Trong buổi chiều cuối tuần vừa qua, tôi có dịp ngồi uống cafe và trò chuyện với một nhà đầu tư khởi nghiệp kì cựu trong khu vực, với kinh nghiệm đầu tư vào hơn 60 công ty khởi nghiệp trong sự nghiệp của mình tới nay. Trước khi đến với nghề đầu tư, ông cũng từng là nhà sáng lập thành công với nhiều startup khác nhau. Buổi trò chuyện của chúng tôi trở nên vô cùng lắng đọng với nhiều vị ngọt và đắng như vị cafe, từ những chia sẻ đầy tính chiêm nghiệm trong hoạt động đầu tư startup của ông. Trong số đó, có một điều khiến tôi ấn tượng nhất, và suy nghĩ suốt trên đường trở về tới lúc viết bài Daily Blog này. Đó là, những nhà sáng lập bản lĩnh và giỏi thực sự không cần lời khuyên từ nhà đầu tư. Thậm chí, họ còn chứng minh rằng, trong nhiều trường hợp việc không nghe theo những lời khuyên đó lại còn tốt hơn.
Tôi thực sự rất đồng cảm với những chia sẻ của ông. Vì bản thân tôi cũng đã từng suy nghĩ nhiều về vấn đề này. Thậm chí, trước đây tôi cũng từng chia sẻ những suy nghĩ về những điều cần thiết thực sự để phát triển sự nghiệp VC thành công bền vững. Cụ thể, trong những nguyên tắc trong nghề VC này của tôi, có 3 điều đặc biệt dưới đây:
VC là người luôn sát cánh hỗ trợ, động viên, tư vấn các nhà sáng lập, giúp họ nhìn thấy bức tranh lớn hơn, thỉnh thoảng đưa họ ra khỏi những bộn bề, chi tiết trong vận hành hằng ngày.
VC là người có kỹ năng nghe hiểu xuất sắc, và đặt những câu hỏi quan trọng cho các nhà sáng lập, nhưng không vội đánh giá, đưa ra quan điểm của mình. Vì VC hiểu rõ “người cầm tay lái” nên là nhà sáng lập của họ.
VC là người đã nhìn thấy nhiều “hỉ nộ ái ố” trong nhiều startup khác nhau, nhìn thấy patten - điều thường thấy trong các công ty thành công hay công ty thất bại, để từ đó kịp thời đưa ra những lời gợi ý tới các nhà sáng lập, giúp họ giảm đi rủi ro đi vào đường thất bại. Nhưng vẫn chỉ dừng lại là lời góp ý, không được yêu cầu hay ra lệnh cho các nhà sáng lập.
Đúng vậy, các nhà sáng lập startup vẫn luôn phải là “người cầm lái” quan trọng nhất đưa con tàu startup tiến về phía trước. Tôi tin rằng, họ luôn là người thực tế lăn xả với startup từng giây từng phút. Do đó, hơn ai hết họ là người hiểu nhất về các cơ hội cũng như thách thức trong thị trường của startup mình. Đặc biệt với những nhà sáng lập, càng bản lĩnh và tài giỏi bao nhiêu, họ còn thậm chí khám phá ra được hướng đi mới hiệu quả hơn, cùng với việc biết cách điều hành tốt nhất cho startup mình tại mỗi giai đoạn khác nhau. Vì vậy, tôi cũng tin rằng VC một khi đã chọn được những nhà sáng lập như vậy để đầu tư và đồng hành rồi, thì điều quan trọng tiếp theo là chỉ cần luôn tin tưởng vào bản lĩnh của nhà sáng lập. Đồng thời, VC chỉ cần luôn sát cánh, hỗ trợ, động viên, chia sẻ với các nhà sáng lập startup một cách phù hợp nhất. VC có lẽ sẽ không cần và không nên phải “gồng” lên để đưa ra thật nhiều lời khuyên hay yêu cầu không cần thiết với startup và các nhà sáng lập của mình.
Quay trở lại chia sẻ đầy chiêm nghiệm của bậc tiền bối đầu tư khởi nghiệp ở đầu bài viết, ông đã kể về một startup, mà quỹ ông liên tiếp đầu tư vào nhiều vòng đầu tư khác nhau của công ty đó. Điều đã làm ông ấn tượng nhất là có lúc nhà sáng lập đã không nghe theo lời khuyên của ông, mà làm ngược lại, nhưng thực tế họ lại làm được rất tốt. Và đó chính là bản lĩnh tài ba cần có một nhà sáng lập startup ưu tú cần được các nhà đầu tư khởi nghiệp tiếp tục ủng hộ. Đồng cảm sâu sắc với những chia sẻ của ông, bản thân tôi trong sự nghiệp VC này, luôn mong mỏi đi tìm những nhà sáng lập có những bản lĩnh như vậy. Và tôi cũng luôn cố gắng để trau đồi thêm bản lĩnh trong nghề VC của mình để có thể đồng hành hỗ trợ hiệu quả những nhà sáng lập bản lĩnh mà mình chọn đầu tư. Yeah, just keep fighting!!