mình có tư duy phát triển. Tương tự, bất kỳ một tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp nào cũng sẽ luôn mưu cầu sự phát triển. Có lẽ sẽ không có ai nói là mình mong sự dậm chân tại chỗ hoặc lùi bước cả - ai cũng đều muốn tiến bước. Nhưng sẽ là thiếu sót nếu bỏ qua điều thực sự quan điều trọng hơn là phát triển hướng tới đâu, vì điều gì, và bằng cách nào để tới được đó. Sống trong thế giới startup, có lẽ từ tôi được nghe dường như mỗi giờ mỗi phút tới mức ám ảnh là từ Growth - Phát triển. Trong cuộc sống bùng nổ thông tin, nhiều tiếng ồn, có quá nhiều sự lựa chọn hiện nay, thì dường như việc chỉ có suy nghĩ chung chung, theo ý nghĩa bề nổi thường thấy của Growth Mindset - là muốn tiến bước, không chừng hại còn hơn lợi, khi mà dễ bị mất phương hướng, không biết mình bước hướng nào, tới đâu.
Do đó, người có Growth Mindset thực sự là người có “kim chỉ nam” bằng việc biết được rõ ràng mục tiêu mình muốn đạt được là gì. Mục tiêu đó vô cùng rõ ràng và sâu sắc, thường được kết nối từ trải nghiệm trong quá khứ tới tương lai của họ. Nó dài hạn, không phải là mục tiêu ngắn trước mắt. Nó tạo ra động lực mạnh mẽ, thậm chí tới mức ám ảnh để đạt được mục tiêu lớn đó.
Theo tôi, người có Growth Mindset thực sự, sẽ vô cùng thực tế và chiến lược bằng cách tiếp cận 2 Bước - 2 B từ một chuỗi hành động của Backcast và Breakdown. Backcast là phương pháp hoạch định mục tiêu và chiến lược bắt đầu từ mục tiêu tương lai mong muốn, sau đó đi ngược về hiện tại để xác định những bước cần làm. Và Breakdown là phương pháp chia nhỏ một mục tiêu lớn, dài hạn đó thành các mục tiêu nhỏ hơn trong trung hạn và ngắn hạn, gắn liền với kế hoạch hành động rõ ràng.
Từ đó, là hành động có chủ đích, có kỉ luật, hướng tới mục tiêu một cách nhất quán. Trong quá trình đó, người có Growth Mindset thực sự sẽ đo lường tiến trình của các hành động đó, liên tục reflect nhìn lại, tìm phản hồi, để cải thiện kế hoạch hành động, để hoàn thiện tốt hơn, để tiến nhanh hơn, gần hơn tới mục tiêu của mình.
Đọc tới đây, có lẽ các bạn đã hiểu vì sao, tôi lại cho rằng Growth Mindset có một chiều sâu ý nghĩa nội hàm, không phải là khái niệm chung chung mà mọi người mơ hồ nhầm tưởng là ai cũng có thể dễ dàng có được. Nếu nhìn sâu vào chuỗi hành động nhất quán cụ thể kể trên, thì thực tế có bao nhiêu người trong chúng ta thật sự kỉ luật sống và hành động với Growth Mindset đó mỗi ngày?
Gần đây, tôi có dành thời gian cho việc tuyển dụng nhân sự mới tại Genesia Ventures Việt Nam. Trong quá trình phỏng vấn các ứng viên tiềm năng, tôi luôn cố gắng đặt ra các câu hỏi, nhằm đào sâu hết được các tầng ý nghĩa nội hàm của Growth Mindset có thể tìm thấy trong mỗi ứng viên. Từ việc hiểu được sâu sắc mục tiêu và các chuỗi hành động của ứng viên, đê hướng tới mục tiêu đó có nhất quán hay không, sẽ cho thấy được rất nhiều mức độ Growth Mindset cũng như độ Fit - phù hợp trong định hướng, cam kết, tư duy và năng lực của ứng viên đó, đối với quỹ đầu tư Genesia Ventures tại Việt Nam chúng tôi.
Vừa qua, chúng tôi đã tổ chức buổi Orbit Workshop đặc biệt dành cho hơn 40+ nhà sáng lập đến từ hơn 20 quốc gia khác nhau, tham gia chương trình ươm tạo khởi nghiệp của quỹ Antler tại Việt Nam, tôi nhận được câu hỏi đến từ các nhà sáng lập tham gia, về điều gì là quan trọng nhất mà bạn muốn nhìn thấy ở nhà sáng lập để cân nhắc đầu tư. Sau khi dành thời gian chiêm nghiệm, tôi nhận ra được rằng, từ trong câu trả lời của mình về 8 đặc điểm chung thường thấy ở một nhà sáng lập thành công mà tôi muốn đồng hành, thật ra có thể tóm gọn ra 1 yếu tố nền tảng và quan trọng nhất với nội hàm ý nghĩa được đề cập ở trên, đó là, Growth Mindset.
Tại sao, Growth Mindset nên được coi là foundation – nền móng quan trọng mà từ đó các phẩm chất, hành động khác sẽ được hình thành xoay quanh nó? Vì tôi cho rằng, chính Growth Mindset là nền móng tạo ra sự khát khao chinh phục mục tiêu lớn đã đề ra, một cách bền bỉ, tạo ra khả năng hành động có chủ đích, liên tục học hỏi và hoàn thiện, cùng với tinh thần chiến đấu và bứt phá trong mỗi cá nhân.
Bền bỉ và kiên định với mục tiêu – hành động một cách có kỷ luật và có chủ đích, không dễ dàng bỏ cuộc, không dễ hài lòng với hiện tại.
Self-awareness mạnh mẽ – dám nhìn lại bản thân, phản tư (reflection), từ đó chủ động thay đổi bản thân mình.
Cởi mở đón nhận feedback – xem feedback từ người khác không phải sự chỉ trích, mà là cơ hội để mình hoàn thiện tốt hơn.
Liên tục học hỏi và cải tiến bản thân bằng tinh thần Kaizen: tinh thần liên tục rèn luyện, kiên trì, cải tiến bản thân mình từng ngày.
Nội lực vượt khó bằng tình thần Keep Fighting– tìm mọi cách để vượt qua rào cản, tiến về phía trước, hướng tới mục tiêu của mình.
Vậy làm sao để nhận biết một người thực sự có chiều sâu nội hàm kể trên của Growth Mindset? Thực sự, là không hề dễ dàng một chút nào, nếu chỉ nghe đối phương rất tự tin, nói rất hay về việc mình có “tư duy phát triển” một cách chung chung ra sao. Mà chúng ta sẽ cần sự kiên nhẫn quan sát và đôi khi là một chút phép thử - xem cách họ phản ứng lại ra sao. Cụ thể, là bạn có thể gửi tới họ một feedback không dễ nghe, xem họ đối diện với feedback đó ra sao, họ sẽ né tránh hay đón nhận để thay đổi? Hơn nữa, bạn có thể xem lại cả hành trình của họ tới nay, xem cách họ xử lý với khó khăn, vấp ngã như thế nào, - họ dừng lại, hay bước tiếp đó nhưng lập lại sai lầm, hay là với bài học được rút ra? Xem họ xuất hiện khi đó, sau mỗi thử thách, họ trở nên mạnh mẽ tiến bộ hơn với nội lực được tích luỹ nhờ Kaizen, hay vẫn như vậy?
Tuần vừa qua, tôi được mời tham gia một buổi thảo luận bàn tròn Roundtable, ở đó có sự tham gia của các nhà sáng lập, các quản lý cấp cao hoạt động tích cực trong mảng tài chính, đầu tư, M&A, luật, tư vấn,..thảo luận về thách thức và cách tiếp cận giáo dục cần thiết để nuôi dưỡng nhân tài tại Việt Nam. Với tư cách là nhà đầu tư khởi nghiệp, tôi chia sẻ góc nhìn về điều cần thiết để phát triển nhân tài khởi nghiệp tương lai ở Việt Nam. Đó là, cần đào tạo hình thành Growth Mindset mạnh mẽ trong mỗi cá nhân từ sớm, thậm chí khi trong khi còn đang ngồi trên nhà trường. Thực sự, trong bối cảnh bùng nổ thông tin, công nghệ AI phát triển như hiện nay, chúng ta có thể tiếp cận dễ dàng hơn với giáo dục, với kiến thức, ở một mức chi phí vô cùng rẻ, thậm chí là miễn phí. Vấn đề không còn đơn giản là đi học nữa, mà là khả năng tự học, học cái gì và vì điều gì. Do đó, mỗi cá nhân cần được nuôi dưỡng khả năng tìm thấy được động lực sâu sắc, mục tiêu thực sự của mình muốn hướng tới. Đó chính là khởi nguyên của Growth Mindset. Từ đó là kỷ luật, có chủ đích, trong hành động PDCA (Plan–Do–Check–Act), liên tục không ngừng học tập, thực hành, rèn luyện và hoàn thiện bản thân tốt hơn, để hướng tới mục tiêu của mình. Vì vậy, tôi tin rằng, Growth Mindset có thể được coi là foundation - nền tảng cho sự thành công của mỗi cá nhân các nhà sáng lập để đạt được thành công trong mục tiêu khởi nghiệp của mình.
Trên đây là những chia sẻ chiêm nghiệm tâm huyết của tôi về Growth Mindset. Với tôi, Growth Mindset không chỉ là một khái niệm chung chung, truyền cảm hứng, mà là nền tảng tư duy sâu sắc cho mọi thành công – từ một startup founder, một cá nhân đang trên hành trình phát triển sự nghiệp, đến cả một tổ chức doanh nghiệp. Thực sự, không có Growth Mindset, mọi mục tiêu lớn đều dễ trở thành những khẩu hiệu viển vông, lời nói sáo rỗng. Growth Mindset không chỉ là mong muốn phát triển, mà là phát triển có định hướng, có mục tiêu, có kỷ luật, và có nội lực vượt khó. Khi đã có Growth Mindset thật sự, chúng ta có trong tay chiếc “la bàn nội tâm” dẫn dắt bản thân bền bỉ tiến về phía trước, hành động có chủ dích, không ngừng học hỏi, hoàn thiện và để cuối cùng có thể chạm đến mục tiêu mà mình khao khát. Yeah, chúng ta cùng Keep fighting vì điều này nhé!