ZUNZUNSTARTUPS
Xin chào các bạn! Vừa qua, tôi đã có một buổi gặp mặt trò chuyện với một người vô cùng đặc biệt, đã để lại trong tôi ấn tượng sâu sắc cùng với rất nhiều suy nghĩ, chiêm nghiệm. Với đặc tính công việc đầu tư khởi nghiệp của mình, một ngày tôi có thể gặp tới 3~5 người, một tuần tôi có thể được gặp tới hàng chục người vô cùng ưu tú. Trong số đó, đặc biệt có một người gần đây đã để lại cho tôi những chiêm nghiệm sâu sắc, với 3 bài học vàng, về những điều quan trọng thực sự tạo nên sự phát triển liên tục kéo dài cho mỗi cá nhân, nhà sáng lập và nhìn rộng ra là cho cả startup. Tôi xin phép được chia sẻ từng bài học quan trọng này trong chuỗi series 3 bài bài viết này nhé!
Vị khách đặc biệt tôi có may mắn được cafe catchup tại Genesia Orbit HCMC vừa qua, là một nhà giáo, doanh nhân hoạt động trong mảng giáo dục của Nhật Bản gần 50 năm - Shinji Baba. Năm 1978, khi còn đang là sinh viên đại học Keio - trường đại học tư thục hàng đầu tại Nhật, ông đã sáng lập “Keio Gakusei Juku” và bắt đầu sự nghiệp điều hành trung tâm luyện thi, dạy kèm cá nhân. Trung tâm dạy kèm cá nhân của ông áp dụng cách tiếp cận giáo dục đổi mới tiến bộ so với thời điểm những năm 80 của thế kỷ trước. Ví dụ như thay vì mở lớp học tập thể, một giáo viên dạy nhiều học viên cùng một lúc, ông mở ra mô hình dạy kèm 1-1. Ở đó, học viên được chọn giáo viên phù hợp với nhu cầu và năng lực, khá giống với cách hiện đại ngày nay thường gọi là học tập cá nhân hoá, giúp tăng hiệu quả học tập, từ đó nhận được sự ủng hộ lớn từ học sinh và phụ huynh. Hơn nữa, tại thời điểm đó, ông đã chọn cách tiếp cận vô cùng mới, thay vì dạy kèm 1-1 tại nhà học viên, ông mở hệ thống các trung tâm học thêm ngày gần các nhà ga tàu điện, tiện cho học viên và phụ huynh di chuyển ghé tới. Tại các trung tâm dạy kèm, ông tạo ra các booth tạo không gian ngồi học tập trung cho học viên và giáo viên tham gia. Có thể nói mô hình kinh doanh dịch vụ dạy kèm của ông, tại thời điểm đó, vô cùng sáng tạo và hiệu quả khi linh hoạt áp dụng cái hay của mô hình truyền thống gia sư tại nhà và trung tâm học thêm tập thể nhồi nhét đông người. Liên tục gặt hái được thành công, công ty ngày càng phát triển theo mô hình chuỗi trung tâm dạy kèm, từ năm 2000, công ty của ông được niêm yết trên sàn Chứng khoán Tokyo. Tới nay công ty của ông vẫn được duy trì phát triển bền vững.
Bài học thứ 1: Bài học vàng về sức mạnh của niềm tin
Tôi đã hỏi ông lý do sâu sắc vì sao ông đã chọn khởi nghiệp về dịch vụ dạy kèm này khi còn đang là sinh viên đại học. Người doanh nhân gần 70 tuổi này, bắt đầu chia sẻ với tôi trong sự rưng rưng nước mắt khi bồi hồi nhớ lại thời còn là học sinh trung học của mình. Rằng, ông từng là một cậu con trai nghịch ngợm, mải chơi, không học tốt, khiến cả gia đình và nhà trường bất lực, dường như phải từ bỏ hi vọng với mình. Và rồi, ông đã gặp được cô giáo tạo nên bước ngoặt quan trọng cho cuộc đời của mình. Cô giáo đó đã nhìn vào ông với ánh mắt kiên định, và nói rằng: “Cô tin ở em!”. Có thể nói chính chữ “Tin” đó đã khiến ông tìm thấy niềm tin ở chính mình. Đó như là điểm tựa tinh thần mạnh mẽ, để ông quay lại con đường học tập, bứt phá học giỏi tới mức ông đã đỗ được vào trường đại học tư thục hàng đầu tại Nhật, là Đại học Keio. Đó cũng chính là cội nguồn, để ông tin rằng, giáo dục cần được chắp cánh niềm tin cho học viên như cách ông đã từng được cô giáo đặc biệt đó của mình tin tưởng. Ông muốn các học sinh khác cũng được trải nghiệm học tập như ông. Vì vậy, ông đã khởi nghiệp từ khi còn là sinh viên đại học, theo đuổi triết lý giáo dục tạo niềm tin, cổ vũ học viên “Bạn sẽ làm được nếu cố gắng”. Ông cũng chia sẻ thêm rằng, tại văn phòng công ty của mình, ông luôn treo bảng chữ bằng tiếng Nhật là “信じるチカラ” (Trực dịch: Sức mạnh của niềm tin), là kim chỉ nam xuyên suốt hành trình khởi nghiệp đi từ non trẻ tới phát triển, đi qua nửa thế kỷ tới nay của mình.
Từ câu chuyện về niềm tin của ông - là bài học vàng được kiểm chứng qua thời gian dài nửa thế kỷ, đã cho thấy một điều rằng, việc chắp cánh niềm tin cho đối tác (như cách ông đã từng được cô giáo đặc biệt của mình nói “Cô tin em!”), và việc luôn tin tưởng vào chính bản thân mình, duy trì trạng thái kiên định với một niềm tin mạnh mẽ, thực sự có thể là cội nguồn sức mạnh, để chúng ta không từ bỏ, để luôn kiên định tin tưởng, để từ đó là bứt phá, liên tục phát triển hướng về phía trước.
Thực sự trong thế giới startup, có thể nói niềm tin thường có ranh giới khá mong manh giữa niềm tin mù quáng và niềm tin kiên định, hay tồn tại vấn đề mất tiềm tin ở nhau, hoặc niềm tin thiếu nhất quán từ trong ra ngoài, từ trên xuống dưới, từ ngắn hạn tới dài hạn. Trên hành trình khởi nghiệp gian nan chồng chất gian nan, các nhà sáng lập startup thường xuyên phải đối mặt với nhiều ngờ vực, tuyệt vọng, nản chí, mất niềm tin khi mọi thứ không đi theo hướng mình mong muốn. Điều này, gây mất niềm tin từ đồng đội, đối tác, mọi người xung quanh dành cho mình, tệ hơn cả là khi nhà sáng lập bị mất luôn niềm tin ở chính mình.
Là nhà đầu tư đồng hành với các nhà sáng lập startup tới nay, tôi hiểu được một trong những điều quan trọng mình cần phải làm thật tốt, đó là chắp cánh nhà sáng lập bằng niềm tin lớn, cổ vũ các nhà sáng lập "Keep Fighting" - tiếp tục cố gắng theo đuổi mục tiêu của startup mình. Câu nói điểm tựa “Em tin anh/chị/em sáng lập sẽ làm được!” thực tế có thể tạo nên sức mạnh tinh thần vô cùng lớn, có thể khiến một nhà sáng lập tuyệt vọng, nản chí, mệt mỏi, mất phương hướng được tìm thấy ánh sáng niềm tin cho mình tiếp bước.
Không dừng lại ở đó, việc có một niềm tin kiên định vào tầm nhìn hướng tới của startup mình, là tiền đề tạo ra sức mạnh để vượt qua mọi khó khăn thách thức, vượt lên mọi nghi ngờ, hoài nghi, để luôn bền bỉ trên hành trình phát triển của mình là một điều vô cùng quan trọng với bất kỳ một nhà sáng lập startup nào. Với kiên định niềm tin vào ý nghĩa “Sức mạnh của niềm tin” chắp cánh trong giáo dục, ông đã phát triển công ty khởi nghiệp non trẻ từ thời sinh viên của mình, từ trung tâm dạy kèm gần 50 năm trước, thành một tập đoàn với nhiều mảng kinh doanh đào tạo dạy kèm cá nhân hoá 1-1, đào tạo tiếng Anh trực tuyến, Giáo dục tích hợp khoa học STEM & kỹ năng mềm,…như ngày nay.
Có thể nói, từ cuộc trò chuyện với ông Shinji Baba với niềm tin nhất quán trong nửa thế kỷ như vậy, tôi được chiêm nghiệm, thấu hiểu sâu sắc hơn gấp nhiều lần về ý nghĩa của sức mạnh thực sự đến từ niềm tin đối với cá nhân và startup, để có thể vượt lên rào cản, bứt phá, kiên trì phát triển hướng tới mục tiêu của mình. Yeah, just keep fighting cùng với tôi vì điều này nhé, các nhà sáng lập ơi!
P/s: Xin mời các bạn quan tâm đón đọc trọn vẹn chuỗi series gồm 3 bài học vàng tạo nên sự phát triển lâu dài cho cá nhân và startup ở dưới đây nhé! Xin cám ơn!!
Bài học thứ 1: Bài học vàng về sức mạnh của niềm tin
Bài học thứ 2: Bài học vàng về tư duy phát triển khi đối diện với khó khăn, thất bại