Xin chào các bạn!! Đau đáu với khó khăn của nhà sáng lập khi phải dành quá nhiều thời gian cho từng câu hỏi từ các nhà đầu tư trong quá trình gọi vốn của startup, tôi đã từng chia sẻ một phần lời giải cho bài toán thách thức này, trong bài viết trước đây của mình về việc xây dựng FAQ với tư duy “1 mũi tên trúng 3 đích”. Ở đó, tôi tin rằng FAQ - Bộ câu hỏi thường gặp, thực sự có 3 vai trò chiến lược trong việc tối ưu hiệu suất gọi vốn cho startup. Do đó, tôi xin phép được tổng hợp và chia sẻ lại trong bài Daily Blog hôm nay, về những vai trò đó và case study tham khảo từ startup Rootopia và Fundiin, trong việc xây dựng một cách chiến lược FAQ khi gọi vốn của mình nhé!
Đầu tiên là Shareable - Có thể chia sẻ trước một cách dễ dàng và hiệu quả với các nhà đầu tư quan tâm. Startup trong quá trình gọi vốn sẽ nhận được rất nhiều những câu hỏi trùng lặp bởi các nhà đầu tư khác trước đó. Do đó, nếu nhà sáng lập tổng hợp các câu hỏi đó FAQ gửi kèm theo Pitch Deck trước buổi họp và khuyến khích các nhà đầu tư đọc trước thông tin, thì buổi họp sẽ thực sự trở nên vô cùng chất lượng khi các nhà sáng lập có thể được nhận những câu hỏi khác nhau, hướng đến nội dung thảo luận giữa hai bên sẽ có chiều sâu hơn rất nhiều ngay những buổi họp đầu tiên.
Tiếp theo, là Repeatable - Có thể giúp các nhà sáng lập tiết kiệm được rất nhiều thời gian giao tiếp với nhiều nhà đầu tư cùng một lúc, trả lời nhiều câu hỏi lặp đi lặp lại trong quá trình gọi vốn, trong khi vẫn đảm bảo hiệu suất truyền đạt những điều quan trọng cơ bản cần được các nhà đầu tư hiểu rõ. Đặc biệt trong trường hợp nhà sáng lập người Việt chúng ta phải nói chuyện với nhà đầu tư ngoại, thì thường sẽ gặp một thách thức mang tên rào cản ngoại ngữ, khiến hiệu quả truyền đạt không cao trong khi lại mất thời gian để trao đổi qua lại. Do đó, việc chủ động viết ra trước FAQ bằng ngôn ngữ chung là tiếng Anh và liên tục chia sẻ nó với các nhà đầu tư quan tâm, sẽ giúp các nhà sáng lập duy trì được hiệu suất giao tiếp cao.
Cuối cùng, mũi tên FAQ hướng tới đích thứ ba là Scalable. Với nguyên lý cơ bản là, các nhà sáng lập càng gặp nhiều nhà đầu tư, họ càng nhận được thêm nhiều câu hỏi chung để đưa vào FAQ, càng có cơ hội chia sẻ và dựa trên feedback của nhà đầu tư, họ lại càng có cơ hội được điều chỉnh và hoàn thiện bộ câu trả lời của mình, để từ đó gia tăng sự thuyết phục của mình hơn nữa. Đây cũng giống như nguyên lý Scale của startup, nhờ có chu trình và nền tảng công nghệ giúp mở rộng hiệu quả, khiến việc gia tăng về số lượng khách hàng phục vụ, mà không kéo theo gia tăng tuyến tính về số lượng nhân viên chăm sóc khách hàng, trong khi vẫn đảm bảo được chất lượng dịch vụ và hiệu suất phục vụ trên mỗi khách hàng.
Tôi muốn chia sẻ về 2 case study startup tại quỹ chúng tôi đầu tư và đồng hành, thực tế đã xây dựng nền tảng FAQ hiệu quả. Đó là, Rootopia - nền tảng tài chính học đường và Fundiin - nền tảng BNPL thân thiện với người tiêu dùng tại Việt Nam.
Theo chia sẻ trong bài blog của cộng sự Huỳnh Minh Tuấn tại quỹ đầu tư chúng tôi, FAQ của Rootopia thường bao gồm khoảng 80-90% các câu hỏi đã được nhận trước đó từ các quỹ đầu tư. Thông thường, với một danh sách khoảng 20 câu hỏi, các nhà sáng lập sẽ cần ít nhất cả buổi để có thể trả lời tất cả câu hỏi một cách sâu sắc và chi tiết. Với bộ tài liệu FAQ mà Rootopia xây dưng, khoảng thời gian đó có thể rút gọn được 80-90%. Không những thế, với tư duy tối ưu hóa, những câu hỏi mới mà Rootopia nhận được, sau khi trả lời câu hỏi, nhà sáng lập cũng sẽ bổ sung vào FAQ, giúp nó ngày càng trở nên hoàn thiện hơn. Hơn nữa, FAQ này có thể được tiếp tục sử dụng ở những vòng gọi vốn sau, nên dù tốn công xây một lần, nhưng có thể tiếp tục sử dụng được rất nhiều lần sau đó.
Còn với Fundiin, startup này đã lên kế hoạch gọi vốn vòng series A nhiều tham vọng dù trong bối cảnh cả hệ sinh thái startup bước vào “mùa đông gọi vốn” khắc nghiệt vào năm 2022. Trước khi bắt đầu gọi vốn, team Fundiin đã soạn một CUỐN FAQ - với khoảng hơn 40 trang trả lời một cách chi tiết, dễ hiểu những câu hỏi mà Fundiin thường xuyên nhận được từ các nhà đầu tư trước đó. Đây cũng là cách Fundiin nhìn ra được đâu là những nhà đầu tư thực sự quan tâm, nghiêm túc quan tâm tới cơ hội đầu tư vào Fundiin, khi họ thực sự dành thời gian đọc hiểu cuốn FAQ đó trước khi bước vào buổi họp chính thức. Đồng thời, cuốn FAQ đó giống như là một cuốn “sách giáo khoa” chia sẻ những thông tin cơ bản và quan trọng để input trước, từ đó, khi bước vào buổi họp, khoảng cách về thông tin của nhà đầu tư sẽ được rút ngắn, khiến buổi họp diễn ra với những câu hỏi có chiều sâu hơn rất nhiều, gia tăng hiệu suất một buổi họp giữa các bên. Nhờ những nỗ lực tối ưu hiệu suất giao tiếp với nhà đầu tư thông qua FAQ như vậy, mà Fundiin có thể hoàn thành vòng gọi vốn 5 triệu USD theo đúng kế hoạch của mình.
Trên đây là một vài chia sẻ của tôi về sức mạnh của “1 mũi tên” FAQ trúng được 3 cái đích “Shareable - Repeatable - Scalable” giúp các nhà sáng startup có thể tối ưu được hiệu suất giao tiếp, từ đó là thời gian phải dành ra cho hoạt động gọi vốn của mình. Hi vọng bài viết này sẽ là những gợi ý nho nhỏ gửi tới các nhà sáng lập đang phải dành nhiều thời gian gọi vốn hiện nay, tìm thấy lời giải cho thách thức này của mình nhé! Yeah, just keep fighting nhé các nhà sáng lập ơi!